Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

(Baohatinh.vn) - Sở hữu hơn 11.000 hiện vật, cổ vật phong phú phản ánh chiều dài lịch sử văn hóa hàng nghìn năm hình thành và phát triển của vùng đất “núi Hồng, sông La” nhưng đến nay, Bảo tàng Hà Tĩnh vẫn chưa có một “ngôi nhà riêng”.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Bảo tàng Hà Tĩnh hiện đang được bố trí tại một phần tòa nhà Thư viện tỉnh để sử dụng

Tháng 10/2021, tôi đến Bảo tàng Hà Tĩnh để tìm kiếm tư liệu cho một bài viết. Đó là những cuốn sổ chép tay của các cán bộ lão thành cách mạng trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, hiện vật quý gần đây bảo tàng mới sưu tầm được.

Khác với hình dung ban đầu, cán bộ Phòng Kiểm kê, bảo quản hiện vật dẫn tôi đến với những tư liệu vô cùng quý giá ấy trong một hành lang chật hẹp và dừng lại ở những rổ nhựa chứa đầy các cuốn sổ, sách viết tay… kê sát lối đi.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Thiếu không gian, các hiện vật, cổ vật được kê sát hoặc xếp chồng lên nhau trong các rổ nhựa.

Thấy tôi ngạc nhiên, chị nói: “Đây là những tư liệu quý nhưng không có phòng cất giữ đảm bảo nên thường bị ẩm mốc, chị phải đưa ra chỗ này phơi phóng để bảo quản”. Cầm cuốn sổ với những nét chữ của các bậc tiền nhân đã phai màu mực trên những tờ giấy ố vàng, tôi tự hỏi: những di vật quý giá này sẽ còn giữ được bao lâu để không khỏi mục nát trước khi được trưng bày để người dân chiêm ngưỡng và tự hào?

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Mỗi hiện vật, cổ vật có đặc tính bảo quản an toàn ở nhiệt độ, độ ẩm khác nhau nhưng bị “nhốt” chung trong môi trường không có điều hòa nên rất dễ hư hỏng.

Đó là một trong hàng nghìn hiện vật, di vật chứa ký ức của ông cha theo tiến trình lịch sử của đất và người Hà Tĩnh được cán bộ Bảo tàng tỉnh quý như những đứa con tinh thần của mình. Bởi, không chỉ mang giá trị lịch sử, để sưu tầm, gìn giữ chúng là cả một quá trình công phu và vất vả. Vậy nhưng, hơn 11.000 hiện vật quý đó đang phải “chen chúc” trong 250 m2 tại những căn phòng được bố trí tạm tại Thư viện Hà Tĩnh.

Bảo tàng Hà Tĩnh được thành lập năm 1992. Suốt 27 năm, bảo tàng đóng tại Khu lưu niệm Bác Hồ về thăm Hà Tĩnh, trong diện tích tổng thể 500 m2. Năm 2018, khi UBND tỉnh thu hồi cơ sở cũ để xây dựng công trình mới, Bảo tàng Hà Tĩnh bố trí tạm một phần tòa nhà Thư viện tỉnh để sử dụng. Hiện, tổng diện tích dành cho bảo tàng là 750 m2, trong đó phần dành cho một số phòng chuyên môn về hành chính, nghiên cứu... làm việc là 500 m2. Còn 250 m2 để bảo quản 11.000 hiện vật, đồng thời cũng là chỗ để 5 cán bộ, nhân viên bộ phận kiểm kê, bảo quản làm việc.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

5 cán bộ Phòng Kiểm kê, bảo quản của Bảo tàng tỉnh phải làm việc trong các phòng kho bảo quản hiện vật là trái với quy định chuyên môn về công tác bảo tàng; vừa ảnh hưởng sức khỏe con người vừa tác động xấu đến các hiện vật.

Một sự so sánh nhỏ, Bảo tàng Hoa Cương (xã Bình An, Lộc Hà) là một bảo tàng mới được một cá nhân tự bỏ tiền ra xây dựng có diện tích 1.000 m2 dùng để trưng bày 4.000 hiện vật với đầy đủ các chức năng như: phòng trưng bày thường trực, trưng bày ngoài trời… Năm 2019 và 2020, Bảo tàng Hoa Cương đón tiếp hàng nghìn lượt khách tới tham quan, học tập, trong đó nhiều đoàn là học sinh trong và ngoài tỉnh.

