Biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng ngày càng nhiều tới màu sắc đại dương trong những thập kỷ tới. Ảnh: Đài quan sát Trái Đất/NASA
Hơn 56% đại dương trên thế giới đổi màu ở mức độ nào đó. Hiện tượng này không thể lý giải bằng biến động tự nhiên, theo nhóm nghiên cứu đứng đầu là các nhà khoa học từ Trung tâm Hải Dương học Quốc gia Anh và Viện Công nghệ Massachusetts, Mỹ. Đặc biệt, những vùng biển nhiệt đới gần xích đạo ngả sang màu xanh lá cây nhiều hơn trong hai thập kỷ qua, phản ánh thay đổi trong hệ sinh thái, theo nghiên cứu công bố hôm 12/7 trên tạp chí Nature .
Stephanie Dutkiewicz, nhà khoa học ở khoa Khoa học Trái Đất, khí quyển và hành tinh của MIT và Trung tâm khoa học biến đổi toàn cầu và cộng sự chưa biết chính xác các hệ sinh thái này thay đổi như thế nào. Dù một số khu vực nhiều khả năng có ít sinh vật phù du hơn và ngược lại, mọi đại dương sẽ đều trải qua thay đổi về loại sinh vật phù du.
Hệ sinh thái đại dương ở trạng thái cân bằng và bất kỳ thay đổi nào về sinh vật phù du sẽ tạo ra hiệu ứng lan tỏa trong chuỗi thức ăn. Mọi thay đổi gây ra sự mất cân bằng trong tổ chức tự nhiên của hệ sinh thái. Tình trạng mất cân bằng như vậy sẽ càng tồi tệ hơn theo thời gian nếu các đại dương tiếp tục ấm lên, Dutkiewicz cho biết. Nó cũng ảnh hưởng tới khả năng lưu trữ carbon của đại dương do sinh vật phù du khác nhau hấp thụ lượng carbon khác nhau. Trong khi nhóm nghiên cứu vẫn đang tìm cách xác định tác động của thay đổi, họ nhấn mạnh nguyên nhân đến từ biến đổi khí hậu do hoạt động của con người.
Các nhà nghiên cứu theo dõi thay đổi ở màu sắc đại dương từ vũ trụ bằng cách quan sát lượng ánh sáng xanh lá cây hoặc xanh dương phản chiếu từ mặt biển. Họ sử dụng dữ liệu từ vệ tinh Aqua chuyên theo dõi những thay đổi của màu sắc đại dương trong hơn hai thập kỷ qua và phát hiện khác biệt không thể nhìn rõ bằng mắt thường.
Họ phân tích dữ liệu chênh lệch màu sắc từ năm 2002 đến 2022, sau đó sử dụng mô hình biến đổi khí hậu để mô phỏng điều gì sẽ xảy ra với đại dương cả trong điều kiện ô nhiễm và khi không có ô nhiễm. Thay đổi màu sắc gần như trùng khớp với dự đoán của Dutkiewicz về những gì sẽ xảy ra nếu thải khí nhà kính vào khí quyển, đó là khoảng 50% đại dương sẽ đổi màu.
Dutkiewicz, người chạy mô phỏng cho thấy các đại dương đổi màu trong nhiều năm, chia sẻ cô không bất ngờ với phát hiện. Theo nhà nghiên cứu, rất khó nói liệu thay đổi màu sắc trở nên dễ nhận thấy hay không nếu quá trình tiếp diễn. Tiếp theo, Dutkiewicz sẽ tìm cách hiểu rõ hơn sự thay đổi màu sắc ở nhiều khu vực đại dương khác nhau.