Qua tổng hợp thông tin về thực trạng hồ Bộc Nguyên, hồ Kẻ Gỗ; cơ chế vận hành cống lấy nước từ hồ Kẻ Gỗ sang hồ Bộc Nguyên; kết quả quan trắc môi trường nước mặt và phân tích mẫu cá chết ở hồ Bộc Nguyên; ý kiến của người dân, Sở TN&MT Hà Tĩnh nhận định nguyên nhân cá chết có thể do một số tổ chức, cá nhân đã tự ý đem cá đến hồ để thả phóng sinh.
Ngoài ra, một số người dân địa phương sử dụng loại lưới mắt nhỏ đánh bắt cá núi (cá trứng), những cá rô phi nhỏ mắc vào lưới đã bị gỡ bỏ thả lại hồ dẫn đến bị tổn thương, ảnh hưởng đến khả năng duy trì sự sống.
Trung tâm Quan trắc TN&MT Hà Tĩnh lấy mẫu tại vị trí có cá chết
Bên cạnh đó, thảm thực vật trong lưu vực 2 hồ có độ che phủ tương đối tốt, cùng với việc người dân có hoạt động khai thác thu hoạch keo đã để lại cành, lá, vỏ cây lâu ngày trong lưu vực hồ, tạo nên lượng sinh khối trên đất khá lớn. Thượng nguồn hồ Bộc Nguyên đã và đang có các hoạt động chăn nuôi, sinh hoạt của người dân. Khi mưa lớn cuốn theo các chất hữu cơ có trong thảm thực vật làm tăng lượng hữu cơ tích tụ ở hồ.
Thời gian qua, thời tiết trên địa bàn có diễn biến bất thường như: nắng nóng kéo dài sau đó có đợt mưa lớn, nước hồ đang được tích, chưa phải xả lũ, làm cho lượng hữu cơ tích tụ ở các hồ bị khuấy động dẫn đến tăng hàm lượng cặn, kết hợp với chất hữu cơ dẫn đến môi trường nước mặt của hồ có thông số vượt quy chuẩn như đã nêu trên và có thể cá rô phi, cá lóc không kịp thích nghi với thay đổi môi trường dẫn đến bị chết dần.
Ngành chức năng thu vớt cá chết ở hồ Bộc Nguyên.
Kết quả phân tích các chỉ tiêu nước mặt ở hồ Bộc Nguyên và hồ Kẻ Gỗ của Trung tâm Quan trắc môi trường và bệnh thuỷ sản miền Bắc (Bắc Ninh), tất cả thông số đều nằm trong giới hạn cho phép theo Quy chuẩn Việt Nam 08:2015/BTNMT.
Kết quả xét nghiệm mẫu cá do Chi cục Thú y vùng III phân tích không phát hiện các loại vi sinh vật gây bệnh nguy hiểm thường gặp trên cá rô phi.
Hồ Bộc Nguyên cung cấp nước sạch cho hàng ngàn hộ dân TP Hà Tĩnh và các vùng phụ cận
Để đảm bảo chất lượng nguồn nước các hồ Bộc Nguyên và Kẻ Gỗ, Sở TN&MT Hà Tĩnh đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Công ty CP Cấp nước Hà Tĩnh, Công ty Thủy lợi Nam Hà Tĩnh tiếp tục theo dõi 2 hồ, nếu phát hiện cá chết phải kịp thời thu gom xác cá. Tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động trên lưu vực hồ có ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước chảy vào hồ Bộc Nguyên và hồ Kẻ Gỗ.
UBND các huyện: Cẩm Xuyên, Thạch Hà rà soát các đối tượng, chương trình dự án đã, đang triển khai hoặc sắp triển khai trong phạm vi lưu vực hoặc lân cận hồ Kẻ Gỗ, hồ Bộc Nguyên; kịp thời có phương án, giải pháp để không làm ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước các hồ này. Chỉ đạo các xã xung quanh hồ Kẻ Gỗ, hồ Bộc Nguyên tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động sản xuất, khai thác lâm nghiệp, sinh hoạt, chăn nuôi… trong lưu vực làm ảnh hưởng chất lượng nguồn nước hồ; vận động người dân giữ gìn vệ sinh môi trường, không vứt rác thải, động vật chết vào khu vực lòng hồ, không tuỳ tiện thả phóng sinh xuống hồ...
Như Báo Hà Tĩnh đã thông tin, hiện tượng cá chết tại hồ Bộc Nguyên xuất hiện đầu tiên vào ngày 20/8/2022 tại góc đập A và đập C của hồ (thuộc thôn Tùng Lâm, xã Nam Điền, huyện Thạch Hà). Loại cá chết chủ yếu là cá rô phi nhỏ và một ít cá lóc loại nhỏ. Sau khi phát hiện cá chết, Công ty CP Cấp nước Hà Tĩnh đã cho tiến hành thu gom xác cá chết trôi dạt vào bờ. Từ 20/8 - 8/9, Công ty CP Cấp nước Hà Tĩnh vẫn tiếp tục phát hiện và thu gom cá chết nhưng khối lượng giảm dần. Sau đợt mưa lớn từ ngày 8-10/9, qua kiểm tra của cơ quan chức năng không còn phát hiện tình trạng cá chết. Tính đến nay, số lượng cá chết mà Công ty CP Cấp nước Hà Tĩnh thu gom, xử lý khoảng 63kg (trong đó lượng cá chết thu gom được ở hồ Bộc Nguyên khoảng 58kg, ở hồ Kẻ Gỗ khoảng 5kg). |