Trong khi chủ trương xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở đang được thực hiện một cách tích cực với sự ra đời của hàng chục công trình hiện đại, khang trang, đáp ứng nhu cầu nâng cao đời sống tinh thần của người dân thì thiết chế văn hóa lớn nhất tỉnh sau 10 năm vẫn chưa khởi động xây dựng. Ông Trần Phi Công - Phó Giám đốc Bảo tàng Hà Tĩnh cho biết: “Việc xây dựng bảo tàng là vô cùng cần thiết và là sự mong mỏi hàng chục năm nay của không chỉ cán bộ, nhân viên chúng tôi mà còn của Nhân dân”.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Mẫu vật khai quật từ di chỉ Thạch Lạc (Thạch Hà) có niên đại 4.000-5.000 năm được bảo quản bằng rổ nhựa.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, ngày 7/1/2011, UBND tỉnh có Công văn số 83/UBND-VX đồng ý chủ trương lập dự án xây dựng bảo tàng tỉnh. Sau đó, Tỉnh ủy có Thông báo 340/TBTU ngày 19/9/2013 đồng ý chuẩn bị triển khai xây dựng Bảo tàng Hà Tĩnh.

Ngày 26/11/2013, UBND tỉnh đã có Công văn số 4507/UBND-VX giao Sở VH-TT&DL là đơn vị chủ đầu tư phối hợp với các ngành chức năng liên quan lập đề án và các nội dung liên quan chuẩn bị đầu tư xây dựng Bảo tàng tỉnh.

Đến ngày 31/10/2016, UBND tỉnh có Quyết định 3062/QĐ-UBND cho phép Sở VH-TT&DL khảo sát, lập quy hoạch Bảo tàng tỉnh; đồng thời phân, giao lô đất CCM-08 thuộc đồ án “Điều chỉnh, Quy hoạch chi tiết xây dựng khu đô thị Bắc TP Hà Tĩnh” ở phường Nguyễn Du, với diện tích 1,5 ha.

Sau đó, UBND tỉnh cũng đã có Quyết định 871/QĐ-UBND, ngày 31/3/2017 về việc phê duyệt kết quả thi tuyển phương án kiến trúc công trình Bảo tàng Hà Tĩnh.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Súng thần công, một trong 2 cổ vật được công nhận bảo vật quốc gia của Hà Tĩnh ở thời điểm hiện tại được đặt tại nhà kho trưng dụng từ nhà để xe của cơ quan.

Tại Kỳ họp thứ 8, HĐND tỉnh khóa XVII đã ra Nghị quyết số 113/NQ-HĐND ngày 13/12/2018 quyết định chủ trương đầu tư một số dự án đầu tư công. Trong đó, quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng Bảo tàng Hà Tĩnh do Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng dân dụng và Công nghiệp tỉnh làm chủ đầu tư.

Quy mô dự kiến đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên diện tích 1,5 ha, trong đó nhà Bảo tàng tỉnh 3 tầng với tổng diện tích sàn khoảng 7.434 m2; tổng mức đầu tư 240,862 tỷ đồng. Dự án được thực hiện theo 2 giai đoạn: từ năm 2019-2020 giải phóng mặt bằng, đầu tư một số hạng mục hạ tầng kỹ thuật; giai đoạn sau 2020 xây dựng nhà Bảo tàng và các hạng mục còn lại…

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Thuyền độc mộc được khai quật dưới lòng sông ở huyện Hương Sơn có tuổi đời trên 300 năm cũng chịu cảnh bó bạt nằm dưới mái che do Bảo tàng tỉnh dựng lên gần đây.

Tại cuộc họp nghe báo cáo phương án thiết kế dự án Bảo tàng Hà Tĩnh do UBND tỉnh tổ chức vào ngày 26/6/2019, tỉnh giao nhiệm vụ cho các đơn vị liên quan phấn đấu trong năm 2019 sẽ hoàn thành các thủ tục để tháng 1/2020 khởi công công trình. Tuy nhiên, đến nay, công trình xây dựng Bảo tàng Hà Tĩnh vẫn chưa được triển khai.

Theo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh, đơn vị tư vấn thiết kế vẫn chưa hoàn tất việc chỉnh sửa bản vẽ thiết kế.

Bảo tàng Hà Tĩnh bao giờ có “ngôi nhà riêng”?

Lô đất CCM-08 có diện tích 1,5 ha, thuộc đồ án “Điều chỉnh, Quy hoạch chi tiết xây dựng khu đô thị Bắc TP Hà Tĩnh” đã được phê duyệt để xây dựng Bảo tàng tỉnh nhiều năm nay nhưng hiện vẫn để hoang.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Xuân Thập - Giám đốc Sở VH-TT&DL bày tỏ: “Chúng tôi tha thiết mong mỏi các cấp, ngành liên quan thực hiện đúng các nhiệm vụ mà UBND tỉnh đã giao, sớm hoàn tất các hồ sơ, thủ tục liên quan để khởi công công trình đúng tiến độ nhằm xây dựng Bảo tàng Hà Tĩnh đáp ứng yêu cầu bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử mà cha ông ngàn đời nay đã để lại”.

