Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Từ hoạt động sôi nổi của 124 câu lạc bộ (CLB) dân ca ví, giặm tại các địa phương Hà Tĩnh, cùng lắng nghe những ý kiến khách quan của các nghệ nhân, nghệ sĩ, nhà nghiên cứu về vấn đề này.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Tiết mục “Trai bàu rượu - Gái chợ Gôi” của CLB dân ca ví giặm xã Sơn Hòa (Hương Sơn) tại Liên hoan Dân ca, ví giặm Nghệ Tĩnh lần thứ V, năm 2018.

Bà Phan Thư Hiền - Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tại Hà Tĩnh: “Người dân thể hiện đam mê, năng khiếu cũng như trách nhiệm gìn giữ văn hóa truyền thống của cha ông”.

Trong vai trò là Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tại Hà Tĩnh, tôi luôn theo dõi sát sao việc bảo tồn di sản dân ca ví, giặm. Thời gian qua, toàn tỉnh đã thành lập được 124 CLB dân ca ví, giặm và hoạt động có hiệu quả. Điều đó cho thấy sự quan tâm thực sự của các cấp chính quyền cũng như người dân Hà Tĩnh. Từng có một thời gian dài gắn bó với các địa phương, với các nghệ nhân trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia khôi phục, gìn giữ và phát huy những giá trị của dân ca ví, giặm trong đời sống văn hóa nên tôi hiểu rất rõ về vai trò của các CLB dân ca ví, giặm. CLB dân ca ví, giặm là nơi để người dân thể hiện đam mê, ý thức, trách nhiệm giữ gìn, phát huy loại hình di sản văn hóa phi vật thể này.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Tuy nhiên, để duy trì hoạt động và phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò của dân ca ví, giặm trong đời sống văn hóa, nhất là công cuộc xây dựng nông thôn mới hiện nay, thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần quan tâm hơn nữa về chiều sâu. Cần nhiều hơn nữa các chương trình liên hoan nghệ thuật quần chúng về dân ca ví, giặm. Không ngừng tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý văn hóa cấp cơ sở. Đặc biệt, thường xuyên đôn đốc, theo dõi và có chính sách hỗ trợ để các CLB đa dạng hình thức và nâng cao chất lượng hoạt động…

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Ban - Chi hội trưởng Chi hội Văn học nghệ thuật Nghi Xuân: “Nơi phát hiện và nuôi dưỡng tài năng trẻ”.

Tôi cảm thấy rất vui với sự hồi sinh của các loại hình văn hóa dân gian, trong đó có dân ca ví, giặm ở các địa phương Hà Tĩnh hiện nay. Còn nhớ, cách đây 20 năm, khi tôi là Trưởng phòng Văn hóa huyện Nghi Xuân, dân ca ví, giặm gần như “trắng” trong đời sống văn nghệ quần chúng ở các địa phương. Nhưng gần đây, không những tại các làng xã ở Nghi Xuân, phong trào này phát triển mạnh mẽ mà còn lan tỏa đến các trường học. Qua đó, nhiều nhân tố mới, trẻ và tài năng xuất hiện, được khuyến khích, đào tạo để trở thành những hội viên, nghệ nhân tích cực.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Chính nhờ sự phát triển mạnh mẽ của các CLB mà những nghệ nhân như tôi có cơ hội trao truyền cho thế hệ trẻ, nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị của di sản này. Tôi cũng mong rằng, thời gian tới, việc phát huy vai trò của các CLB dân ca ví, giặm được quan tâm nhiều hơn nữa, có chiến lược đầu tư dài hơi hơn để các CLB thực sự là sân chơi hấp dẫn, nuôi dưỡng niềm đam mê của các thế hệ.

NSND Hồng Lựu - Trung tâm Bảo tồn và Phát huy di sản dân ca Xứ Nghệ: "Hà Tĩnh có nhiều hạt nhân tiềm năng về dân ca ví, giặm".

Là người có thâm niên gắn bó với dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh, nhất là quá trình khôi phục, xây dựng các CLB, tôi rất mừng trước thực tế phát triển các CLB của Hà Tĩnh trong thời gian qua. Trong đó, tôi nhận thấy, nhiều CLB dân ca ví, giặm của Hà Tĩnh có nhiều hạt nhân triển vọng. Ít nhất mỗi CLB từng tham gia các hội thi, liên hoan Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh gần đây đều có từ 2 - 3 diễn viên, nghệ nhân hát rất tốt và đầy tiềm năng.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Mặt khác, đội ngũ nghệ nhân trẻ có năng khiếu và đam mê với dân ca ví, giặm khá đông. Đây là lực lượng nòng cốt cho việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa dân ca ví, giặm trong tương lai. Chính vì vậy, theo tôi, các cấp chính quyền và các cơ quan liên quan ở Hà Tĩnh cần bồi dưỡng về chuyên môn và có những đãi ngộ hợp lý để đội ngũ này có điều kiện phát huy hơn nữa khả năng của mình.

Nhạc sĩ Mạnh Chiến - Hội viên Hội Văn học nghệ thuật Hà Tĩnh: "Các CLB dân ca ví, giặm cần phát triển đúng hướng".

Sau khi dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, phong trào hát dân ca đã có sự phát triển mạnh mẽ. Việc thành lập nhiều CLB dân ca ví, giặm cho thấy, văn nghệ dân gian đã được chú trọng trong sinh hoạt văn hóa ở mọi miền quê Hà Tĩnh. Bản chất của dân ca ví, giặm là hình thức diễn xướng dân gian, gắn với thực tế đời sống sinh hoạt và sản xuất. Vì vậy, yếu tố hát, diễn và âm nhạc trong các chương trình biểu diễn dân ca ví, giặm rất quan trọng.

