Tiệc buffet xuất phát từ văn hóa ẩm thực của phương Tây. Họ đề cao tính giao lưu, xã giao trong khi thưởng thức ẩm thực. Trong bữa ăn, mọi người được thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau và nó là một phần của văn hóa ăn uống. Chính nhờ không gian cởi mở, tự do mà hình thức ẩm thực này tạo cơ hội cho thực khách gặp gỡ, trò chuyện. Thông thường trước khi nhập tiệc, nhân viên phục vụ sẽ sắp xếp thức ăn theo thứ tự từ món khai vị đến món cuối cùng là tráng miệng và nước uống. Vì thế, thực khách phải xếp hàng đi từ đầu đến cuối bàn để lấy thức ăn, món nào thích thì chọn, không thì bỏ qua.
Minh hoạ của HT
Nhưng những nét văn minh trong kiểu ăn buffet gần như mất đi hoàn toàn với nhiều thực khách. Cảnh tranh giành đồ ăn, gắp thức ăn đầy ra đĩa rồi để thừa, lãng phí khiến rất nhiều người cảm thấy ngán ngẩm. Trong khi người phục vụ đổ thực phẩm ra khay thì cả chục thực khách nam nữ chen lấn la ó, xô đẩy để giành lấy thức ăn đầy đĩa của mình. Đặc biệt, những đồ ăn số lượng có hạn thì ôi thôi... đến là xấu hổ!
Bạn tôi làm nhân viên phục vụ quầy ăn buffet ở một khách sạn chia sẻ: Khi dọn những đĩa ăn còn ngan ngát đồ ăn, cảm thấy thật tiếc của. Không hiểu sao các bữa tiệc buffet đã du nhập vào Việt Nam khá nhiều năm rồi mà vẫn còn nhiều người ứng xử thiếu văn minh như thế.
Anh Ngô Hoàng (phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh) ái ngại chia sẻ: “Không chỉ ở trong nước, mà ra nước ngoài, cũng có không ít lần tôi thấy cảnh người phục vụ trong nhà hàng nước bạn kín đáo lắc đầu khi nhìn những đĩa thức ăn của khách Việt Nam bỏ thừa khá nhiều. Nếu ai đã đi du lịch Singapore, có dịp đến các nhà hàng Hàn Quốc, chắc chắn sẽ bắt gặp những dòng chữ ghi bằng tiếng Việt: “Xin vui lòng lấy đủ thức ăn. Nếu ăn để thừa từ 100g trở lên phạt 5 đô”. Họ còn đề kèm dòng chữ xếp hàng 4 người lần lượt vào lấy thức ăn. Tôi thực sự xấu hổ và chạnh lòng khi thấy trong rất nhiều du khách đến từ khắp thế giới, khách Việt chúng ta được “dành riêng” lời nhắc này.
Lý giải cho căn nguyên của những ứng xử thiếu văn minh trong các bữa ăn buffet, ngoài việc do tâm lý, thói quen của người Việt, có ý kiến cho rằng, khi mở mang loại hình tiệc “Tây”ở Việt Nam, chúng ta chưa có những hoạt động hướng dẫn, định hướng sử dụng một cách văn minh đối với người sử dụng. Những dòng chữ nói về tiết kiệm, sự đúng mức trong sử dụng thức ăn; lời nhắc nhở lịch sự với khách hàng khi sử dụng, thậm chí là mức phạt đối với những hành động thiếu ý thức khi tham gia các bữa ăn buffet… hầu như là chưa xuất hiện ở các nhà hàng, khách sạn… Đây là điều mà các nhà hàng, khách sạn, bếp ăn khi sử dụng hình thức tiệc buffet nên suy nghĩ để có những hành động cụ thể tác động, xây dựng ý thức văn minh cho người sử dụng. Qua đó, vừa tiết kiệm được thực phẩm, vừa tạo thói quen ứng xử đúng mức cho người Việt khi tham gia loại hình ẩm thực này.
