Những người không thích dùng bao cao su để phòng HIV có thể thay thế bằng cách uống thuốc kháng virus hàng ngày. Ảnh minh họa: CDC. |
Loại thuốc kháng virus (ARV) này đang được triển khai thí điểm tại Việt Nam trong chuỗi dịch vụ dự phòng lây nhiễm HIV (PrEP) do Quỹ Kế hoạch cứu trợ khẩn cấp AIDS của Tổng thống Mỹ (PEPFAR) hỗ trợ thông qua dự án Healthy Markets của Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID). Tiến sĩ Kimberly Green, Giám đốc Healthy Markets mong muốn việc lồng ghép PrEP vào các chương trình dự phòng phơi nhiễm sẽ giúp giảm mạnh số lượng ca mắc nhiễm HIV mới ở các nhóm nguy cơ cao tại Việt Nam.
Từ năm 2015, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã khuyến cáo mạnh mẽ các quốc gia nên sử dụng PrEP như một phần trong chiến lược dự phòng HIV cho những người có nguy cơ lây nhiễm cao như nam nữ quan hệ cùng giới, người lao động tình dục... Nghiên cứu cho thấy khi một người phơi nhiễm với HIV qua quan hệ tình dục hoặc tiêm chích ma túy, nếu uống thuốc này đều đặn và thường xuyên sẽ giảm nguy cơ nhiễm bệnh đến 92%. Do vậy các bác sĩ khuyên những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên uống thuốc này mỗi ngày.
"Mục tiêu của chương trình thí điểm PrEP là tìm ra mô hình cung cấp dịch vụ tốt nhất có tính bền vững. Kết quả thí điểm sẽ được sử dụng để xây dựng hướng dẫn quốc gia và cơ chế tài chính cho PrEP trong tương lai", bà Kimberly nói.
Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long, Trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS, cũng kỳ vọng việc đưa PrEP vào Việt Nam sẽ giúp giảm nhanh số ca nhiễm HIV và hướng đến loại trừ căn bệnh này khỏi cộng đồng vào năm 2030. Hiện nay PrEP được cung cấp tại tất cả phòng khám công, tư và cả phòng khám là doanh nghiệp xã hội do các nhóm cộng đồng vận hành.
Ông Nguyễn Anh Thuận, Phòng khám Galant là một trong những đơn vị đã triển khai dịch vụ PrEP, cho biết hầu hết những người sử dụng phương pháp này đều có phản hồi tốt. Tỷ lệ kê đơn dùng PrEP ngày càng gia tăng. "Đây được xem là lựa chọn giúp mọi người tự bảo vệ mình khỏi HIV, bên cạnh việc thực hiện hành vi tình dục an toàn và sử dụng bao cao su", ông Thuận nhận xét.
Tuy nhiên ông lưu ý thuốc ARV không có tác dụng ngừa thai, do vậy các cặp đôi dị tính không muốn mang thai ngoài ý muốn vẫn nên dùng bao cao su khi quan hệ tình dục.