Một chuẩn tinh mới phát hiện phá vỡ nhiều kỷ lục, không chỉ là chuẩn tinh sáng nhất từng được quan sát, đó còn là thiên thể sáng nhất được tìm thấy.
Mô phỏng chuẩn tinh lập kỷ lục J0529-4351. Ảnh: ESA
Chuẩn tinh J0529-4351 nằm ở xa Trái Đất đến mức ánh sáng mất 12 tỷ năm để truyền đến chúng ta. Năng lượng của nó đến từ hố đen đói khát và phát triển nhanh nhất mà giới nghiên cứu từng bắt gặp. Hố đen này tiêu thụ lượng vật chất bằng khối lượng của Mặt Trời mỗi ngày, theo nghiên cứu công bố hôm 19/2 trên tạp chí Nature Astronomy. Hố đen siêu khối lượng ở trung tâm của chuẩn tinh ước tính lớn gấp 17 - 19 tỷ lần Mặt Trời. Mỗi năm, nó “ăn” hay bồi tụ lượng khí và bụi tương đương 370 Mặt Trời. Điều này khiến J0529-4351 sáng gấp 500.000 tỷ lần so với Mặt Trời.
"Chúng tôi phát hiện hố đen phát triển nhanh nhất từng biết. Nó có khối lượng bằng 17 tỷ Mặt Trời và ăn hơn một Mặt Trời mỗi ngày. Nhờ đó, nó trở thành vật thể sáng nhất trong vũ trụ", nhà thiên văn học Christian Wolf ở Đại học Quốc gia Australia, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.
J0529-4351 được tìm ra trong dữ liệu cách đây 4 thập kỷ nhưng sáng đến mức các nhà thiên văn học không thể xác định nó là chuẩn tinh. Chuẩn tinh là khu vực ở trung tâm thiên hà, chứa hố đen siêu khối lượng, bao quanh bởi vòng bụi và khí. Điều kiện dữ dội ở đĩa bồi tụ quanh hố đen hoạt động làm nóng bụi và khí, khiến nó trở nên sáng rực. Ngoài ra, bất kỳ vật chất nào ở đĩa vật chất này không bị tiêu thụ bởi hố đen sẽ được dẫn tới cực của nó, bắn ra dưới dạng tia hạt ở gần vận tốc ánh sáng. Kết quả là chuẩn tinh ở khu vực nhân thiên hà hoạt động (AGN) có thể sáng hơn ánh sáng của hàng tỷ ngôi sao ở xung quanh gộp lại.
Nhưng ngay cả như vậy, J0529-4351 vẫn nổi bật. Ánh sáng của J0529-4351 đến từ đĩa bồi tụ khổng lồ cung cấp thức ăn cho hố đen siêu khối lượng. Nhóm nghiên cứu ước tính đường kính của nó vào khoảng 7 năm ánh sáng, gấp khoảng 45.000 lần quãng đường giữa Trái Đất và Mặt Trời.
Ban đầu, J0529-4351 được phát hiện bởi kính viễn vọng Schmidt Southern Sky Survey năm 1980, nhưng các nhà nghiên cứu mất hàng thập kỷ để xác nhận nó là chuẩn tinh. Những cuộc khảo sát thiên văn lớn cung cấp nhiều dữ liệu đến mức nhà nghiên cứu cần mô hình học máy để phân tích và phân loại chuẩn tinh với thiên thể khác. Trên thực tế, J0529-4351 sáng đến mức các mô hình cho rằng nó là ngôi sao nằm tương đối gần Trái Đất. Nhóm nghiên cứu nhận ra J0529-4351 là chuẩn tinh nhờ sử dụng kính viễn vọng 2,3 m ở Đài quan sát Siding Spring ở Australia.
Tiếp theo, hố đen siêu khối lượng ở trung tâm của nó là mục tiêu hoàn hảo cho thiết bị GRAVITY + trên Kính viễn vọng rất lớn ở Chile. J0529-4351 cũng sẽ được nghiên cứu bằng Kính viễn vọng cực lớn (ELT) đang xây dựng trên sa mạc Atacama.
Mẫu đá trầm tích đỏ sẫm do robot Perseverance thu thập chứa khoáng chất hiếm, được coi là bằng chứng rõ nét nhất về khả năng tồn tại sự sống vi sinh hàng tỷ năm trước trên Sao Hỏa.
Vaccine ngừa ung thư của Nga đã chứng minh được hiệu quả và độ an toàn cao trong thử nghiệm. Trọng tâm ban đầu của vaccine này là điều trị ung thư đại trực tràng.
Nguyệt thực ở Việt Nam bắt đầu từ 22h28 tối 7-9 và kéo dài tới 3h55 sáng 8-9, trong đó nguyệt thực toàn phần (trăng máu) bắt đầu từ 0h30 - 1h52 ngày 8-9.
Tập đoàn Sierra Nevada đang thử nghiệm thế hệ máy bay "Ngày tận thế" mới hiện đại và an toàn hơn, có thể giúp Mỹ duy trì chỉ huy và điều khiển hạt nhân từ trên không.
Theo tờ Asahi Shimbun, các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto vừa công bố phát triển thành công một loại thuốc giảm đau mới có thể thay thế fentanyl và các thuốc giảm đau dạng opioid truyền thống, với ưu điểm an toàn hơn và không gây nghiện.
Amazon đã thành lập Công ty TNHH Amazon Kuiper Việt Nam tại TPHCM và đã nộp hồ sơ tham gia thí điểm có kiểm soát cung cấp dịch vụ viễn thông vệ tinh LEO.
Phát hiện trên mang ý nghĩa khoa học quan trọng, góp phần làm sáng tỏ lịch sử tiến hóa cũng như sự phân bố địa lý của nhóm khủng long cổ dài trên thế giới.
Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Một bé trai vừa chào đời tại bang Ohio (Hoa Kỳ) từ một phôi thai được đông lạnh từ năm 1994, trở thành em bé chào đời từ phôi được bảo quản lâu nhất từng được ghi nhận.
AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
Ứng dụng công nghệ 3D thay khớp gối không chỉ nâng cao độ chính xác trong quá trình phẫu thuật, giảm xâm lấn, rút ngắn thời gian, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân tại Hà Tĩnh.
Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Với công nghệ phanh cải tiến và thiết kế lấy cảm hứng từ chim bay nhanh, tàu viên đạn CR450 vẫn duy trì hiệu suất năng lượng ngay cả ở tốc độ 400 km/h.
Được xây dựng cho các nhà nghiên cứu của nước Mỹ, siêu máy tính Nexus cung cấp sức mạnh tính toán lên đến 400 triệu tỷ phép tính/giây, bộ nhớ 330 TB và bộ nhớ flash 10 PB.
Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.
Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia kỳ vọng sẽ tạo luồng sinh khí mới, tạo động lực thúc đẩy nền nông nghiệp chuyển mình.
Công ty Trung Quốc vừa công bố công nghệ pin thể rắn giúp xe điện có thể hoạt động lên tới 2.900km và khả năng sạc từ 10% đến 80% chỉ trong vòng chưa đầy 5 phút.
11 giải pháp và 19 công trình xuất sắc được trao thưởng tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng Hà Tĩnh năm 2025.
Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh Hà Tĩnh lần thứ 13 có sự tham dự của 12 đề tài, góp phần thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống.
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng năm 2025 nhằm khơi dậy tiềm năng, phát huy tư duy sáng tạo của học sinh Hà Tĩnh, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
