“Viết kịch bản về Hải Thượng Lãn Ông là một cơ duyên đẹp đẽ”

(Baohatinh.vn) - Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã để lại nhiều dư âm tốt đẹp. Báo Hà Tĩnh xin giới thiệu những chia sẻ của nhà văn Đức Ban - tác giả kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Tháng 12/2024, Hà Tĩnh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh Danh nhân văn hóa thế giới Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Là người viết kịch bản văn học “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” trong chương trình nghệ thuật tại lễ kỷ niệm, xin ông chia sẻ với bạn đọc Báo Hà Tĩnh về quá trình này?

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban.

Nhà văn Đức Ban: Trong viết văn có những điều lạ lắm. Anh có thể viết hàng chục, hàng trăm tác phẩm về một vấn đề, một sự kiện, một nhân vật... nào đó khởi thủy từ cảm giác, cảm xúc, ý tưởng nghệ thuật. Nhưng bảo có cơ duyên với vấn đề, sự kiện, nhân vật ấy thì hiếm. Ngẫm lại trong đời văn của mình, tôi có cơ duyên đẹp đẽ viết về Đại danh y Lê Hữu Trác.

Năm 2014, chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 290 năm Ngày sinh Đại danh y Lê Hữu Trác, Sở VH-TT&DL đề nghị tôi viết lời để nhạc sĩ Ngọc Thịnh làm ca khúc phục vụ lễ kỷ niệm. Tôi lên Hương Sơn mấy ngày, trở về viết ca từ. Và ca khúc “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” với âm nhạc của Ngọc Thịnh ra đời, gây ấn tượng khá mạnh tại lễ kỷ niệm và mãi về sau. Đến đầu năm 2024, lại thêm một cơ duyên. Chuyện là một hôm, tôi ngồi cùng xe với ông Lê Ngọc Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, nguyên Giám đốc Sở Y tế, từng có nhiều trăn trở vận dụng y học cổ truyền vào khám chữa bệnh cho Nhân dân, từng chủ trì nhiều hội thảo khoa học về Hải Thượng Lãn Ông. Ông nói với tôi về kế hoạch tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và đón nhận bằng vinh danh của UNESCO đối với Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác vào cuối năm 2024 với những băn khoăn, cả lo lắng của một bác sĩ, một người phụ trách lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật. Rồi ông nói với tôi: “Bác viết kịch bản nghệ thuật cho buổi lễ quan trọng ấy được không?”. Tôi im lặng. Một tháng sau, sau nhiều cân nhắc, nghĩ suy, tôi mới nhận lời...

bqbht_br_a11-1.jpg
Hoạt cảnh "Niềm vui của Hải Thượng Lãn Ông khi trở về với quê mẹ" tại chương trình nghệ thuật “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”.

P.V: Sao ông băn khoăn, lo lắng, nghĩ suy khá lâu vậy?

Nhà văn Đức Ban: - Ngợp!

P.V: Và đó là khó khăn của ông?

Nhà văn Đức Ban: Phải. Trước đây, tôi đã viết kịch dài về “La sơn Nguyễn Biểu” - một vị tướng tràn đầy nghĩa khí chống giặc Minh xâm lược và “Lửa Ngàn Trươi” viết về vị anh hùng, thủ lĩnh phong trào Cần Vương - Phan Đình Phùng cùng kịch bản một số chương trình nghệ thuật khác. Nhưng danh nhân Lê Hữu Trác thì khác. Ông là một trí thức thời quân chủ, chí khí giang hồ gặp thời tao loạn, quay lưng với công danh, phú quý về ẩn mình nơi thôn dã. Một mẫu hình danh y tận hiến. Một mẫu hình nhà văn sáng tạo. Một mẫu hình nhà nho - ẩn sĩ thanh cao. Một tấm lòng bao dung, trắc ẩn, ngổn ngang tâm sự trước thời thế và nhân tình… Tất cả đã trở thành giá trị phổ cập, thành ý tưởng khởi nguồn trong bản thể con người Lê Hữu Trác, nhìn đâu cũng thấy ra bản sắc văn hóa cá nhân Lê Hữu Trác giữa một thế giới hiện thực của một thời và mọi thời. Viết về ông, tài năng nhỏ bé như tôi không ngợp mới lạ.

bqbht_br_a14.jpg
Hoạt cảnh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác bên ngôi mộ mẹ ông là bà Bùi Thị Thưởng ở xã Quang Diệm (Hương Sơn).

P.V: Ông có thể tóm lược nội dung kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”?

Nhà văn Đức Ban: Kịch bản thể hiện chân dung Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, một Đại danh y, một nhà thơ, nhà văn xuất sắc, nhà văn hóa lớn của Việt Nam. Cuộc đời, sự nghiệp trước tác của ông đã để lại cho hậu thế một di sản y học, văn hóa, văn chương đồ sộ mang tầm quốc tế. Để khắc họa được chân dung một nhân vật độc đáo có một không hai trong lịch sử trung đại cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, tôi đã bố cục kịch bản thành 4 phần.

