Cụ ông Hà Tĩnh nặng lòng với dân ca ví, giặm

(Baohatinh.vn) - Là cán bộ công tác trong ngành đường sắt về hưu nhưng ông Nguyễn Văn Tam (70 tuổi, thị trấn Đức Thọ, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh) lại mang nặng duyên nợ với dân ca ví, giặm. Ông đã sưu tầm, sáng tác hàng trăm làn điệu dân ca và trao truyền cho thế hệ trẻ.

Video: Ông Nguyễn Văn Tam tập hát dân ca cùng con, cháu và thành viên câu lạc bộ

Từ thuở nhỏ, cậu bé Nguyễn Văn Tam đã được theo bà, theo mẹ hòa mình trong những câu hò, điệu ví bên dòng sông La. Cứ thế, tình yêu, niềm say với những khúc hát dân ca được nuôi dưỡng trong tâm hồn.

Tình yêu ấy như ăn sâu vào máu, bởi thế mà trong 33 năm công tác tại Công ty CP Đường sắt Quảng Bình, ông Tam luôn là cây văn nghệ của đơn vị. Mỗi dịp liên hoan, tổng kết, chương trình không thể vắng tiếng hát của ông với những làn điệu dân ca ví, giặm.

Cụ ông Hà Tĩnh nặng lòng với dân ca ví, giặm

“Gia tài” sưu tầm, sáng tác của ông Tam đã có gần 200 làn điệu dân ca ví, giặm

Nặng lòng với loại hình nghệ thuật này, suốt những năm qua, ông luôn sưu tầm các làn điệu cổ, học thêm nhiều làn điệu cải biên, sáng tác các làn điệu mới và cẩn thận ghi chép lại.

Đến nay, “gia tài” ghi chép dân ca của ông đã dày lên với gần 200 làn điệu đặc sắc. Trong số đó là nhiều khúc hát do ông sáng tác mới phù hợp với hơi thở cuộc sống đương đại như viết về nông thôn mới, sự đổi thay của quê hương…

Cụ ông Hà Tĩnh nặng lòng với dân ca ví, giặm

Các làn điệu hát dân ca được ông Tam ghi chép cẩn thận

Dù đã ở tuổi 70, ông vẫn không ngừng đọc sách, tìm hiểu, nghiên cứu về dân ca ví, giặm, về văn hóa, di sản, con người Hà Tĩnh để “bồi đắp” chất liệu sáng tác những làn điệu mới. Để có những sáng tác đi vào lòng người, nhiều đêm ông thức trắng để viết, bởi theo ông, đó là khoảng thời gian thanh vắng và cho mình nhiều cảm hứng nhất.

“Khi viết, phải gieo vần cho đúng làn điệu. Viết xong rồi, tôi hát đi hát lại, chỗ nào có những từ không thích, không hay thì viết lại. Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh có âm điệu đặc sắc, gần gũi với đời sống của nhân dân lao động, mình phải dùng những ngôn từ mộc mạc, thân quen” – ông Tam bộc bạch.

Tiếng lành đồn xa, biết ông Tam thường sáng tác những khúc hát dân ca với các chủ đề, nhiều đơn vị, tổ chức từ huyện Hương Khê, Can Lộc,… đã tìm về ngôi nhà nhỏ của ông bên bờ đê La Giang để đặt hàng ông viết những làn điệu mới.

Cụ ông Hà Tĩnh nặng lòng với dân ca ví, giặm

Nghệ nhân Nguyễn Văn Tam thường xuyên đọc sách để có thêm chất liệu, sáng tác những làn điệu mới

Không chỉ say mê sáng tác, tình yêu với những điệu ví, câu hò luôn thôi thúc ông tiếp thêm ngọn lửa đam mê cho thế hệ trẻ, để khúc hát dân ca Nghệ Tĩnh ngày càng vang xa hơn.

Trong vai trò là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Dân ca ví, giặm thị trấn Đức Thọ, đều đặn mỗi tháng một lần, ông tập hợp các thành viên để gặp gỡ, sinh hoạt, cùng nhau tập luyện các làn điệu. Dưới sự dìu dắt của ông từ khi mới thành lập, đến nay, câu lạc bộ đã giành nhiều giải thưởng ở các cuộc thi dân ca ví, giặm.

Trong căn nhà nhỏ của ông, cứ mỗi dịp cuối tuần, tiếng hát lại vang lên, bởi đó là khi con cháu quây quần bên nhau, cùng xướng những làn điệu mới của ông.

Cụ ông Hà Tĩnh nặng lòng với dân ca ví, giặm

Cuối tuần là dịp các thành viên trong gia đình ông sum vầy bên nhau để tập hát những làn điệu dân ca.

Ông Tam chia sẻ: “Với các cháu nhỏ, khi được nghe những câu hát, được thấy cả gia đình cùng nhau tập hát sẽ dần hình thành, nuôi dưỡng tình yêu dân ca ví, giặm này trong tâm hồn các cháu. Điều tôi mong muốn nhất là sau này, thế hệ trẻ vẫn say mê và tiếp tục phát huy lối hát này”.

Với tình yêu dành cho loại hình nghệ thuật này nên khi dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2014, ông luôn cảm thấy rất vinh dự và tự hào về điệu hát quê hương.

Tháng 7/2019, ông vinh dự được công nhận là nghệ nhân dân gian với những đóng góp tích cực trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể này.

Chủ đề Nghệ thuật dân gian

Đọc thêm

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Bằng nhiều cách tiếp cận và truyền tải linh hoạt, ngành VH-TT&DL Hà Tĩnh đang nỗ lực làm mới công tác gia đình, để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa trong cộng đồng.
Khi ví, giặm "chạy show"…

Khi ví, giặm "chạy show"…

Không còn đơn thuần xuất hiện trên sân khấu hội diễn tuyên truyền, dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh từng bước hiện diện trong các show diễn giải trí, chuyển hóa thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa.
Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực như hiến đất mở đường, giúp đỡ người nghèo, tích cực trong các hoạt động của địa phương, anh Trương Quang Nghĩa, thôn Bắc Thượng, xã Thạch Đài (TP Hà Tĩnh) đã góp sức làm cho quê hương thay da đổi thịt.
Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.
Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.
Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Hơn 4 năm kể từ lần đầu tiên hiến máu, đến nay, ở độ tuổi 22, Hoàng Thị Hồng Thương (xã Đan Trường, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã có đến 21 lần tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu.