“Viết kịch bản về Hải Thượng Lãn Ông là một cơ duyên đẹp đẽ”

(Baohatinh.vn) - Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã để lại nhiều dư âm tốt đẹp. Báo Hà Tĩnh xin giới thiệu những chia sẻ của nhà văn Đức Ban - tác giả kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Tháng 12/2024, Hà Tĩnh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Là người viết kịch bản văn học “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” trong chương trình nghệ thuật tại lễ kỷ niệm, xin ông chia sẻ với bạn đọc Báo Hà Tĩnh về quá trình này?

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban: Trong viết văn có những điều lạ lắm. Anh có thể viết hàng chục, hàng trăm tác phẩm về một vấn đề, một sự kiện, một nhân vật... nào đó khởi thủy từ cảm giác, cảm xúc, ý tưởng nghệ thuật. Nhưng bảo có cơ duyên với vấn đề, sự kiện, nhân vật ấy thì hiếm. Ngẫm lại trong đời văn của mình, tôi có cơ duyên đẹp đẽ viết về Đại danh y Lê Hữu Trác.

Năm 2014, chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 290 năm Ngày sinh Đại danh y Lê Hữu Trác, Sở VH-TT&DL đề nghị tôi viết lời để nhạc sĩ Ngọc Thịnh làm ca khúc phục vụ lễ kỷ niệm. Tôi lên Hương Sơn mấy ngày, trở về viết ca từ. Và ca khúc “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” với âm nhạc của Ngọc Thịnh ra đời, gây ấn tượng khá mạnh tại lễ kỷ niệm và mãi về sau. Đến đầu năm 2024, lại thêm một cơ duyên. Chuyện là một hôm, tôi ngồi cùng xe với ông Lê Ngọc Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, nguyên Giám đốc Sở Y tế, từng có nhiều trăn trở vận dụng y học cổ truyền vào khám chữa bệnh cho Nhân dân, từng chủ trì nhiều hội thảo khoa học về Hải Thượng Lãn Ông. Ông nói với tôi về kế hoạch tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh của UNESCO đối với Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác vào cuối năm 2024 với những băn khoăn, cả lo lắng của một bác sĩ, một người phụ trách lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật. Rồi ông nói với tôi: “Bác viết kịch bản nghệ thuật cho buổi lễ quan trọng ấy được không?”. Tôi im lặng. Một tháng sau, sau nhiều cân nhắc, nghĩ suy, tôi mới nhận lời...

bqbht_br_a11-1.jpg
Hoạt cảnh "Niềm vui của Hải Thượng Lãn Ông khi trở về với quê mẹ" tại chương trình nghệ thuật “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Sao ông băn khoăn, lo lắng, nghĩ suy khá lâu vậy?

Nhà văn Đức Ban: - Ngợp!

P.V: Và đó là khó khăn của ông?

Nhà văn Đức Ban: Phải. Trước đây, tôi đã viết kịch dài về “La sơn Nguyễn Biểu” - một vị tướng tràn đầy nghĩa khí chống giặc Minh xâm lược và “Lửa Ngàn Trươi” viết về vị anh hùng, thủ lĩnh phong trào Cần Vương - Phan Đình Phùng cùng kịch bản một số chương trình nghệ thuật khác. Nhưng danh nhân Lê Hữu Trác thì khác. Ông là một trí thức thời quân chủ, chí khí giang hồ gặp thời tao loạn, quay lưng với công danh, phú quý về ẩn mình nơi thôn dã. Một mẫu hình danh y tận hiến. Một mẫu hình nhà văn sáng tạo. Một mẫu hình nhà nho - ẩn sĩ thanh cao. Một tấm lòng bao dung, trắc ẩn, ngổn ngang tâm sự trước thời thế và nhân tình… Tất cả đã trở thành giá trị phổ cập, thành ý tưởng khởi nguồn trong bản thể con người Lê Hữu Trác, nhìn đâu cũng thấy ra bản sắc văn hóa cá nhân Lê Hữu Trác giữa một thế giới hiện thực của một thời và mọi thời. Viết về ông, tài năng nhỏ bé như tôi không ngợp mới lạ.

bqbht_br_a14.jpg
Hoạt cảnh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác bên ngôi mộ mẹ ông là bà Bùi Thị Thưởng ở xã Quang Diệm (Hương Sơn).

P.V: Ông có thể tóm lược nội dung kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”?

Nhà văn Đức Ban: Kịch bản thể hiện chân dung Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, một Đại danh y, một nhà thơ, nhà văn xuất sắc, nhà văn hóa lớn của Việt Nam. Cuộc đời, sự nghiệp trước tác của ông đã để lại cho hậu thế một di sản y học, văn hóa, văn chương đồ sộ mang tầm quốc tế. Để khắc họa được chân dung một nhân vật độc đáo có một không hai trong lịch sử trung đại cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, tôi đã bố cục kịch bản thành 4 phần.