Hà Tĩnh có bề dày truyền thống lịch sử văn hóa và cách mạng, Bảo tàng Hà Tĩnh sẽ là thiết chế văn hóa có vai trò hàng đầu trong bảo tồn, trưng bày giới thiệu những giá trị vô giá của vùng đất núi Hồng, sông La. Thông qua đó góp phần gìn giữ, giáo dục và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa, truyền thống cách mạng; nâng cao đời sống tinh thần của Nhân dân, góp phần phát triển KT-XH.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Podcast Truyện ngắn: Ánh sáng cuối đường hầm

Podcast Truyện ngắn: Ánh sáng cuối đường hầm

Trong cuộc đời mỗi người, có những lúc ta tưởng chừng như đang đi trong đường hầm vô vọng. Thế nhưng, chỉ cần tia sáng nhỏ, một tình yêu thương chân thành, ta có thể tìm thấy lối ra.
Hiện tượng chưa từng có nhờ 'Mưa đỏ'

Hiện tượng chưa từng có nhờ 'Mưa đỏ'

Sau thành công của bộ phim “Mưa đỏ”, không chỉ cuốn tiểu thuyết cùng tên được bạn đọc săn đón mà nhiều cuốn sách liên quan tới Thành cổ Quảng Trị cũng có nhu cầu tăng đột biến.
"Ì ạch" số hóa tài liệu thư viện

"Ì ạch" số hóa tài liệu thư viện

Số hóa thư viện là yêu cầu quan trọng trong việc hình thành văn hóa đọc, cũng là bước đi cần thiết thực hiện chuyển đổi số của ngành Thư viện Hà Tĩnh theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Podcast Truyện ngắn: Tiếng gọi bên sông

Podcast Truyện ngắn: Tiếng gọi bên sông

"Tiếng gọi bên sông" của tác giả Vũ Ngọc Giao là một câu chuyện cảm động về cuộc gặp gỡ tình cờ trên bến sông đã gắn kết một cậu bé đầy tổn thương với một ông lão cô đơn.
Podcast Tản văn: Cây đa làng

Podcast Tản văn: Cây đa làng

Với nhiều người, cây đa cổ thụ là một hình ảnh biểu tượng của làng quê. Không chỉ là nơi che mát, cây đa còn là chứng nhân của bao thăng trầm, là nơi lưu giữ những ký ức của làng.
Vu Lan - vẹn tròn mùa hiếu hạnh

Vu Lan - vẹn tròn mùa hiếu hạnh

Trong không khí trang nghiêm, ấm cúng, đại lễ Vu Lan tại các ngôi chùa trên địa bàn Hà Tĩnh đã được tổ chức trọn vẹn, giữ gìn những giá trị tinh thần thiêng liêng vốn có.
Podcast tản văn: Ra đi Bác dặn, còn non nước…

Podcast tản văn: Ra đi Bác dặn, còn non nước…

Thu sang, lòng người Việt Nam rộn ràng bao xúc cảm. Cả nước tưng bừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9, nhưng sâu thẳm trong tim mỗi người dân Việt vẫn là lòng biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu.
Mùa thu đón Tết

Mùa thu đón Tết

Tôi không nghĩ, ngoài bộ từ điển tiếng Việt lại còn bộ từ điển ngôn ngữ nước nào có mục từ “Tết Độc lập”. Đó là cái tết chỉ của riêng người Việt Nam. Hai chữ “độc lập” bao giờ cũng ngân vang niềm kiêu hãnh về chủ quyền quốc gia, dân tộc.
Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Thu về, lòng lại rộn ràng một cảm xúc thân quen. Đó là mùa tựu trường, mùa của những bước chân rụt rè, của những nụ cười trong veo, và những ước mơ được ươm mầm.
Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Ngày Quốc khánh 2/9 - bản hùng ca bất diệt được viết bằng máu và hoa. 80 năm đã trôi qua, hình ảnh Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập và những vần thơ của nhà thơ Tố Hữu vẫn vang vọng mãi.
Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

'Trẫm ưng làm dân của một nước độc lập hơn làm vua một nước nô lệ'. Câu phát ngôn để đời của vua Bảo Đại có phải trong bản chiếu thoái vị mà vua đã đọc vào buổi lễ thoái vị chiều 30-8-1945 như nhiều sách báo lâu nay vẫn viết hay không?
Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Về với Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng (xã Thạch Khê, tỉnh Hà Tĩnh), chúng ta không chỉ cảm nhận được dấu ấn thời gian mà còn thấy rõ tầm vóc của một người đã dành trọn đời mình cho quê hương, dân tộc.