Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Từ hoạt động sôi nổi của 124 câu lạc bộ (CLB) dân ca ví, giặm tại các địa phương Hà Tĩnh, cùng lắng nghe những ý kiến khách quan của các nghệ nhân, nghệ sĩ, nhà nghiên cứu về vấn đề này.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Tiết mục “Trai bàu rượu - Gái chợ Gôi” của CLB dân ca ví giặm xã Sơn Hòa (Hương Sơn) tại Liên hoan Dân ca, ví giặm Nghệ Tĩnh lần thứ V, năm 2018.

Bà Phan Thư Hiền - Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tại Hà Tĩnh: “Người dân thể hiện đam mê, năng khiếu cũng như trách nhiệm gìn giữ văn hóa truyền thống của cha ông”.

Trong vai trò là Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tại Hà Tĩnh, tôi luôn theo dõi sát sao việc bảo tồn di sản dân ca ví, giặm. Thời gian qua, toàn tỉnh đã thành lập được 124 CLB dân ca ví, giặm và hoạt động có hiệu quả. Điều đó cho thấy sự quan tâm thực sự của các cấp chính quyền cũng như người dân Hà Tĩnh. Từng có một thời gian dài gắn bó với các địa phương, với các nghệ nhân trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia khôi phục, gìn giữ và phát huy những giá trị của dân ca ví, giặm trong đời sống văn hóa nên tôi hiểu rất rõ về vai trò của các CLB dân ca ví, giặm. CLB dân ca ví, giặm là nơi để người dân thể hiện đam mê, ý thức, trách nhiệm giữ gìn, phát huy loại hình di sản văn hóa phi vật thể này.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Tuy nhiên, để duy trì hoạt động và phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò của dân ca ví, giặm trong đời sống văn hóa, nhất là công cuộc xây dựng nông thôn mới hiện nay, thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần quan tâm hơn nữa về chiều sâu. Cần nhiều hơn nữa các chương trình liên hoan nghệ thuật quần chúng về dân ca ví, giặm. Không ngừng tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý văn hóa cấp cơ sở. Đặc biệt, thường xuyên đôn đốc, theo dõi và có chính sách hỗ trợ để các CLB đa dạng hình thức và nâng cao chất lượng hoạt động…

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Ban - Chi hội trưởng Chi hội Văn học nghệ thuật Nghi Xuân: “Nơi phát hiện và nuôi dưỡng tài năng trẻ”.

Tôi cảm thấy rất vui với sự hồi sinh của các loại hình văn hóa dân gian, trong đó có dân ca ví, giặm ở các địa phương Hà Tĩnh hiện nay. Còn nhớ, cách đây 20 năm, khi tôi là Trưởng phòng Văn hóa huyện Nghi Xuân, dân ca ví, giặm gần như “trắng” trong đời sống văn nghệ quần chúng ở các địa phương. Nhưng gần đây, không những tại các làng xã ở Nghi Xuân, phong trào này phát triển mạnh mẽ mà còn lan tỏa đến các trường học. Qua đó, nhiều nhân tố mới, trẻ và tài năng xuất hiện, được khuyến khích, đào tạo để trở thành những hội viên, nghệ nhân tích cực.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Chính nhờ sự phát triển mạnh mẽ của các CLB mà những nghệ nhân như tôi có cơ hội trao truyền cho thế hệ trẻ, nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị của di sản này. Tôi cũng mong rằng, thời gian tới, việc phát huy vai trò của các CLB dân ca ví, giặm được quan tâm nhiều hơn nữa, có chiến lược đầu tư dài hơi hơn để các CLB thực sự là sân chơi hấp dẫn, nuôi dưỡng niềm đam mê của các thế hệ.

NSND Hồng Lựu - Trung tâm Bảo tồn và Phát huy di sản dân ca Xứ Nghệ: "Hà Tĩnh có nhiều hạt nhân tiềm năng về dân ca ví, giặm".

Là người có thâm niên gắn bó với dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh, nhất là quá trình khôi phục, xây dựng các CLB, tôi rất mừng trước thực tế phát triển các CLB của Hà Tĩnh trong thời gian qua. Trong đó, tôi nhận thấy, nhiều CLB dân ca ví, giặm của Hà Tĩnh có nhiều hạt nhân triển vọng. Ít nhất mỗi CLB từng tham gia các hội thi, liên hoan Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh gần đây đều có từ 2 - 3 diễn viên, nghệ nhân hát rất tốt và đầy tiềm năng.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Mặt khác, đội ngũ nghệ nhân trẻ có năng khiếu và đam mê với dân ca ví, giặm khá đông. Đây là lực lượng nòng cốt cho việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa dân ca ví, giặm trong tương lai. Chính vì vậy, theo tôi, các cấp chính quyền và các cơ quan liên quan ở Hà Tĩnh cần bồi dưỡng về chuyên môn và có những đãi ngộ hợp lý để đội ngũ này có điều kiện phát huy hơn nữa khả năng của mình.

Nhạc sĩ Mạnh Chiến - Hội viên Hội Văn học nghệ thuật Hà Tĩnh: "Các CLB dân ca ví, giặm cần phát triển đúng hướng".

Sau khi dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, phong trào hát dân ca đã có sự phát triển mạnh mẽ. Việc thành lập nhiều CLB dân ca ví, giặm cho thấy, văn nghệ dân gian đã được chú trọng trong sinh hoạt văn hóa ở mọi miền quê Hà Tĩnh. Bản chất của dân ca ví, giặm là hình thức diễn xướng dân gian, gắn với thực tế đời sống sinh hoạt và sản xuất. Vì vậy, yếu tố hát, diễn và âm nhạc trong các chương trình biểu diễn dân ca ví, giặm rất quan trọng.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Hiện nay, do thiên về hình thức sân khấu hóa biểu diễn dân ca ví, giặm nên các chương trình này thường thu âm trước, lạm dụng nhạc điện tử… trong khi điểm quan trọng của dân ca ví, giặm thường thiên về hát mộc, biểu diễn sống, nhạc cụ thường gắn với nó là đàn bầu, đàn nhị, trống… Việc sân khấu hóa, phô trương hình thức khiến mất đi tính diễn xướng dân gian, đặc trưng của dân ca ví, giặm.