Phần 1: “Lời ru” với nội dung linh khí Hà Tĩnh, Hưng Yên, phẩm tính cha mẹ, dòng họ Lê Hữu đã nuôi dưỡng Lê Hữu Trác. Phần 2: “Y tông tâm lĩnh”: đạo làm thuốc và tài năng lỗi lạc về y, dược của Lê Hữu Trác. Phần 3: “Thượng kinh ký sự”: tài năng văn chương, tri thức văn hóa lỗi lạc của Lê Hữu Trác. Phần kết: “Thênh thang một cánh diều”: Lê Hữu Trác rời cõi tạm về trời trong tiếng sáo diều và lòng tiếc thương vô hạn của nhân quần. Xin nói thêm một cơ duyên của tôi khi viết kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” là gặp một đạo diễn tài năng, đầy kinh nghiệm - nhà viết kịch, đạo diễn Vũ Hải.

P.V: Cảm ơn nhà văn. Chúc ông trong đời viết văn tiếp tục gặp được nhiều cơ duyên!

Chủ đề 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Chủ đề Danh nhân Hà Tĩnh

Đọc thêm

Podcast truyện ngắn: Lênh đênh đời thúng

Podcast truyện ngắn: Lênh đênh đời thúng

Một già, một trẻ, nương tựa vào nhau mà sống. Bên nhau qua từng mùa biển động. Ngoại không còn đủ sức để vươn ra xa bờ, chỉ còn trông cậy vào chiếc thúng chòng chành...
Podcast tản văn: Rộn ràng tiếng vỗ cánh chim non

Podcast tản văn: Rộn ràng tiếng vỗ cánh chim non

Mùa hè mang theo bao điều kỳ diệu trong khu vườn nhỏ của tuổi thơ. Nếu quan sát kỹ ta sẽ thấy sự biến chuyển của muôn loài, và sẽ thấy khu vườn tuổi thơ không chỉ có cây xanh và hoa trái, mà còn là nơi chắp cánh cho những ước mơ đầu đời được bay xa.
Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Không còn là những lời ru xưa vang vọng trong ký ức, những lớp học dân ca của CLB Dân ca ví, giặm trẻ Hà Tĩnh đã được “làm mới” và trở thành sân chơi sáng tạo, giúp các em nhỏ thêm tự tin, gắn kết và yêu văn hóa truyền thống.
Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Từ mái ấm cô nhi viện đến lễ đường nơi Xóm Cồn, hành trình của Tuấn và Duyên là minh chứng cho một tình yêu đủ sâu để vượt qua nghịch cảnh, dù chỉ trong khoảnh khắc cuối cùng...
Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Mỗi người đều có một nơi để trở về, một ký ức để gìn giữ. Và, với nhiều người, đó chính là hình ảnh ngôi nhà xưa với những yêu thương đong đầy trong từng khoảnh khắc đời thường.
10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

Bánh mì Việt Nam, sandwich kẹp thịt nguội Tây Ban Nha, bánh mì kẹp thịt cùng sốt ớt đỏ Mexico là những loại bánh kẹp được thực khách và chuyên gia ẩm thực xếp hạng ngon nhất thế giới.
“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

Trải dài khắp ba miền đất nước, từ những khu nghỉ dưỡng xứng tầm tinh hoa đến các thiên đường giải trí tràn đầy năng lượng, Vinpearl & VinWonders với chiến dịch “Hè rực rỡ - Vui bất ngờ” mở ra chuỗi trải nghiệm độc bản, sẵn sàng thổi bùng không khí lễ hội, vui chơi bất tận kéo dài từ Bắc tới Nam.
Podcast tản văn: Hương quê

Podcast tản văn: Hương quê

Với nhiều người, quê hương luôn là miền ký ức ngọt ngào, là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp nhất của tuổi thơ với những ngày tháng yên bình và giản dị.
Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Hà Tĩnh là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, trong đó có những làn điệu ví, giặm. Vậy làm gì để di sản dân ca ví, giặm trở thành sản phẩm du lịch văn hóa thu hút du khách?
Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Công việc của người giữ rừng chưa bao giờ là dễ dàng, bởi nhiều vất vả, thiếu thốn, hiểm nguy. Song với tình yêu rừng, họ đã vượt qua tất cả để góp sức bảo vệ đại ngàn.
Mưa rào mùa hạ

Podcast tản văn: Mưa rào mùa hạ

Kỷ niệm tuổi thơ luôn sâu lắng, ngọt ngào để ai đi xa cũng muốn trở về, muốn được sống lại những ngày xưa yêu dấu...
Khi di tích kết nối công nghệ

Khi di tích kết nối công nghệ

Ứng dụng công nghệ để quảng bá di tích, cách làm này tại Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đang mở ra hướng tiếp cận mới, sinh động hơn, gần gũi hơn với du khách – đặc biệt là giới trẻ.
Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Cổng làng Văn Xá (xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ, Hà Tĩnh) mới được xây dựng, song việc thể hiện tên làng và câu đối nổi bật bằng chữ Hán đã gây ra những ý kiến không đồng tình.