Báo động bạo lực học đường

Vụ việc một nam sinh Trường THPT Đặng Thai Mai (Thanh Hóa) dùng dao đâm bạn học dẫn đến tử vong vừa lắng xuống thì mới đây, nhiều vụ bạo lực nghiêm trọng lại liên tiếp xuất hiện ở các tỉnh, thành. Một học sinh lớp 10 ở Thanh Hóa bị đánh hội đồng trong lớp dẫn đến tử vong; nam sinh lớp 8 ở Lào Cai hất bạn xuống hồ sau khi đâm nhiều nhát; một nữ sinh lớp 8 ở TP Hồ Chí Minh bị đánh hội đồng trong nhà vệ sinh, bị rạn 3 xương sườn và các chấn thương khác…

Bạo lực càng báo động hơn khi học sinh còn coi thường truyền thống “tôn sư trọng đạo”, tấn công công khai ngay cả cô giáo như vụ việc xảy ra tại Trường THCS Đại Kim (Hà Nội).

Tại Hà Tĩnh, tuy chưa xảy ra những vụ việc nghiêm trọng, song văn hóa ứng xử học đường vẫn còn nhiều điều đáng suy ngẫm. Trong quá trình giảng dạy và quản lý, nhiều giáo viên thẳng thắn chia sẻ rằng: một số học sinh không còn giữ thái độ lễ phép như trước, các em dễ bị kích động, đôi khi nói năng, hành xử thiếu chuẩn mực. Khi xảy ra sự cố, nhiều phụ huynh lại can thiệp theo cảm tính, bênh vực con một cách cực đoan mà không tôn trọng quy trình xử lý kỷ luật của nhà trường. Điều đó khiến việc giáo dục nền nếp, kỷ cương trở nên khó khăn hơn.

Không chỉ từ phía giáo viên, một số học sinh cũng nhận thấy những “khoảng trống” trong văn hóa ứng xử của bạn bè và trong môi trường học tập. Những chia sẻ chân thực ấy phản ánh một thực tế rằng: mặc dù nhận thức về pháp luật và văn hóa ứng xử trong học đường ở Hà Tĩnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, song vẫn còn khoảng cách giữa “hiểu biết” và “hành động”. Không ít học sinh biết đâu là đúng, đâu là sai, nhưng trong thực tế lại chưa đủ bản lĩnh và kỹ năng để tự điều chỉnh hành vi của mình. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp thiết về giáo dục pháp luật và xây dựng văn hóa ứng xử trong trường học.

Theo chỉ đạo của ngành GD-ĐT về thực hiện tuần sinh hoạt công dân, ngay từ những ngày đầu năm học, các trường đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng tổ chức các chuyên đề về phòng chống bạo lực học đường, an toàn giao thông, an ninh mạng, kỹ năng ứng xử và giải quyết mâu thuẫn học đường...

Em Lê Nguyễn Gia Hân - lớp 9A, Trường THCS Mỹ Châu (xã Mai Phụ) chia sẻ: “Hoạt động ngoại khóa về tuyên truyền giáo dục pháp luật trong nhà trường không chỉ giúp chúng em hiểu, mà quan trọng hơn đó là việc hình thành thói quen sống và hành xử theo tinh thần thượng tôn pháp luật. Em sẽ nỗ lực học tập, rèn luyện thật tốt, chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật, đồng thời tuyên truyền đến những người thân”.

Từ nhận thức tích cực của học sinh cho thấy, việc đưa giáo dục pháp luật vào đời sống học đường mang lại những kết quả bước đầu đáng khích lệ. Theo đó, cùng với các hoạt động được tổ chức đồng loạt tại các trường trong tuần sinh hoạt công dân, các cơ sở giáo dục cũng đã chủ động triển khai nhiều cách làm sáng tạo và thiết thực nhằm đưa pháp luật “đến gần hơn” với học trò. Đó là việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật vào giờ chào cờ, giờ học, sinh hoạt lớp, ngoại khóa; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, hội thi “Rung chuông vàng”, “Học sinh với pháp luật”, “Diễn đàn xây dựng tình bạn đẹp - nói không với bạo lực học đường”…

Thầy Phan Đăng Nhân - Hiệu trưởng Trường THPT Can Lộc cho biết: “Giáo dục pháp luật cho học sinh nếu chỉ dừng lại ở lý thuyết thì rất khó đạt hiệu quả. Vì vậy, nhà trường luôn chú trọng tổ chức các hoạt động trải nghiệm, diễn đàn, xử lý tình huống thực tế, giúp các em được trực tiếp tham gia, trao đổi và thể hiện quan điểm của mình. Qua những hoạt động ấy, nhận thức và hành vi của học sinh có nhiều chuyển biến rõ nét, các em ngày càng chủ động, tự tin hơn trong học tập, ứng xử đúng mực và sống có trách nhiệm hơn với tập thể”.

Trong bối cảnh các vấn đề như ATGT, bạo lực học đường, tệ nạn xã hội và lạm dụng công nghệ… ngày càng tác động sâu rộng đến học sinh, việc tăng cường giáo dục pháp luật là yêu cầu rất cấp thiết. Hoạt động này rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và toàn xã hội, tạo thành sức mạnh đồng bộ trong giáo dục pháp luật cho học sinh. Đã đến lúc cần quán triệt chặt chẽ rằng, chỉ khi các quy định của pháp luật thực sự lan tỏa trong môi trường học đường thì tinh thần thượng tôn pháp luật mới trở thành “lá chắn” vững chắc, bảo vệ học sinh an toàn và giúp các em trưởng thành hơn.