“Viết kịch bản về Hải Thượng Lãn Ông là một cơ duyên đẹp đẽ”

(Baohatinh.vn) - Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã để lại nhiều dư âm tốt đẹp. Báo Hà Tĩnh xin giới thiệu những chia sẻ của nhà văn Đức Ban - tác giả kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Tháng 12/2024, Hà Tĩnh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Là người viết kịch bản văn học “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” trong chương trình nghệ thuật tại lễ kỷ niệm, xin ông chia sẻ với bạn đọc Báo Hà Tĩnh về quá trình này?

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban: Trong viết văn có những điều lạ lắm. Anh có thể viết hàng chục, hàng trăm tác phẩm về một vấn đề, một sự kiện, một nhân vật... nào đó khởi thủy từ cảm giác, cảm xúc, ý tưởng nghệ thuật. Nhưng bảo có cơ duyên với vấn đề, sự kiện, nhân vật ấy thì hiếm. Ngẫm lại trong đời văn của mình, tôi có cơ duyên đẹp đẽ viết về Đại danh y Lê Hữu Trác.

Năm 2014, chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 290 năm Ngày sinh Đại danh y Lê Hữu Trác, Sở VH-TT&DL đề nghị tôi viết lời để nhạc sĩ Ngọc Thịnh làm ca khúc phục vụ lễ kỷ niệm. Tôi lên Hương Sơn mấy ngày, trở về viết ca từ. Và ca khúc “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” với âm nhạc của Ngọc Thịnh ra đời, gây ấn tượng khá mạnh tại lễ kỷ niệm và mãi về sau. Đến đầu năm 2024, lại thêm một cơ duyên. Chuyện là một hôm, tôi ngồi cùng xe với ông Lê Ngọc Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, nguyên Giám đốc Sở Y tế, từng có nhiều trăn trở vận dụng y học cổ truyền vào khám chữa bệnh cho Nhân dân, từng chủ trì nhiều hội thảo khoa học về Hải Thượng Lãn Ông. Ông nói với tôi về kế hoạch tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh của UNESCO đối với Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác vào cuối năm 2024 với những băn khoăn, cả lo lắng của một bác sĩ, một người phụ trách lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật. Rồi ông nói với tôi: “Bác viết kịch bản nghệ thuật cho buổi lễ quan trọng ấy được không?”. Tôi im lặng. Một tháng sau, sau nhiều cân nhắc, nghĩ suy, tôi mới nhận lời...

bqbht_br_a11-1.jpg
Hoạt cảnh "Niềm vui của Hải Thượng Lãn Ông khi trở về với quê mẹ" tại chương trình nghệ thuật “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Sao ông băn khoăn, lo lắng, nghĩ suy khá lâu vậy?

Nhà văn Đức Ban: - Ngợp!

P.V: Và đó là khó khăn của ông?

Nhà văn Đức Ban: Phải. Trước đây, tôi đã viết kịch dài về “La sơn Nguyễn Biểu” - một vị tướng tràn đầy nghĩa khí chống giặc Minh xâm lược và “Lửa Ngàn Trươi” viết về vị anh hùng, thủ lĩnh phong trào Cần Vương - Phan Đình Phùng cùng kịch bản một số chương trình nghệ thuật khác. Nhưng danh nhân Lê Hữu Trác thì khác. Ông là một trí thức thời quân chủ, chí khí giang hồ gặp thời tao loạn, quay lưng với công danh, phú quý về ẩn mình nơi thôn dã. Một mẫu hình danh y tận hiến. Một mẫu hình nhà văn sáng tạo. Một mẫu hình nhà nho - ẩn sĩ thanh cao. Một tấm lòng bao dung, trắc ẩn, ngổn ngang tâm sự trước thời thế và nhân tình… Tất cả đã trở thành giá trị phổ cập, thành ý tưởng khởi nguồn trong bản thể con người Lê Hữu Trác, nhìn đâu cũng thấy ra bản sắc văn hóa cá nhân Lê Hữu Trác giữa một thế giới hiện thực của một thời và mọi thời. Viết về ông, tài năng nhỏ bé như tôi không ngợp mới lạ.

bqbht_br_a14.jpg
Hoạt cảnh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác bên ngôi mộ mẹ ông là bà Bùi Thị Thưởng ở xã Quang Diệm (Hương Sơn).