Vì vậy, bên cạnh phát triển về phong trào, chúng ta cần nâng cao kiến thức, hiểu biết về các giá trị mang tính lịch sử, văn hóa của dân ca ví, giặm cho nghệ nhân và người làm công tác quản lý văn hóa. Qua đó, đưa dân ca ví, giặm trở về gần với không gian văn hóa diễn xướng nguyên bản. Bên cạnh đó, ngoài việc chú ý đến các giọng ca còn cần chú ý đến đào tạo các nghệ nhân nhạc công và nhất là chú trọng việc biểu diễn mộc, sống trong các chương trình.

(Ghi)

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Đọc thêm

Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Không còn là những lời ru xưa vang vọng trong ký ức, những lớp học dân ca của CLB Dân ca ví, giặm trẻ Hà Tĩnh đã được “làm mới” và trở thành sân chơi sáng tạo, giúp các em nhỏ thêm tự tin, gắn kết và yêu văn hóa truyền thống.
Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Từ mái ấm cô nhi viện đến lễ đường nơi Xóm Cồn, hành trình của Tuấn và Duyên là minh chứng cho một tình yêu đủ sâu để vượt qua nghịch cảnh, dù chỉ trong khoảnh khắc cuối cùng...
Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Mỗi người đều có một nơi để trở về, một ký ức để gìn giữ. Và, với nhiều người, đó chính là hình ảnh ngôi nhà xưa với những yêu thương đong đầy trong từng khoảnh khắc đời thường.
10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

Bánh mì Việt Nam, sandwich kẹp thịt nguội Tây Ban Nha, bánh mì kẹp thịt cùng sốt ớt đỏ Mexico là những loại bánh kẹp được thực khách và chuyên gia ẩm thực xếp hạng ngon nhất thế giới.
“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

Trải dài khắp ba miền đất nước, từ những khu nghỉ dưỡng xứng tầm tinh hoa đến các thiên đường giải trí tràn đầy năng lượng, Vinpearl & VinWonders với chiến dịch “Hè rực rỡ - Vui bất ngờ” mở ra chuỗi trải nghiệm độc bản, sẵn sàng thổi bùng không khí lễ hội, vui chơi bất tận kéo dài từ Bắc tới Nam.
Podcast tản văn: Hương quê

Podcast tản văn: Hương quê

Với nhiều người, quê hương luôn là miền ký ức ngọt ngào, là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp nhất của tuổi thơ với những ngày tháng yên bình và giản dị.
Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Hà Tĩnh là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, trong đó có những làn điệu ví, giặm. Vậy làm gì để di sản dân ca ví, giặm trở thành sản phẩm du lịch văn hóa thu hút du khách?
Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Công việc của người giữ rừng chưa bao giờ là dễ dàng, bởi nhiều vất vả, thiếu thốn, hiểm nguy. Song với tình yêu rừng, họ đã vượt qua tất cả để góp sức bảo vệ đại ngàn.
Mưa rào mùa hạ

Podcast tản văn: Mưa rào mùa hạ

Kỷ niệm tuổi thơ luôn sâu lắng, ngọt ngào để ai đi xa cũng muốn trở về, muốn được sống lại những ngày xưa yêu dấu...
Khi di tích kết nối công nghệ

Khi di tích kết nối công nghệ

Ứng dụng công nghệ để quảng bá di tích, cách làm này tại Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đang mở ra hướng tiếp cận mới, sinh động hơn, gần gũi hơn với du khách – đặc biệt là giới trẻ.
Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Cổng làng Văn Xá (xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ, Hà Tĩnh) mới được xây dựng, song việc thể hiện tên làng và câu đối nổi bật bằng chữ Hán đã gây ra những ý kiến không đồng tình.
Thái Lan bay drone truy tìm du khách quá hạn visa

Thái Lan bay drone truy tìm du khách quá hạn visa

Trước làn sóng chỉ trích về an ninh ngày càng gia tăng, chính quyền thành phố du lịch Pattaya quyết định sử dụng công nghệ hiện đại nhằm bảo vệ du khách và người dân.
Podcast truyện ngắn: Đêm không màu

Podcast truyện ngắn: Đêm không màu

Trên đời này, duyên phận không thể cưỡng cầu. Khi hạnh phúc tan vỡ điều cần làm không phải là trốn tránh hay chìm vào nỗi đau quá khứ mà phải đối diện để tìm lại chính mình!
Sôi động các lớp năng khiếu hè

Sôi động các lớp năng khiếu hè

Nghỉ hè là khoảng thời gian được thanh, thiếu nhi mong chờ nhất sau một năm học tập. Tại Hà Tĩnh, ngay từ đầu tháng 6, các lớp năng khiếu hè đã bắt đầu hoạt động, tạo sân chơi bổ ích cho các em.
Trăn trở bảo vệ bảo vật quốc gia ở Hà Tĩnh

Trăn trở bảo vệ bảo vật quốc gia ở Hà Tĩnh

Tại nhiều địa phương Hà Tĩnh, nhiều bảo vật quý hiếm đang đối mặt với nguy cơ bị xâm hại dưới nhiều hình thức, không chỉ làm tổn hại giá trị lịch sử, văn hóa mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về trách nhiệm bảo tồn di sản.