Nỗi niềm từ câu chuyện sinh đẻ...
 |
| Chị Vinh đang khám bệnh cho bà con tại nhà |
Theo chân chị Nguyễn Thị Vinh - Trạm trưởng trạm Y tế xã Hương Quang chúng tôi đến với gia đình chị Nguyễn Thị Hà tại xóm Kim Thọ. Chị là một trong rất nhiều trường hợp bệnh nhân đã để lại nhiều ấn tượng với những người làm công tác y tế lâu năm tại xã biên giới này. Và bây giờ, dù đã hơn 10 năm qua đi, vợ chồng chị Hà cũng như nhiều bà con khác tại đây vẫn không thể quên được câu chuyện ra vào cái đêm mưa ấy. Thời điểm đó, điều kiện khó khăn, nhận thức còn đơn giản, dù là một ca đẻ khó nhưng chị Hà vẫn không đến trạm xá. “Trời sinh voi trời sinh cỏ, đàn bà sinh nở là chuyện thường tình..., ở nhà thì tiện đủ đường, chồng con không phải vất vả đi lại...” chính tư tưởng đó là nguyên nhân của mọi sự không may sau này. Khi được đưa đến trạm xá, sinh con xong thì chị Hà rơi vào nguy kịch, bắt đầu mê man bởi mất nhiều máu do rau bị cài răng lược. Trong đêm tối mịt mùng, đường sá cách trở khó khăn, chị Hà được đưa về bệnh viện tuyến trên bằng con thuyền máy của một ngư dân làm cá ven sông...
Giờ đây, Hương - cô bé được sinh ra trong tình cảnh ấy đã học lớp 5. Khuôn mặt bầu bĩnh, đôi mắt trong sáng luôn cười khi được chúng tôi hỏi chuyện. Bố em thì bảo: tui coi nó là con mẹ Vinh trên trạm xá đó, vợ chồng tui vẫn hay kêu nó là Ân Nghĩa bởi sự ra đời của nó là cả một hành trình đầy biết ơn với những người làm công tác y tế, người tận tình cứu chữa, người tiếp máu, người cho sữa... nó được hôm nay là nhờ không biết bao nhiêu người mà kể.
Cũng trong câu chuyện này, vì những nhận thức ấy mà không chỉ riêng chị Hà, rất nhiều bà con tại xã miền núi Hương Quang, nhiều năm trước đây vẫn còn phải chịu nhiều hậu quả đáng tiếc. Sinh nhiều, thiếu kiến thức cơ bản về sức khoẻ sinh sản, nhiều thói quen, tập tục lạc hậu... đã khiến những người làm công tác y tế thôn bản gặp không ít khó khăn. Là xã miền núi trùng điệp, làng trên xóm dưới cách nhau có khi gần chục km đường rừng, nhà này nhìn sang nhà kia chỉ thấy cây với rừng...việc đến cơ sở y tế là chuyện hy hữu.
 |
| Gia đình chị Hà luôn xúc động mỗi khi nhắc chuyện cũ |
Theo chị Nguyễn Thị Vinh - Trạm trưởng trạm y tế xã Hương Quang – Vũ Quang: không chỉ chuyện sinh đẻ đâu, nhiều câu chuyện lắm. Rất nhiều lần, chúng tôi phải đến tận nhà thăm khám, điều trị, thậm chí là cùng chung vai vào võng gánh họ băng rừng khi tình trạng nguy cấp. Chúng tôi ít người nên phải kiêm rất nhiều, từ nhi, sản khoa hay nội ngoại... vừa khám, vừa mày mò, lâu dần cũng thành quen, rồi với một số bệnh chưa nặng lắm chúng tôi cũng điều trị được.... Cũng may, xã có 150 hộ dân với gần vài ngàn khẩu ở 4 xóm khá tách biệt, cách xa nhau, nhưng chúng tôi có nhiều cộng tác viên y tế rất tích cực, nhiệt tình và đầy trách nhiệm. Rất nhiều đổi thay cũng bắt nguồn từ họ.
Và những đổi thay...
Cũng theo chị Vinh, bây giờ, mỗi ngày, trạm xá xã thường xuyên có bà con đến thăm khám và điều trị, kể cả những dấu hiệu đơn giản như cảm sốt, mệt mỏi. Nhiều năm liền hầu như không xẩy ra tình trạng dịch bệnh như sốt xuất huyết, sốt rét...Đó là những tín hiệu đầu tiên của sự đổi thay trong nhận thức của bà con nơi đây. Những cộng tác viên y tế thôn bản như người thanh niên Lê Như Ngọc mà chúng tôi đã gặp tại xóm Kim Thọ - họ đã trở thành cầu nối, thành cái loa tuyên truyền trong dân, đến với dân mọi lúc mọi nơi. Với người dân vùng núi tại xã hương Quang, nhất là tại bản Kim Quang, nhiều lúc những bất lợi về khoảng cách đã thành trở ngại để họ tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ. Vì vậy, vai trò của những cộng tác viên y tế thôn bản là vô cùng quan trọng. Tại mỗi khu vực, địa bàn dân cư, chính họ là những người được bà con tin tưởng tìm đến trao đổi và được tư vấn. Trong tình trạng nguy cấp, họ chính là người sơ cứu kịp thời trước khi được chuyển đến tuyến trên.
 |
| Một buổi giao ban tại trạm Y tế xã Hương Quang |
Và nói như ông Hà Đồng Chiến – PCT UBND xã Hương Quang – Vũ Quang: “từ lúc nào không hay, y tế thôn bản đã đồng hành với cuộc sống, sinh hoạt của bà con nơi đây. Nếu gặp lại người trong cuộc, những con người đã hơn một lần đối mặt với sự ngặt nghèo của bệnh tật mới thấy được giá trị thực sự của những đổi thay trong nhận thức của bà con vùng núi nơi đây.” Và dường như, trên con đường ngoằn nghèo để trở về, chúng tôi vẫn như thấy hiển hiện hình ảnh bóng áo trắng thấp thoáng trong những căn nhà gỗ đơn sơ, thấy một trạm xá xã với những con người luôn tất bật. Có lẽ với những người làm công tác y tế ở đây, đó mới thực sự là những niềm vui. Khi những nỗi niềm ít lại, công việc nhiều lên mỗi ngày, điều này cũng đồng nghĩa họ đã góp phần đưa dịch vụ y tế đến đều với bà con vùng sâu.