P.V: Ông có thể tóm lược nội dung kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”?

Nhà văn Đức Ban: Kịch bản thể hiện chân dung Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, một Đại danh y, một nhà thơ, nhà văn xuất sắc, nhà văn hóa lớn của Việt Nam. Cuộc đời, sự nghiệp trước tác của ông đã để lại cho hậu thế một di sản y học, văn hóa, văn chương đồ sộ mang tầm quốc tế. Để khắc họa được chân dung một nhân vật độc đáo có một không hai trong lịch sử trung đại cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, tôi đã bố cục kịch bản thành 4 phần.

Phần 1: “Lời ru” với nội dung linh khí Hà Tĩnh, Hưng Yên, phẩm tính cha mẹ, dòng họ Lê Hữu đã nuôi dưỡng Lê Hữu Trác. Phần 2: “Y tông tâm lĩnh”: đạo làm thuốc và tài năng lỗi lạc về y, dược của Lê Hữu Trác. Phần 3: “Thượng kinh ký sự”: tài năng văn chương, tri thức văn hóa lỗi lạc của Lê Hữu Trác. Phần kết: “Thênh thang một cánh diều”: Lê Hữu Trác rời cõi tạm về trời trong tiếng sáo diều và lòng tiếc thương vô hạn của nhân quần. Xin nói thêm một cơ duyên của tôi khi viết kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” là gặp một đạo diễn tài năng, đầy kinh nghiệm - nhà viết kịch, đạo diễn Vũ Hải.

P.V: Cảm ơn nhà văn. Chúc ông trong đời viết văn tiếp tục gặp được nhiều cơ duyên!

Chủ đề 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Chủ đề Danh nhân Hà Tĩnh

Đọc thêm

Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Càn quét phòng vé Nhật rồi tiếp tục làm dậy sóng rạp Việt chỉ với 2 ngày chiếu đặc biệt, "Dư ảnh của độc nhãn" đang chứng minh sức hút chưa từng thấy với một tác phẩm hoạt hình.
Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Xứ đạo Cự Lâm (xã Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) - vùng quê nghèo đang chuyển mình từng ngày với hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, những tuyến đường, khu vườn rực rỡ sắc hoa.
Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Không chỉ lưu giữ kho tàng trí thức nhân loại, 7 thư viện lâu đời nhất thế giới dưới đây còn là những kiệt tác kiến trúc, nghệ thuật độc đáo, tráng lệ cho các tín đồ sách khám phá.
Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Nhỏ bé, giản dị, những lọ dầu gió đã trở nên quen thuộc ở đâu đó trong ngăn tủ đầu giường hay góc bàn nhỏ. Còn với tác giả Hồ Điệp, mùi hương ấy còn là dư âm của một thời đã xa...
Harry Potter mới lộ diện

Harry Potter mới lộ diện

HBO vừa công bố Hình ảnh đầu tiên về "cậu bé phù thủy" trong series phim truyền hình Harry Potter. Phim dự kiến ra mắt vào năm 2027.
Podcast: Truyện ngắn - Tiếng còi tàu đêm

Podcast: Truyện ngắn - Tiếng còi tàu đêm

Trong những năm tháng chiến tranh, với nhiều mất mát hi sinh những người vợ, người mẹ vẫn chịu đựng trong âm thầm lặng lẽ. Họ là nguồn động viên tinh thần to lớn cho những người lính nơi tiền tuyến.
Podcast tản văn: Nắng xiên khoai

Podcast tản văn: Nắng xiên khoai

Khoai lang không chỉ là món ăn mà là đặc trưng quê hương, gợi nhớ sự tảo tần của mẹ, tình cha, và tuổi thơ lấp lánh không thể quên.
Podcast truyện ngắn: Rừng và em

Podcast truyện ngắn: Rừng và em

Giữa núi rừng bạt ngàn, niềm tin và tình người ấm áp lấp lánh hơn nắng. Đây là câu chuyện thắp sáng ước mơ nơi bản làng, nơi khát vọng vươn lên luôn cháy bỏng.
Podcast truyện ngắn: Nhật ký của một hạt mưa

Podcast truyện ngắn: Nhật ký của một hạt mưa

“Nhật ký của một hạt mưa” của tác giả Anh Đức kể về một thế giới đầy màu sắc qua góc nhìn nhân hóa của hạt mưa với những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình bạn và sự sẻ chia.