Những năm qua, dù đã nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp, song công tác dân số ở Vũ Quang vẫn gặp nhiều thách thức, bởi trình độ dân trí chưa đồng đều, suy nghĩ của người dân về công tác dân số còn hạn chế. Thêm vào đó, đội ngũ cộng tác viên (CTV) dân số có nhiều biến động, một số người chưa qua đào tạo bài bản, cán bộ phụ trách dân số kiêm nhiệm nhiều công việc nên hiệu quả công tác chưa rõ nét.
Là địa bàn có nhiều lợi thế hơn các xã của huyện nhưng việc thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng dân số của thị trấn Vũ Quang chưa đạt kết quả như kỳ vọng. Riêng trong những tháng đầu năm 2024, toàn thị trấn có 16 trẻ được sinh ra thì có 6 trẻ là con thứ 3 (tỷ lệ 37,5 %). Năm 2023, tỷ lệ sinh con thứ 3 của thị trấn Vũ Quang là 45%.
Chị Trần Thị Dần - cán bộ dân số Trạm Y tế thị trấn Vũ Quang chia sẻ: “Chúng tôi đã tăng cường tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng cho đội ngũ CTV dân số; đẩy mạnh công tác tuyên truyền; thực hiện các dịch vụ KHHGĐ tại chỗ để tạo điều kiện thuận lợi cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Ban dân số cũng đã tham mưu với chính quyền địa phương về nguồn lực, cụ thể hóa chính sách dân số vào hương ước, các tiêu chí thi đua… song công tác dân số vẫn còn nhiều khó khăn, kết quả đạt được vẫn ở mức khiêm tốn".
Cùng với những khó khăn của địa bàn vùng sâu, vùng xa, tại xã Quang Thọ, công tác dân số cũng đang đứng trước những thách thức bởi kinh phí dành cho các chương trình, hoạt động chưa được đầu tư đúng mức. Việc xã hội hóa phương tiện tránh thai, hỗ trợ dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh… còn gặp nhiều khó khăn. Chế độ phụ cấp đối với đội ngũ CTV dân số tại thôn còn thấp, chưa đáp ứng với chức năng nhiệm vụ được giao làm ảnh hưởng đến công tác chuyên môn.
Chị Thái Thị Anh - cán bộ dân số Trạm Y tế xã Quang Thọ cho biết: “Từ đầu năm đến nay, toàn xã có 17 trẻ được sinh ra thì có 8 trẻ là con thứ 3 (tỷ lệ 47,05%). Cùng với đó, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên còn cao, tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng biện pháp tránh thai còn thấp nên việc cải thiện chất lượng dân số vẫn đang là bài toán khó”.
Những khó khăn trong công tác dân số tại xã Quang Thọ, thị trấn Vũ Quang là thực trạng chung của 8 xã còn lại của huyện Vũ Quang. Tại xã Thọ Điền, trong 6 tháng đầu năm 2024, toàn xã có 16 trẻ được sinh ra thì có 9 trẻ là con thứ 3 (tỷ lệ 56,2 %), xã Đức Lĩnh có 12/27 trẻ được sinh ra là con thứ 3 (tỷ lệ 44,4%)... Đó cũng là lý do trong những tháng đầu năm nay, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên trên địa bàn toàn huyện là 39%, cao hơn so với bình quân của tỉnh hơn 7% (tỷ lệ sinh con thứ 3 toàn tỉnh là 31,96%).
Bên cạnh đó, năm 2024, việc bố trí kinh phí cho công tác dân số ở huyện Vũ Quang chưa được thực hiện kịp thời. Được biết, năm 2024, UBND huyện đã bố trí kinh phí cho hoạt động dân số theo Nghị quyết 221/2020/NQ-HĐND là 80 triệu đồng, nhưng đến thời điểm 7 tháng đầu năm chưa được giải ngân. Điều đó ảnh hưởng lớn đến việc triển khai các chương trình, hoạt động và mục tiêu ổn định quy mô, nâng cao chất lượng dân số.
Để tháo gỡ những khó khăn trong công tác dân số của huyện, ông Võ Xuân Cảnh - Trưởng phòng dân số - Truyền thông (Trung tâm Y tế huyện Vũ Quang) cho biết: “Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tăng cường tuyên truyền về công tác DS/KHHGĐ; lồng ghép các mục tiêu dân số vào nội dung kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Chúng tôi cũng mong được sự quan tâm của các cấp chính quyền trong việc bố trí thêm nguồn lực, có các chế độ động viên, khuyến khích để tạo động lực cho cán bộ, CTV dân số trong việc bám nắm địa bàn, đưa chủ trương, chính sách dân số vào cuộc sống".