Phần 1: “Lời ru” với nội dung linh khí Hà Tĩnh, Hưng Yên, phẩm tính cha mẹ, dòng họ Lê Hữu đã nuôi dưỡng Lê Hữu Trác. Phần 2: “Y tông tâm lĩnh”: đạo làm thuốc và tài năng lỗi lạc về y, dược của Lê Hữu Trác. Phần 3: “Thượng kinh ký sự”: tài năng văn chương, tri thức văn hóa lỗi lạc của Lê Hữu Trác. Phần kết: “Thênh thang một cánh diều”: Lê Hữu Trác rời cõi tạm về trời trong tiếng sáo diều và lòng tiếc thương vô hạn của nhân quần. Xin nói thêm một cơ duyên của tôi khi viết kịch bản “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” là gặp một đạo diễn tài năng, đầy kinh nghiệm - nhà viết kịch, đạo diễn Vũ Hải.

P.V: Cảm ơn nhà văn. Chúc ông trong đời viết văn tiếp tục gặp được nhiều cơ duyên!

Chủ đề 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Chủ đề Danh nhân Hà Tĩnh

Đọc thêm

Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Thu về, lòng lại rộn ràng một cảm xúc thân quen. Đó là mùa tựu trường, mùa của những bước chân rụt rè, của những nụ cười trong veo, và những ước mơ được ươm mầm.
Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Ngày Quốc khánh 2/9 - bản hùng ca bất diệt được viết bằng máu và hoa. 80 năm đã trôi qua, hình ảnh Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập và những vần thơ của nhà thơ Tố Hữu vẫn vang vọng mãi.
Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

'Trẫm ưng làm dân của một nước độc lập hơn làm vua một nước nô lệ'. Câu phát ngôn để đời của vua Bảo Đại có phải trong bản chiếu thoái vị mà vua đã đọc vào buổi lễ thoái vị chiều 30-8-1945 như nhiều sách báo lâu nay vẫn viết hay không?
Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Về với Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng (xã Thạch Khê, tỉnh Hà Tĩnh), chúng ta không chỉ cảm nhận được dấu ấn thời gian mà còn thấy rõ tầm vóc của một người đã dành trọn đời mình cho quê hương, dân tộc.
Podcast Truyện ngắn: Bạn mới

Podcast Truyện ngắn: Bạn mới

Trời thu trong xanh vời vợi. Một năm học mới đang bắt đầu, một tình bạn mới cũng chỉ vừa bắt đầu. Phía trước, còn bao nhiêu khó khăn và thử thách, nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ luôn cố gắng để vượt qua...
Kế tục truyền thống, tập trung xây dựng, phát triển văn hóa và con người Hà Tĩnh trong thời kỳ mới

Kế tục truyền thống, tập trung xây dựng, phát triển văn hóa và con người Hà Tĩnh trong thời kỳ mới

Cách đây 80 năm, ngày 28/8/1945, trong Tuyên cáo của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bộ Thông tin - Tuyên truyền (tiền thân của Bộ VH-TT&DL ngày nay) được thành lập. Tròn 8 thập kỷ hình thành và phát triển, đội ngũ những người làm công tác văn hóa Việt Nam nói chung, Hà Tĩnh nói riêng đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành về mọi mặt, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sơ đồ tham quan Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm

Sơ đồ tham quan Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm

Không gian triển lãm của Hà Tĩnh tại khu vực sảnh 5-7, được thiết kế thành 3 phân khu nổi bật, gồm: Hành trình 80 năm chiến đấu - xây dựng - hội nhập; những thành tựu KT-XH thời kỳ đổi mới; Hà Tĩnh vươn ra thế giới - Khát vọng phát triển bền vững. Triển lãm khai mạc tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia hôm nay, mở cửa đến hết ngày 5/9.
Quốc kì Việt Nam tung bay trong đại nhạc hội âm nhạc 8Wonder đẳng cấp nhất tháng 8

Quốc kì Việt Nam tung bay trong đại nhạc hội âm nhạc 8Wonder đẳng cấp nhất tháng 8

Hơn 5 tiếng đồng hồ sống trong lễ hội âm nhạc, hơn 30 bài hát được trình diễn bởi các ngôi sao hàng đầu J Balvin, DJ Snake, The Kid LAROI, DPR Ian, Soobin, Hoà Minzy, tlinh, Trọng Hiếu, cùng khoảnh khắc kết show mãn nhãn với màn pháo hoa ngợp trời… tất cả khiến hơn 50.000 khán giả có mặt tại siêu nhạc hội 8Wonder vỡ oà cảm xúc.
Podcast truyện ngắn: Giếng xưa vẫn đợi

Podcast truyện ngắn: Giếng xưa vẫn đợi

Câu chuyện về tình yêu, sự đợi chờ của người con gái nơi quê nhà, không chỉ là nỗi nhớ thương, mất mát, mà còn là sức mạnh của lòng chung thủy, niềm tin và sự hy sinh âm thầm...
“Mưa đỏ” - Bi tráng, hào hùng và mãn nhãn

“Mưa đỏ” - Bi tráng, hào hùng và mãn nhãn

Hàng trăm khán giả Hà Tĩnh có mặt trong buổi chiếu đầu tiên bộ phim “Mưa đỏ” đã không khỏi xúc động và trào dâng niềm tự hào về công cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc non sông.