Genre: Hoạt hình
Director: Chris Sanders
Cast: Lupita Nyong'o, Kit Connor, Pedro Pascal..
Rating: 8.5/10
*Lưu ý: Bài viết tiết lộ một phần nội dung phim
4 tháng trước, Inside Out 2 đã thu về hàng tỷ đô và lấy đi nước mắt của hàng triệu khán giả toàn cầu. Lúc này, người ta hoàn toàn có thể tin rằng tác phẩm của Pixar là bộ phim hoạt hình nổi bật nhất của năm 2024.
Tuy nhiên, kể từ khi The Wild Robot ra mắt, tình thế có vẻ đã thay đổi. Dường như, câu hỏi về việc đâu là bộ phim hoạt hình hay nhất 2024 đã có thêm một đáp án.
Mặc dù có kinh phí chưa bằng một nửa Inside Out 2, song The Wild Robot liên tục tạo được ấn tượng mạnh mẽ đối với giới phê bình lẫn khán giả đại chúng. Những tờ báo quốc tế như IndieWire, Hollywood Reporter, The Guardian hay Variety đều dành những lời "có cánh" cho bộ phim hoạt hình của đạo diễn Chris Sanders. Mặt khác, The Wild Robot cũng có điểm số rất cao trên các trang đánh giá phim như IMDb, Metacritic hay Rotten Tomatoes.
Đáng chú ý, The Wild Robot đến từ DreamWorks, xưởng phim hoạt hình “kỳ phùng địch thủ” với Pixar. Điều này càng khiến cuộc cạnh tranh hơn hai thập kỷ của hai hãng hoạt hình lớn nhất thế giới thêm phần kịch tính.
Mượn chuyện Robot để nói chuyện gia đình
Dựa trên tiểu thuyết cùng tên của Peter Brown, câu chuyện của The Wild Robot mở ra khi 6 robot của con người gặp bão lớn và cùng rơi xuống một đảo hoang. Sau tai nạn, hầu hết chúng đều hư hỏng nặng nề, duy chỉ có Roz - cô robot tối tân nhất còn lành lặn.
Tại đây, Roz vô tình trở thành mẹ của Brightbill, một chú ngỗng con không có khả năng sinh tồn. Cô phải nuôi nấng Brightbill, cho nó ăn, dạy nó bơi và bay, để nó có thể theo đàn đi tránh rét khi mùa đông kéo tới. Trong quá trình đó, Roz được sự hỗ trợ của một con cáo. Từ đó, một robot, một con cáo và một con ngỗng trở thành gia đình bất đắc dĩ.
Roz là một robot không có cảm xúc, được lập trình chỉ để hoàn thành nhiệm vụ, và nhiệm vụ lần này là chăm sóc ngỗng con. Song rõ ràng, chăm sóc một con vật hoàn toàn không giống như việc tiêu diệt chúng hay tỉa một cái cây, những thứ Roz đã làm hàng trăm, hàng nghìn lần trước đây theo yêu cầu của con người.
Chăm sóc một sinh vật cần hiểu biết về chúng, cần kiên nhẫn, và hơn hết là cần yêu thương, nhưng yêu thương thì không có trong lập trình của một con robot. Tuy nhiên sau quá trình chăm sóc ngỗng con, Roz đã có được sự yêu thương, thứ đã biến cô trở thành một The Wild Robot (robot hoang dã), một cỗ máy biết hy sinh và hạnh phúc với sự hy sinh đó.
Câu chuyện về Roz và Brightbil là cách Dreamworks truyền tải một cách tính tế, xen lẫn dí dỏm về mối quan hệ mẹ con. Một người mẹ chưa thực sự sẵn sàng với nhiệm vụ của mình, một người con chẳng quan tâm đến việc người khác gọi mẹ là quái vật; một con ngỗng - một robot, hai cá thể dường như chẳng liên quan, được gán ghép với nhau bằng trách nhiệm, nhưng rồi lại hình thành những kết nối thiêng liêng nhờ một thứ, đó là tình thương.
Tuy nhiên, hành trình trưởng thành của một đứa trẻ luôn không dễ dàng đối với cả chúng lẫn gia đình của chúng. Khi lớn lên, Brightbil dần nhận ra bản thân có gì đó rất khác với đồng loại. Nó là con ngỗng có đôi cánh nhỏ hơn, bơi theo một kiểu không giống ai và hơn hết, người mẹ của nó dường như là thứ lạ kỳ ở hòn đảo này. Lần đầu tiên, Brightbil mang trên mình sự cô độc của những đứa trẻ khác biệt.
