Ruộng bậc thang Nậm Ty, Hoàng Su Phì - Ảnh: TẤN LỰC
Trong cái se lạnh vùng cao, vén làn mây mù mờ ảo, Hà Giang hiện ra đích thực là một bức tranh thủy mặc hùng vĩ cùng nền văn hóa đa sắc màu.
Một lần đến với Hà Giang để đặt chân lên cột cờ Lũng Cú - nơi địa đầu nước Việt - chắc chắn là trải nghiệm thiêng liêng mà ai cũng muốn có trong đời.
Choáng ngợp trước mảnh đất địa đầu
Sau một đêm nằm xe từ Hà Nội, sáng bảnh mắt đã thấy mình giữa TP Hà Giang trong cái lạnh chớm thu. Lạ cảnh lạ người, bất giác lòng chộn rộn háo hức. Ghé thuê một chiếc xe máy, nai nịt lại hành trang, vậy là bạn đã sẵn sàng lên đường khám phá mảnh đất địa đầu Tổ quốc rồi đó!
TP Hà Giang như dải lụa uốn quanh dòng sông Lô - Ảnh: TẤN LỰC
Phóng xe theo quốc lộ 4C chừng 30km, dốc Bắc Sum đã xuất hiện sau mây mù. Leo xe lên tới đỉnh dốc rồi quay đầu nhìn xuống bên dưới những nếp nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa mây núi nhấp nhô. Nhìn triền ngô, ruộng lúa xếp lớp hai bên đường xen lẫn đồi thông cao vót, khách bộ hành khẽ mỉm cười, lòng chắc mẩm một chuyến đi tuyệt vời.
Nhưng đừng vội thỏa mãn sớm hỡi du khách. Bởi so với những thắng cảnh trên toàn hành trình, cái đẹp trong biển mây của dốc Bắc Sum chỉ một khởi đầu nhẹ nhàng.
Du khách Tây - Ta ngắm cảnh trên cổng trời Quản Bạ - Ảnh: TẤN LỰC
Thẳng tiến chừng 30 phút nữa, khách phượt đã đặt chân lên cổng trời Quản Bạ. Cảm giác đứng trên cổng trời cao vót nhìn ra trập trùng núi đồi mấp mô vô tận, nhấp ly cà phê ấm nóng bốc khói trên tay chắc hẳn sẽ làm khách phương xa mê mệt.
Sau khi ghé thăm núi đôi Cô Tiên - đôi gò bông đào tuyệt đẹp của tạo hóa tại thị trấn Tam Sơn (Quản Bạ), phượt thủ xuôi về gần thị trấn Yên Minh để mãn nhãn với vạc ruộng bậc thang đang độ chín vàng Lao Và Chải.
Địa danh núi đôi Cô Tiên nổi tiếng - Ảnh: TẤN LỰC
Chớ có ngại ngùng nếu bạn là kẻ lữ hành đơn độc. Vì suốt hành trình bạn sẽ bắt gặp vô số bạn đường cùng chí hướng. Giữa rừng núi bao la, những kẻ xa lạ dễ kết bạn làm thân cùng nhau chinh phục vùng đất hiểm.
Khách tham quan cột cờ Lũng Cú - Ảnh: TẤN LỰC
Phượt Hà Giang sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc tới cao nguyên đá Đồng Văn và con đèo Mã Pì Lèng. Dong xe đi giữa triền núi đá tai mèo lởm chởm, nhìn lên ngôi nhà dựng bằng đá người Mông vắt vẻo một bên đèo cao, bên kia vực thẳm để cảm nhận hết cái vô tận của tự nhiên cũng như cái khắc nghiệt của cuộc sống đồng bào miền biên viễn.
Ngôi nhà người Mông dựng bằng đá chênh vênh trên cao nguyên đá - Ảnh: TẤN LỰC
Hãy một lần đến với Hà Giang để thấy những ngôi nhà cheo leo giữa đá núi, nhìn những bắp ngô, cây đậu nành trồng trong từng vạt đất nhỏ chắt chiu moi ra từ đá và gương mặt lấm lem luôn nở nụ cười hồn nhiên của những em bé Mông, Dao, Tày phong phanh trong tà áo mỏng giữa cái buốt lạnh núi đá để thấy cuộc đời còn cần lắm thật nhiều yêu thương.
Nụ cười hồn nhiên của các em nhỏ vùng cao trên đường vào thị trấn Yên Minh - Ảnh: TẤN LỰC
Ghé Mã Pì Lèng - con đèo đẹp và hiểm trở bậc nhất Việt Nam, men theo những khúc cua tay áo nhìn ra núi non điệp trùng. Dưới chân, dòng sông Nho Quế nhỏ xíu nước xanh ngắt trôi lặng lờ uốn lượn theo sắp đặt của bàn tay tạo hóa.
