Chiều muộn, kiểm sát viên Nguyễn Quỳnh Lê (Phó Trưởng phòng kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác - Phòng 9, Viện KSND tỉnh) vẫn miệt mài bên hồ sơ, tài liệu liên quan đến Luật Đất đai năm 2024.
Chị Nguyễn Quỳnh Lê tập trung nghiên cứu các quy định mới của Luật Đất đai năm 2024.
Chị Lê trao đổi: "Luật Đất đai năm 2024 có nhiều điểm mới, quy định chi tiết hơn về các vấn đề liên quan đến đất đai, đặt ra yêu cầu cao hơn đối với kiểm sát viên trong việc kiểm sát giải quyết các vụ án tranh chấp về đất đai. Để đảm bảo tính khách quan, có căn cứ và đúng pháp luật, kiểm sát viên phải chủ động, tập trung nghiên cứu, nắm rõ các điểm mới, từ đó làm cơ sở đề xuất trong quá trình báo cáo, đề xuất giải quyết vụ án tranh chấp về đất đai chính xác, kịp thời".
Trước thời điểm Luật Đất đai có hiệu lực, Viện KSND 2 cấp tỉnh đã quán triệt, tuyên truyền các quy định, điểm mới để kiểm sát viên nắm bắt, tìm hiểu. Thời gian qua, bên cạnh việc nghiên cứu án, kiểm sát 2 cấp đã tập trung nghiên cứu Luật Đất đai năm 2024 để phục vụ tốt hơn công tác chuyên môn, đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Theo chị Lê, nhiều điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 có liên quan trực tiếp đến chức năng, nhiệm vụ của ngành KSND. Một số điểm mới quan trọng mà kiểm sát viên cần tập trung là phân loại đất (gồm 3 loại: đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, đất chưa sử dụng); các quy định về thu hồi, trưng dụng đất; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất (thông qua đấu giá quyền sử dụng đất; thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; không qua đấu giá, đấu thầu; theo tiến độ dự án; chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở); quy định về đăng ký đất đai, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; quy định về tài chính về đất đai, giá đất...
Ngoài ra, kiểm sát viên cũng lưu ý một số quy định trong quá trình kiểm sát việc giải quyết các vụ án tranh chấp về đất đai nhằm đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Theo đó, bắt buộc hoà giải mọi tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã trước khi đề nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giải quyết; quy định về thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai theo Luật Đất đai năm 2024 của TAND, UBND các cấp có thẩm quyền; trọng tài thương mại.
Thời gian qua, ngành Tư pháp Hà Tĩnh cũng đã tổ chức các hội nghị nhằm phổ biến, quán triệt Luật Đất đai năm 2024 bảo đảm kịp thời, thực chất, hiệu quả; nâng cao hiểu biết, nhận thức và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ tư pháp trong việc thi hành luật.
Dưới sự giới thiệu của cán bộ tư pháp, từ tháng 3/3024 đến nay, 13/13 huyện, thị, thành phố tại Hà Tĩnh đã triển khai tập huấn, giới thiệu Luật Đất đai cho cán bộ, công chức, viên chức, người dân; đặc biệt là người làm công tác báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, công chức làm công tác quản lý Nhà nước về đất đai... với hàng nghìn lượt người tham gia.
Bên cạnh công tác tuyên truyền về các quy định của luật, vấn đề xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai cũng được Sở Tư pháp tập trung theo dõi. Chị Bùi Cẩm Thạch - Phó Chánh Thanh Sở trao đổi: "Cùng với việc thi hành Luật Đất đai, các quy định về xác định hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả; mức phạt tiền và thẩm quyền xử phạt; xác định hành vi vi phạm, diện tích đất vi phạm và tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm; mức xử phạt... được chúng tôi nghiên cứu kỹ lưỡng. Đây là cơ sở đặc biệt quan trọng trong việc xử lý, giải quyết các sai phạm về đất đai, nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, qua đó, tạo động lực để phát triển KT-XH".
Mới đây nhất, Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch số 4547 gửi Cục THADS các địa phương về việc thực hiện quy định mới liên quan đến việc giao đất, thu hồi đất và tài sản trên đất thuộc trụ sở làm việc theo Luật Đất đai năm 2024. Theo đó, khoản 3, Điều 36 Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và quy định chi tiết Điều 12, Nghị định số 151/2017/NĐ-CP, ngày 27/12/2017 của Chính phủ đã hết hiệu lực thi hành. Đây là một trong những nội dung ngành THADS bám nắm để triển khai kịp thời trong quá trình thi hành bản án tranh chấp đất đai đảm bảo đúng luật định.
Theo đánh giá, nhiều quy định của Luật Đất đai năm 2024 liên quan trực tiếp đến hoạt động THADS như điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; điều kiện bán tài sản gắn liền với đất và quyền thuê trong hợp đồng thuê đất được Nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hằng năm; thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp; thời hạn sử dụng đất khi nhận chuyển quyền sử dụng đất; trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ...
Ông Trương Công Hoàng - Phó Cục trưởng Cục THADS Hà Tĩnh cho biết: "Luật Đất đai năm 2024 là đạo luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, KT-XH, QP-AN, bảo vệ môi trường của đất nước; có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Nhiều điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 liên quan trực tiếp đến chức năng, nhiệm vụ của bộ, ngành Tư pháp như lĩnh vực THADS, bán đấu giá tài sản, trợ giúp pháp lý…
Do vậy, ngoài công tác tuyên truyền, chúng tôi yêu cầu các cán bộ, công chức, đặc biệt là phòng nghiệp vụ phát huy tinh thần trách nhiệm tập trung nghiên cứu; tham gia góp ý đầy đủ đối với các văn bản quy định chi tiết thi hành luật nhằm triển khai có hiệu quả; đảm bảo hiểu đúng và áp dụng đúng, hợp lý quy định; xử lý tốt các vấn đề liên quan trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước, góp phần tháo gỡ điểm nghẽn của nguồn lực đất đai...".