The Wild Robot khắc họa chân thật quá trình trưởng thành của cả mẹ lẫn con. Đó là nỗi khó khăn của những đứa trẻ khi lần đầu bước ra khỏi vùng an toàn, nơi gia đình không còn là duy nhất, và cũng là nơi chúng phải tự đấu tranh nếu muốn có sự công nhận.
Đó cũng là một người mẹ có phần vụng về, đôi khi ngỡ ngàng trước những thay đổi của con khi trưởng thành. Song, sau tất cả, tình thương vô điều kiện của người mẹ vẫn ở đó, trở thành chỗ dựa cho những người con, ngay cả khi chúng luôn miệng bảo rằng không cần tới mình.
Suốt khoảng thời gian gắn bó với Brightbil, Roz trở thành một người mẹ thực sự lúc nào không hay. Cô kiên nhẫn với chú ngỗng, kể cả lúc Brightbil đổ hết mọi uất ức lên mẹ mình. Và sự kiên nhẫn đó chắc chắn bắt nguồn từ tình thương, Roz đã trở thành con robot biết yêu thương.
Roz thấy mình trông rệu rã sau quá trình làm mẹ, làm người đồng hành cùng ngỗng con. Nhưng mặt khác, cô cũng mới “cón” và tỏa sáng, vì cô đã hoàn thành xuất sắc nghĩa vụ đặc biệt nhất từ trước đến nay.
Một cảnh khác, Roz dõi theo Brightbil khi con ngỗng bay theo đàn và ngược lại, con ngỗng cũng nhìn mẹ mình đi đến một nơi xa ở cuối phim. Brightbil sắp tới sẽ có một hành trình đầy hứa hẹn, một tương lai mới, chân trời mới, những người bạn mới và những trải nghiệm mới. Nhưng đổi lại tất cả, ngỗng con phải chia xa roz, người mẹ kỳ lạ của mình.
Đó là hai chi tiết đối lập đắt giá, phản ánh chân thật mối quan hệ mẹ con.
Tầng nghĩa thứ hai
The Wild Robot đơn giản là một bức tranh tuyệt đẹp về thiên nhiên, nơi mọi thứ được hiện lên chân thật, như thể khán giả được chạm tay vào những cánh rừng bạt ngàn trên hòn đảo giả tưởng.
Sự chân thật đó bắt nguồn từ việc bộ phim hoàn toàn được vẽ bằng tay. Đạo diễn Sanders mong muốn tác phẩm của ông sẽ tạo được cảm giác tương phản lớn khi một con Robot phải sinh tồn nơi tự nhiên, từ đó tạo nên những khác biệt lớn lao giữa đời sống hiện đại và môi trường hoang dã.
Phong cách hoạt họa Organic Animation (một phong cách hoạt hình mang lại cảm giác tự nhiên, sống động và mượt mà) cùng cách vẽ 2D dường như đã được Dreamworks nâng lên một tầm cao mới. Mặt khác, tác phẩm cũng làm khán giả liên tưởng tới những bối cảnh hoạt hình kinh điển như Bambi của Tyrus Wong hay Neighbor Totoro (1988) và Spirited Away (2001) của Hayao Miyazaki.
Sự chân thật trong hoạt họa không đơn thuần chỉ có mục đích khiến bộ phim trở nên đẹp hơn, mà nó còn là cách Sanders tôn vinh và trân trọng thiên nhiên. Song, nó cũng cảnh báo rằng nếu con người tiếp tục tham vọng chinh phục của mình, họ hoàn toàn có thể hủy diệt tất thảy những điều tốt đẹp trên.
Bão tố bắt đầu phức tạp hơn, vượt trên mọi sự tính toán của Robot tối tân nhất. Mùa đông đang lạnh hơn, dữ dội hơn, và suýt nữa đã cướp đi mạng sống của toàn bộ sinh vật trên đảo. Cháy rừng, thiên tai, diệt vong, biến đổi khí hậu, mọi thứ đang dần trở nên nghiêm trọng hơn bởi sự tác động của con người.
Khung cảnh thiên nhiên đầu phim tuyệt đẹp bao nhiêu thì về cuối phim, khi mọi thứ chỉ còn là đống tro tàn, nó lại tạo ra bấy nhiêu sự nuối tiếc.
The Wild Robot khoác vẻ ngoài là một bộ phim mang thông điệp gia đình, song ở một tầng nghĩa sâu hơn, những lo ngại về sự suy tàn của thiên nhiên cũng như việc con người quá lạm dụng máy móc chính là lớp nghĩa thứ hai, giúp tác phẩm chinh phục mọi nhà phê bình.
Trong thành công kể trên, câu chuyện dường như chỉ đóng vai trò thứ yếu. Thay vào đó, chính sự kỳ công trong hoạt họa mới là điểm làm bật lên tầng nghĩa thứ hai của tác phẩm.