Sức sống từ các câu lạc bộ dân ca, ví giặm ở Hà Tĩnh

Hiện nay, do thiên về hình thức sân khấu hóa biểu diễn dân ca ví, giặm nên các chương trình này thường thu âm trước, lạm dụng nhạc điện tử… trong khi điểm quan trọng của dân ca ví, giặm thường thiên về hát mộc, biểu diễn sống, nhạc cụ thường gắn với nó là đàn bầu, đàn nhị, trống… Việc sân khấu hóa, phô trương hình thức khiến mất đi tính diễn xướng dân gian, đặc trưng của dân ca ví, giặm.

Vì vậy, bên cạnh phát triển về phong trào, chúng ta cần nâng cao kiến thức, hiểu biết về các giá trị mang tính lịch sử, văn hóa của dân ca ví, giặm cho nghệ nhân và người làm công tác quản lý văn hóa. Qua đó, đưa dân ca ví, giặm trở về gần với không gian văn hóa diễn xướng nguyên bản. Bên cạnh đó, ngoài việc chú ý đến các giọng ca còn cần chú ý đến đào tạo các nghệ nhân nhạc công và nhất là chú trọng việc biểu diễn mộc, sống trong các chương trình.

(Ghi)

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Đọc thêm

24 giờ chơi Tết độc lập ở Hà Nội

24 giờ chơi Tết độc lập ở Hà Nội

Gợi ý một số hoạt động phải xem trong ngày 2/9 và một số điểm tham quan, ăn uống, vui chơi đậm chất Hà Nội cho du khách đến từ miền Trung và miền Nam.
ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

Trong xu thế ngày càng nhiều người Việt lựa chọn rời xa phố thị, tìm đến thiên nhiên và sự tĩnh lặng để chữa lành cả thể chất lẫn tinh thần, ADB định hướng phát triển du lịch "chữa lành", tận dụng lợi thế giữa rừng núi, thiên nhiên nhằm thu hút du khách trải nghiệm tại Hà Tĩnh.
Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, khán giả cả nước, trong đó có Hà Tĩnh sẽ được thưởng thức bộ phim điện ảnh “Mưa Đỏ” – một khúc tráng ca về tinh thần bất khuất, khát vọng hòa bình và hòa hợp dân tộc.
Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Chương trình diễu binh, diễu hành sáng 2/9 gồm không quân bay chào mừng, diễu binh diễu hành các khối theo thứ tự diễu hành của các khối nghi trượng, diễu binh của các khối đi bộ, các khối Quân đội nhân dân Việt Nam trước, sau đó đến các khối quân đội nước ngoài, rồi đến khối dân quân, du kích, các khối công an. Kịch bản chương trình được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt. 
Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Để giữ bình yên cuộc sống, người chiến sĩ công an đều có những lần đối diện ranh giới sống - chết, giữa nhiệm vụ và tình thân. Câu chuyện của Thượng úy Trần Long là 1 trong số đó...
Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân, thời gian qua, các đơn vị nghệ thuật và cơ quan liên quan ở Hà Tĩnh không ngừng tìm tòi hướng đi đưa nghệ thuật biểu diễn đến gần hơn với khán giả, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Dù không được bày biện cầu kỳ, chẳng mang tên gọi mỹ miều, nhưng những món ăn của Hà Tĩnh chất chứa bao ký ức ngọt ngào, thấm đẫm tình thân và gửi gắm trọn vẹn hồn cốt quê nhà...
80 năm văn chương một vùng đất

80 năm văn chương một vùng đất

Tám mươi năm qua, văn học Hà Tĩnh đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng trong dòng chảy văn chương nước nhà, xứng danh một vùng văn hóa lớn của Tổ quốc.
Podcast tản văn: Ký ức sông La

Podcast tản văn: Ký ức sông La

Với tác giả Nguyễn Bá Thuyết, sông La đã nuôi dưỡng tâm hồn và chở che suốt hành trình hơn nữa thế kỷ cuộc đời. Đó cũng là dòng ký ức được ông nâng niu lưu giữ và gửi gắm trong tản văn: Ký ức sông La
13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

Công ty du lịch nổi tiếng thế giới Explore Worldwide xếp hạng các bãi biển ở Thái Lan, Anh và Mỹ đẹp nhất thế giới năm 2025, nhờ cảnh quan độc đáo, trải nghiệm gắn liền thiên nhiên.
Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, đến nay, Hà Tĩnh đã chuẩn bị các điều kiện cần thiết để cùng cả nước tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) tại Hà Nội.
Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Truyện ngắn "Chuyện tình bên suối vắng" của tác giả Lê Nguyễn là một minh chứng rõ nét cho tình yêu thời chiến, một tình yêu vừa lãng mạn, nên thơ nhưng cũng đầy bi tráng và hy sinh.
Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Tản văn "Nhớ cơn mưa mùa cũ" của tác giả Nguyễn Thị Hà sẽ đưa chúng ta về lại một miền ký ức tuổi thơ trong trẻo và hồn nhiên và cả tình yêu thương ấm áp của mẹ.
 Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Tháng Tám mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng của quê hương, đất nước. Giữa mênh mang đất trời, nghe như có tiếng gọi của lịch sử dân tộc vang vọng về một thời đã qua nhưng rất đỗi tự hào.
Podcast truyện ngắn: "Nơi gió khắc anh"

Podcast truyện ngắn: "Nơi gió khắc anh"

Có những nấm mồ không một dòng họ tên, chỉ có gió biển và lòng người thương nhớ. Mộ gió, nơi yên nghỉ tượng trưng của những người lính vĩnh viễn nằm lại giữa trùng khơi vì Tổ quốc.