Vì sao người cao tuổi dễ trở thành “điểm ngắm” của tội phạm lừa đảo?

(Baohatinh.vn) - Tội phạm lừa đảo qua mạng xã hội nhắm vào người cao tuổi đang ngày càng gia tăng với những chiêu trò tinh vi. Và tại Hà Tĩnh, nhiều người cao tuổi đã trở thành "con mồi" của loại tội phạm này.

Ngày 3/12, Phòng Cảnh sát Hình sự (Công an Hà Tĩnh) phối hợp với Công an phường Thành Sen, Công an xã Thạch Xuân ngăn chặn thành công vụ lừa đảo cụ bà 76 tuổi. Trước đó, bà L.T.H (trú xã Thạch Xuân) nhận được một cuộc gọi từ đối tượng lạ, thông báo con trai gặp tai nạn giao thông nghiêm trọng, cần một khoản tiền lớn để điều trị.

Lực lượng chức năng Hà Tĩnh đã kịp thời ngăn chặn vụ lừa đảo cụ bà 76 tuổi hơn 2 tỷ đồng ở "phút cuối".

Sau khi bị thao túng tâm lý, đe doạ liên tục, bà H. đã quyết định đi bán hết số vàng tiết kiệm với trị giá khoảng hơn 2 tỷ đồng để chuyển cho các đối tượng. Khi tới Ngân hàng BIDV Hà Tĩnh để giao dịch, nhận thấy dấu hiệu bất thường, nhân viên đã nhiều lần giải thích, phân tích, song bà H. vẫn liên tục yêu cầu chuyển tiền. Trước tình thế cấp bách, đại diện BIDV Hà Tĩnh đã thông báo đến Phòng Cảnh sát Hình sự (Công an Hà Tĩnh), Công an phường Thành Sen và Công an xã Thạch Xuân để phối hợp xử lý. Chỉ khi được cán bộ công an trực tiếp giải thích, bà H. mới bình tĩnh và đồng ý dừng chuyển khoản.

Câu chuyện của bà H. không phải trường hợp đầu tiên người cao tuổi trở thành “điểm ngắm” của các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng. Trước đó, ngày 27/10, Công an xã Lộc Hà tiếp nhận phản ánh của ông N.Đ.T (72 tuổi, trú thôn Yên Định) phản ánh về việc liên tục bị một số điện thoại lạ tự xưng là cán bộ công an xã, nói rằng ông T. tham gia vào một đường dây lừa đảo tại Hà Nội, yêu cầu ông chuyển 60 triệu đồng để giải quyết vụ việc, nếu không sẽ bị khởi tố. Tiếp nhận thông tin, công an xã đã kịp thời xác minh, tuyên truyền, giải thích với ông T. hiểu rằng đây là thủ đoạn chiếm đoạt tài sản qua mạng và ngăn chặn thành công vụ việc.

Ông N.Đ.T được Công an xã Lộc Hà tuyên truyền về hành vi lừa đảo trên không gian mạng.

Không được may mắn ngăn chặn kịp thời như bà H., ông T., thời gian qua, nhiều người cao tuổi trên toàn quốc đã trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo thông qua các hình thức phổ biến như: giả mạo người thân bị tai nạn; mạo danh công an; hình thức tặng mã trúng thưởng; tri ân khách hàng; tặng gói khuyến mãi thực phẩm chức năng…

Đơn cử như vụ việc của ông V.M.L (trú phường Trung Mỹ Tây, TP Hồ Chí Minh) bị lừa đảo hơn 300 triệu đồng khi bị các đối tượng giả mạo nhân viên y tế, hướng dẫn nhận hàng, thanh toán trước để nhận mã dự thưởng tham gia chương trình chăm sóc sức khoẻ miễn phí. Khi “cạn kiệt” nguồn tiền nhưng vẫn chưa được tham gia chương trình, ông L. mong muốn nhận lại tiền thì bị các đối tượng cắt liên lạc. Hay như mới đây nhất (cuối tháng 11/2025), đường dây lừa đảo lớn do Trần Quang Đạo (trú xã Đông Thạnh, TP Hồ Chí Minh) chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng của gần 7.000 người cao tuổi đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) triệt phá.

Đoàn viên, thanh niên đồng hành cùng người cao tuổi tiếp cận công nghệ số, các nền tảng mạng xã hội.

Có thể thấy, các vụ việc tội phạm lừa đảo nhắm vào người cao tuổi đang ngày càng gia tăng với các chiêu trò mới, tinh vi. Người cao tuổi thường dễ bị các đối tượng lừa đảo nhắm đến vì nhiều lý do như: tâm lý cô đơn tuổi già; ít cập nhật công nghệ; tin vào các mạo danh cơ quan chức năng như: công an, kiểm soát, ngân hàng…; hoặc tâm lý chăm sóc sức khoẻ, tư vấn thuốc bổ, thực phẩm chức năng…

Trung tá Trần Quốc Quang – Phó Trưởng Công an phường Thành Sen (TP Hà Tĩnh) chia sẻ: “Nhiều người cao tuổi thường có tâm lý ngại làm phiền con cháu, vì vậy, khi nhận các tin xấu, tin dữ, bất thường qua điện thoại, họ thường rơi vào trạng thái rối loạn tâm lý, dẫn tới hành động theo cảm tính. Thời gian qua, lực lượng công an các địa phương nói chung và phường Thành Sen nói riêng đã tăng cường công tác tuyên truyền về các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng, thông qua nhiều hình thức như: họp thôn xóm; loa phát thanh, nhóm Zalo kết nối yên bình… Đối với người cao tuổi, lực lượng công an đã triển khai “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền đến người dân. Cùng đó, các cơ sở kinh doanh, ngân hàng… cũng được phổ biến nhằm nhận biết để kịp thời ngăn chặn các tình huống lừa đảo”.

Sự đồng hành của gia đình và xã hội giúp bảo vệ người cao tuổi khỏi các chiêu trò lừa đảo.

Tại nhiều địa phương, công tác tuyên truyền về hình thức lừa đảo trên mạng đối với người cao tuổi cũng được chú trọng triển khai, nhờ đó, không xảy ra các vụ việc đáng tiếc. Ông Lê Đình Phúc – Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Đức Minh cho biết: “Với hơn 2.800 hội viên người cao tuổi trên địa bàn, chúng tôi đã phối hợp với công an, đoàn thể tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề; lồng ghép nội dung cảnh báo lừa đảo vào các cuộc họp thôn, câu lạc bộ dưỡng sinh, hội họp định kỳ. Với người già, chúng tôi tập trung trang bị kỹ năng nhận biết lừa đảo một cách đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ, đồng thời có sự giám sát, hỗ trợ của con cháu trong gia đình”.

Việc bảo vệ người cao tuổi khỏi các chiêu trò lừa đảo không chỉ là trách nhiệm của lực lượng công an hay các tổ chức xã hội, mà còn là sự chung tay của mỗi gia đình và cộng đồng. Chỉ khi có sự phối hợp đồng bộ, những nguy cơ "rình rập" người già mới có thể được đẩy lùi một cách hiệu quả. Đây cũng là cách để mỗi người bày tỏ sự quan tâm, trách nhiệm và tình yêu thương dành cho thế hệ đi trước, hướng tới một xã hội đoàn kết, nhân ái và chủ động phòng ngừa mọi loại tội phạm.

Chủ đề Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Báo nói