Đầu năm 2025, Trợ giúp viên pháp lý Phan Thị Huyền (Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh) nhận được yêu cầu được TGPL từ gia đình N.D.T (SN 2007, trú xã Thạch Thắng, huyện Thạch Hà cũ – nay là xã Thạch Lạc). Trước đó, tại phiên toà sơ thẩm vào tháng 11/2024, TAND TP. Hà Tĩnh đã tuyên án N.D.T. 18 tháng tù giam về tội “Gây rối trật tự công cộng”.
Quá trình nghiên cứu tài liệu liên quan, chị Huyền nhận thấy, trong vụ án này, vai trò của T. chỉ đóng vai trò thứ yếu. Quan trọng hơn, T. có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: người dưới 18 tuổi, phạm tội lần đầu… Những mấu chốt này sẽ là căn cứ quan trọng giúp T. có điều kiện được hưởng án treo. Chính vì vậy, chị Huyền đã hướng dẫn bị cáo kháng cáo.
Tháng 3/2025, TAND tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà phúc thẩm để xét xử bị cáo N.D.T. Tại toà, trợ giúp viên pháp lý đã phân tích “thấu tình đạt lý”, giúp người tham gia tố tụng nhìn nhận đầy đủ, khách quan hành vi phạm tội của bị cáo.
Sau khi xem xét toàn diện tài liệu liên quan và diễn biến tại phiên toà, Hội đồng xét xử đã chấp thuận đề nghị của trợ giúp viên pháp lý, tuyên N.D.T. 18 tháng tù cho hưởng án treo.
Từ đầu năm 2025, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã tập trung hướng dẫn việc phối hợp niêm yết danh sách người thực hiện TGPL; cung cấp biểu mẫu, sổ theo dõi phục vụ công tác trực TGPL; lắp đặt bảng thông tin, hộp tin về TGPL… tại các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ sở giam giữ, trại giam. Qua đó, không chỉ nâng cao số lượng người được tiếp cận dịch vụ TGPL mà còn góp phần khẳng định vị thế, vai trò của TGPL trong tố tụng hình sự.
Hiện, Trung tâm đã tiếp nhận 185 vụ việc thuộc diện được TGPL. Nhiều ý kiến tranh tụng và đề xuất của người thực hiện TGPL đã được cơ quan tiến hành tố tụng chấp nhận, góp phần bảo đảm tính khách quan trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử.
Bên cạnh đó, Trung tâm TGPL phối hợp với UBND các địa phương tổ chức thành công 82 cuộc truyền thông, thu hút hơn 6.000 lượt người đến tham dự; thực hiện tư vấn pháp luật 123 vụ việc, trong đó có 64 vụ việc cho người thuộc diện được TGPL. Qua đó, giúp người dân tháo gỡ vướng mắc về mặt pháp lý, góp phần hạn chế khiếu nại, khiếu kiện.
Trợ giúp viên pháp lý Nguyễn Anh Thơ trao đổi: “Từ đầu năm đến nay, chúng tôi đã thực hiện TGPL 57 vụ việc cho đối tượng người nghèo, người cao tuổi, người khuyết tật có khó khăn về tài chính. Nhờ vậy, giúp họ có cơ hội chủ động tiếp cận TGPL, chính sách an sinh xã hội để nâng cao chất lượng cuộc sống, có cơ hội vươn lên thoát nghèo”.
Thời gian qua, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã thực hiện rà soát, thống kê người thuộc diện được TGPL, tăng cường phối hợp liên ngành và bảo đảm quyền tiếp cận pháp luật, công lý cho các đối tượng yếu thế trong xã hội. Theo kết quả rà soát, trên địa bàn tỉnh có 501.423 người thuộc diện được trợ giúp pháp lý, chiếm 37,77% dân số trên địa bàn tỉnh.
Ông Trần Thanh Minh – Giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường hoạt động tư vấn tại Trung tâm, chú trọng hình thức tư vấn tiền tố tụng. Nâng cấp đường dây nóng thông minh, thân thiện với người dân, định kỳ bố trí cán bộ trực tiếp nhận các thông tin của người dân và giải đáp các vướng mắc về pháp luật. Thường xuyên tổ chức các cuộc tập huấn, truyền thông về TGPL tại cơ sở bằng nhiều hình thức; ưu tiên các địa bàn trọng điểm về ANTT và các địa bàn khó khăn".
Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh tăng cường truyền thông rộng rãi giúp người dân hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm của bản thân để chấp hành pháp luật.
Cũng theo ông Minh, Trung tâm sẽ đẩy mạnh về số lượng và chất lượng các hoạt động TGPL trong tố tụng, đổi mới hoạt động tranh tụng đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp. Đảm bảo 100% người thuộc diện TGPL có nhu cầu được trợ giúp. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động TGPL…