Đồng chí Võ Nguyên Giáp đọc Quân lệnh số I - Quyết định thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (22/12/1944). (Ảnh: Tư liệu TTXVN)
Sinh ra trong phong trào cách mạng, được Đảng và Bác Hồ sáng lập, giáo dục và rèn luyện, được nhân dân nuôi dưỡng, đùm bọc, yêu thương, được tôi luyện và trưởng thành trong các cuộc chiến tranh ái quốc vì độc lập của Tổ quốc, vì tự do của nhân dân, Quân đội nhân dân Việt Nam ngày một lớn mạnh, thật sự là quân đội của dân, do dân và vì dân.
Ngày 22/12/1944, thực hiện Chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh, tại khu rừng giữa tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo thuộc châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng (nay là xóm Nà Sang, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam - được thành lập, đánh dấu bước ngoặt trong chiến lược xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng.
Mở đầu trang sử truyền thống “bách chiến, bách thắng”
Ngay từ những ngày đầu mới thành lập, với 34 cán bộ, chiến sỹ, trang bị vũ khí thô sơ nhưng Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã làm nên chiến thắng Phai Khắt, Nà Ngần, mở đầu cho trang sử truyền thống “bách chiến, bách thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Chưa đầy một năm sau, Quân đội ta đã cùng toàn dân tiến hành Tổng khởi nghĩa, làm nên thành công Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á.
Ngay sau đó, Quân đội ta đã cùng với lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân đập tan mọi âm mưu, hành động chống phá của thù trong, giặc ngoài, bảo vệ vững chắc chính quyền cách mạng và nền độc lập, tự do của dân tộc.
"Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh"
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, quân đội ta đã trưởng thành nhanh chóng về mọi mặt; nêu cao ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần quả cảm “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh,“cùng toàn dân trường kỳ kháng chiến, đánh bại chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh,” âm mưu “bình định," “phản công” của địch, giành những thắng lợi quan trọng.
Nổi bật là trên các mặt trận: Việt Bắc Thu-Đông (1947), Biên giới (1950), cuộc tiến công chiến lược Đông-Xuân (1953-1954) với đỉnh cao là Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu," giáng đòn quyết định, đập tan dã tâm xâm lược của các thế lực đế quốc, thực dân hiếu chiến, mở ra trang mới cho cách mạng Việt Nam.
Giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Quân đội nhân dân Việt Nam có bước phát triển lớn mạnh, vượt bậc cả về tổ chức lực lượng, trình độ chỉ huy tác chiến, nghệ thuật quân sự; từng bước hình thành các quân chủng, binh chủng, quân đoàn chủ lực cơ động mạnh, làm nòng cốt bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa và tiến hành chiến tranh cách mạng ở miền Nam.
Mặc dù phải đương đầu với một đế quốc sừng sỏ, có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh vào loại bậc nhất thế giới, nhưng dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, phát huy bản chất cách mạng, truyền thống anh hùng, tinh thần dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, ý chí quyết chiến, quyết thắng, “dám đánh, quyết đánh, biết đánh và biết thắng," cùng toàn dân đập tan hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ, làm nên trận “Điện Biên Phủ trên không” (12-1972), bảo vệ vững chắc thủ đô Hà Nội và hậu phương lớn miền Bắc xã hội chủ nghĩa; lần lượt đánh thắng các chiến lược: “Chiến tranh đặc biệt”; “Chiến tranh cục bộ”; “Việt Nam hóa chiến tranh”; tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, viết nên trang sử hào hùng, oanh liệt của thời đại Hồ Chí Minh; hoàn thành vẻ vang sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, đưa non sông thu về một mối, đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên hòa bình, độc lập, tự do, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Tiến hành thắng lợi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ
Sau ngày đất nước thống nhất, Quân đội ta đã thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ chính quyền cách mạng, đấu tranh làm thất bại kế hoạch hậu chiến của các thế lực thù địch; xung kích khắc phục hậu quả chiến tranh và một lần nữa lại anh dũng chiến đấu hy sinh, cùng toàn dân tộc tiến hành thắng lợi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, giữ vững cuộc sống bình yên của nhân dân và làm tròn nhiệm vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.
Trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Quân đội nhân dân tiếp tục phát huy bản chất cách mạng, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, thực hiện tốt chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất” trong tình hình mới; chủ động làm tốt công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược, tham mưu với Đảng, Nhà nước có quyết sách đúng đắn, xử lý kiên quyết, kịp thời, hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh cả trên không, trên biển, biên giới và nội địa, không để bị động, bất ngờ.
Đồng thời, Quân đội nhân dân thể hiện rõ vai trò là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc; luôn sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; chủ động đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.
Cán bộ, chiến sỹ quân đội đắp bao cát chống tràn đê Tả Bùi ở huyện Chương Mỹ (Hà Nội) trong trận lũ lịch sử tháng 8/2018 khiến người dân vùng “rốn lũ” chịu nhiều tổn thất, thiệt hại nặng nề. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)
Cùng với nhiệm vụ chiến đấu, Quân đội nhân dân Việt Nam còn tham gia tích cực, có hiệu quả vào phát triển kinh tế-xã hội, giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng cơ sở chính trị, đời sống văn hóa mới... nhất là trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; luôn xung kích, nòng cốt trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn...
Hình ảnh cán bộ, chiến sỹ quân đội luôn có mặt ở những nơi xung yếu, khó khăn, nguy hiểm, xả thân để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân và làm công tác dân vận đã tô thắm thêm phẩm chất, truyền thống Bộ đội Cụ Hồ; thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, gắn bó máu thịt quân-dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, tăng cường niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa, tạo nền tảng để xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững mạnh.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế diễn ra mạnh mẽ, quân đội đã tích cực, chủ động hội nhập, thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng theo đúng chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Có thể khẳng định trong suốt 75 năm qua, bất luận trong hoàn cảnh nào, Quân đội nhân dân Việt Nam cũng luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; luôn đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh; thực sự là quân đội cách mạng “của dân, do dân, vì dân”; xây đắp nên truyền thống "… trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng như lời khen ngợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh; xứng đáng là quân đội anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng và danh hiệu cao quý Bộ đội Cụ Hồ.
