Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh tham quan khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu thôn Hương Mỹ, xã Xuân Mỹ (Nghi Xuân - Hà Tĩnh).
Phong trào lan tỏa, đi vào chiều sâu
Chánh Văn phòng NTM tỉnh Trần Huy Oánh cho biết, qua thực tiễn xây dựng NTM, Hà Tĩnh đã nhận thấy một số bất cập trong phát triển kinh tế với đảm bảo môi trường, văn hóa, ANTT; nói cách khác là chưa thật sự rõ về chiều sâu và tính bền vững chưa cao. Trước thực trạng đó, tỉnh đã mạnh dạn cho nghiên cứu, xây dựng thí điểm 5 khu dân cư NTM kiểu mẫu và 240 vườn mẫu đại diện cho 3 vùng sinh thái.
Sau thời gian thực hiện đã tổ chức đánh giá, kết quả bước đầu đã mang lại hiệu quả rõ nét, một số mô hình khá thuyết phục, được người dân và cộng đồng đồng thuận cao. Từ kết quả đó, UBND tỉnh đã ban hành Bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu, trong đó, tập trung vào phát triển kinh tế, cải tạo cảnh quan, đảm bảo môi trường, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa làng quê; an ninh chính trị và TTATXH ổn định…
Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu Nam Trà (Hương Trà, Hương Khê) đạt giải đặc biệt.
Cùng với ban hành bộ tiêu chí, Hà Tĩnh đã có chính sách hỗ trợ xây dựng khu dân cư mẫu, vườn mẫu với số tiền hàng tỷ đồng mỗi năm. Phần vốn hỗ trợ chủ yếu cho các nội dung như: Quy hoạch, làm hàng rào xanh, hỗ trợ giống cây, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất (hệ thống tưới tiết kiệm, chế phẩm sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ...). Hiện nay, tỉnh đã ban hành chính sách thưởng theo kết quả đầu ra, mỗi khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt chuẩn từ 50 - 300 triệu đồng; vườn mẫu đạt chuẩn thưởng từ 5 – 30 triệu đồng.
Chủ trương xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu nhanh chóng được người dân hưởng ứng, tự giác tham gia và dần trở thành phong trào có sức lan tỏa nhanh, trên diện rộng. Từ xây dựng mô hình điểm, đến nay có 1.116/1.802 thôn triển khai xây dựng (chiếm 62%), trên 8.200 vườn triển khai thực hiện, trong đó có 228 khu dân cư, 2.300 vườn mẫu đạt chuẩn; thu nhập bình quân/vườn ở vùng đồng bằng đạt trên 70 triệu đồng/năm, miền núi và bán sơn địa trên 150 triệu đồng/năm, có trên 1.200 vườn doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở lên, trong đó có 261 vườn doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm.
Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu Yên Mỹ (Cẩm Yên, Cẩm Xuyên) đạt giải A Cuộc thi KDC NTM kiểu mẫu Hà Tĩnh 2017
Xây dựng NTM ngày càng đi vào thực chất, hướng tới cộng đồng dân cư nhiều hơn. Nhiều khu dân cư kinh tế phát triển, môi trường tốt, cảnh quan đẹp, văn hóa được phát huy đã trở thành những vùng quê trù phú - an lành, là "nơi đáng sống" như: Nam Trà, Yên Mỹ, Hà Thanh, Phong Giang, Châu Nội, Thanh Bình, Hương Phố...
Yếu tố bền vững trong xây dựng NTM
Nói về những kết quả, hiệu quả trong xây dựng khu dân cư mẫu, vườn mẫu, Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Quốc Khánh cho rằng, đây mới chỉ là kết quả bước đầu, nhưng có thể khẳng định hiệu quả và ý nghĩa thực tiễn việc xây dựng khu dân cư mẫu, vườn mẫu mang lại là rất lớn.
Việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu gắn chặt với môi trường, tạo cảnh quan nông thôn xanh - sạch - đẹp, văn minh hơn, hình thành những vùng quê thực sự “đáng sống”
Việc xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu theo quy hoạch tạo diện mạo mới cho khu vực nông thôn và cộng đồng dân cư, tạo ra xã đạt chuẩn NTM thuyết phục và bền vững hơn. Xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu tạo động lực cho người dân và cộng đồng dân cư; vì vậy, huy động tối đa sự vào cuộc của người dân, từ đó, quyền chủ thể của người dân và cộng đồng dân cư được phát huy một cách cao nhất. Việc cải tạo, xây dựng vườn mẫu, tạo ra hướng phát triển kinh tế mới đối với nhiều địa phương lâu nay còn bế tắc, lúng túng trong thực hiện đề án phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần đa dạng hóa thu nhập, hoàn thiện thêm tiêu chí thu nhập.
Việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu gắn chặt với môi trường, tạo cảnh quan nông thôn xanh - sạch - đẹp, văn minh hơn, hình thành những vùng quê thực sự “đáng sống” hơn. Đối với Hà Tĩnh, điều này càng có ý nghĩa đặc biệt hơn trong điều kiện nhiều con em xa quê cùng hướng tấm lòng và trí tuệ góp sức, chung tay xây dựng quê hương. Đội ngũ cán bộ qua thực tiễn chỉ đạo xây dựng khu dân cư mẫu, vườn mẫu đã lăn lộn, sát thực tiễn, trưởng thành, gắn bó với nhân dân hơn.
Nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho người dân nông thôn - một trong những mục tiêu cốt lõi của tiêu chí 20
Với những kinh nghiệm và kết quả đạt được, Hà Tĩnh luôn xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, thường xuyên và lâu dài, “dừng lại là rớt chuẩn”, “chuyển biến chậm sẽ bỏ lại phía sau”.
Thời gian tới, tỉnh sẽ ưu tiên hơn mục tiêu xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt chuẩn (so với mục tiêu xã đạt chuẩn), đồng thời các cơ chế, chính sách sẽ được xây dựng và ưu tiên thực hiện theo mục tiêu này. Việc xây dựng các khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu sẽ tạo tiền đề vững chắc cho việc duy trì, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM tại các xã, là cơ sở quan trọng để Hà Tĩnh phấn đấu có nhiều địa phương đạt xã NTM kiểu mẫu bền vững.