Dừng xe, đứng giữa đỉnh đèo phóng tầm mắt bao quanh vạn vật và hít vào căng lồng ngực khí trời tươi mát mùi cây cỏ để thấy vùng đất biên viễn Tổ quốc đẹp biết chừng nào!
Sông Nho Quế chảy dưới chân Mã Pì Lèng, một trong tứ đại đèo của Việt Nam - Ảnh: TẤN LỰC
Trải nghiệm nền văn hóa đa sắc màu
Không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, Hà Giang còn là mảnh đất văn hóa lâu đời của nhiều dân tộc bản địa.
Đồng bào người Mông cư trú trên địa bàn rộng lớn ở những vùng đồi núi cao nhất và để lại dấu ấn đậm nét trong đời sống văn hóa.
Làng văn hóa Lũng Cẩm, bối cảnh trong bộ phim nổi tiếng Chuyện của Pao - Ảnh: TẤN LỰC
Hãy một lần trú lại trong ngôi nhà Mông có hàng rào đá độc đáo, tường làm bằng lớp đất sét dày ấm áp. Bên bếp than hồng, tay nâng chén rượu ngô, ngồi xếp bằng trên ván gỗ lắc lư thả hồn theo nhịp câu chuyện kể của gia chủ về dân tộc mình để cảm nhận hết cái đặc sắc của văn hóa vùng cao.
Dốc chữ M, điểm hẹn ưa thích của dân phượt khi đến Hà Giang - Ảnh: TẤN LỰC
Trên cung đường đến phố cổ Đồng Văn, hiếm phượt thủ nào lơ đễnh đến mức bỏ qua dinh thự vua Mèo Vương Chính Đức. Trên gò đất rộng dưới thung lũng Sà Phìn, dinh vua Mèo lẩn khuất giữa những tán cây sa mộc cao vút chỉa thẳng vào trời xanh. Bước chân vào tham quan, ai ai cũng sẽ choáng ngợp trước vẻ hoành tráng của dinh thự này.
Thung lũng Sà Phìn với những cây sa mộc che chắn dinh vua Mèo - Ảnh: TẤN LỰC
Tòa dinh thự được xây hoàn toàn bằng gỗ quý, mái lợp ngói âm dương được chia thành tiền, trung và hậu dinh vô cùng bề thế với lối kiến trúc pha trộn ảnh hưởng Mông, Pháp, Hoa.
Đứng giữa tòa dinh thự trăm tuổi, nghe câu chuyện về cuộc đời của một lãnh chúa người Mông từng tung hoành khắp xứ Đồng Văn, giao thiệp với các thế lực Pháp, Thanh đủ khiến khách phương xa trầm trồ thán phục.
Vẻ đẹp cổ kính bên trong dinh vua Mèo Vương Chính Đức - Ảnh: TẤN LỰC
Nếu muốn cảm nhận rõ hơn sự giao thoa văn hóa ở vùng đất này, du khách hãy ghé lại phố cổ Đồng Văn. Giữa bốn bề núi quây kín, dãy phố chừng 40 nếp nhà cổ xếp hình chữ U ngay trung tâm huyện lỵ Đồng Văn sầm uất.
Tại đây, người Mông, Tày, Hoa... sống đan xen chan hòa từ bao đời trong những ngôi nhà đậm màu thời gian. Sáng sớm, người mua kẻ bán khắp nơi kéo về chợ Đồng Văn trao đổi những rau củ quả và sản vật địa phương bằng nhiều loại ngôn ngữ trong không khí nhộn nhịp.
Phố cổ Đồng Văn trong nắng sớm - Ảnh: TẤN LỰC
Ngồi trong dãy hàng quán giữa trung tâm phố cổ nhấp ngụm trà shan tuyết, đưa tay cắn miếng bánh tam giác mạch giòn giòn rồi thu mình co ro trong hơi lạnh để ngắm nhìn dòng người qua lại, khách phương xa thấy lòng chộn rộn như tết đang về.
Xuôi Mèo Vạc về Mậu Duệ, khách phượt có thể rẽ về ngã Du Già để ngắm nhìn những bản làng người Dao giữa đồng lúa chín.
Bản Dao yên bình giữa ruộng lúa - Ảnh: TẤN LỰC
Ở vùng núi thấp không quá lạnh, những ngôi nhà sàn người Dao nhỏ xinh được dựng bằng ván gỗ hài hòa với cảnh sắc xung quanh. Dưới cái nắng trong veo chớm thu, những bông lúa trĩu nặng ửng vàng bao bọc như muốn nhộm nốt mấy nóc nhà ở giữa.
Phía xa trên triền đồi nơi ruộng lúa chín đầu tiên, những người đàn ông, phụ nữ Dao cặm cụi cùng nhau gặt, đập hạt thóc đầu mùa. Người lữ khách dừng bước đảo mắt nhìn xa xăm, lòng mơn man trước cái đẹp quê hương nước Việt.
Nhóm phượt trẻ dừng nghỉ trong hành trình khám phá Hà Giang - Ảnh: TẤN LỰC