Bản đồ quy tập hài cốt liệt sỹ và hồ sơ thông tin về phần mộ liệt sỹ đã được Ban CHQS huyện Đức Thọ triển khai đo vẽ, trích lập một cách hết sức khoa học, đầy đủ và chi tiết đến từng phần mộ liệt sỹ, tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho việc lưu trữ về sau.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và làm nhiệm vụ quốc tế cao cả tại Lào, Campuchia, đã có có 3.756 người con quê hương Đức Thọ nằm lại ở chiến trường, trong đó rất nhiều liệt sĩ chưa có đầy đủ thông tin và thân nhân chưa biết phần mộ của liệt sĩ.
Thực hiện Quyết định 1237/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc “Phê duyệt Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, huyện Đức Thọ đã thành lập Ban chỉ đạo tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ (Ban chỉ đạo 24), quán triệt và triển khai sâu rộng đến các ban, ngành, đoàn thể và các địa phương trong huyện. Đồng thời chỉ đạo các cơ quan liên quan tích cực tham mưu triển khai thực hiện đề án; ban hành kế hoạch, hướng dẫn các xã, thị trấn lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ.
Ban CHQS huyện phối hợp với Ban CHQS các xã, thị trấn xuống tận nghĩa trang để kiểm tra và đo vẽ trích lập bản đồ, hồ sơ mộ liệt sỹ, tránh tình trạng sai sót đáng tiếc về sau
Trung tá Nguyễn Cao Hoàng - Chính trị viên phó Ban CHQS huyện Đức Thọ cho biết: Đơn vị đã chủ động tham mưu UBND huyện ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện xuống tận các xã, thị trấn và các ngành liên quan trong công tác cung cấp thông tin, trích lập bản đồ và tìm kiếm quy tập mộ liệt sỹ…
Do làm tốt công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng với nhiều hình thức phong phú và đa dạng, nhất là sinh hoạt, hội họp ở khu dân cư..., nhân dân trên địa bàn đã hiểu và nắm được việc thực hiện đề án, kịp thời cung cấp thông tin về liệt sỹ, mộ liệt sỹ và nơi hy sinh chôn cất ban đầu, tạo điều kiện để các cơ quan chức năng của huyện và địa phương rà soát, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, tổng hợp, phân tích các thông tin về liệt sỹ, mộ liệt sĩ...
Từng phần mộ liệt sỹ dù được mai táng tại nghĩa trang liệt sỹ hay nghĩa trang gia tộc đều được trích lập bản đồ, hồ sơ một cách chính xác
Ông Phan Tiến Dũng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tùng Ảnh (Đức Thọ) cho biết: Trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, xã Tùng Ảnh là một trọng điểm đánh phá ác liệt, đặc biệt là tại các địa chỉ như bến phà Linh Cảm, đường 15, đường 28… Do đó bộ đội, dân công hỏa tuyến chiến đấu và hy sinh trên địa bàn rất nhiều, trong đó có rất nhiều liệt sỹ vẫn chưa tìm kiếm được mộ.
Hiện nay, xã đã trích lập bản đồ những khu vực bị đánh phá ác liệt, những khu vực chôn cất các liệt sỹ, vận động người dân cung cấp thông tin dù là nhỏ nhất để Ban chỉ đạo huyện và địa phương nắm được từ đó có phương án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ.
Rước hài cốt liệt sỹ về an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Đức Thọ
Đến nay, 155/155 thôn, xóm, tổ dân phố ở 28/28 xã, thị trấn của Đức Thọ đã tổ chức phát phiếu thu thập thông tin, với tổng số phiếu phát ra là 2.839 phiếu, số phiếu thu về là 2.839 phiếu; số phiếu có thông tin cung cấp về mộ liệt sĩ trên địa bàn là 119 phiếu.
Qua kiểm đếm, thống kê có 598 phần mộ nằm trong nghĩa trang liệt sỹ huyện, trong đó có 577 mộ liệt sĩ có thông tin, 101 mộ liệt sĩ hy sinh trong thời kỳ chống Pháp, còn lại là mộ liệt sĩ hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và làm nhiệm vụ quốc tế cao cả, 21 mộ liệt sĩ không có thông tin trên bia, 43 mộ được chuyển về quê mai táng.
Toàn huyện có 321 mộ liệt sĩ được đưa về nghĩa trang địa phương do gia đình trực tiếp chăm sóc, quản lý.
Cán bộ Ban CHQS huyện và các địa phương đã trực tiếp xuống tận các gia đình để nắm bắt thông tin về các phần mộ của liệt sỹ chưa tìm kiếm được trên địa bàn xã Tùng Ảnh
Sau khi đã có kết luận địa bàn và danh sách thông tin mộ liệt sĩ, Ban CHQS huyện đã cử lực lượng xuống từng xã phối hợp cùng địa phương đến từng mộ liệt sĩ để xác định tọa độ, xác định các thông tin liên quan đến mộ liệt sĩ để mô tả sơ đồ mộ chí, thành lập tổ công tác vẽ bản đồ cấp xã, sau đó tổ chức vẽ bản đồ cấp huyện.
Ông Trần Hoài Đức - Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ cho biết: "Tuy công tác nắm bắt thông tin, trích lập bản đồ là hết sức khoa học và đầy đủ nhưng trên thực tế công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ vẫn chưa như mong muốn, còn nhiều hài cốt liệt sỹ chưa được quy tập, thông tin càng ngày càng ít đi do những người biết được thông tin phần lớn đã già hoặc đã mất.
Trong thời gian tới, huyện tiếp tục tăng cường phối hợp nắm bắt thông tin, tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sỹ, đáp ứng mong mỏi của người thân liệt sỹ cũng như của chính quyền địa phương".