Thị trường dầu mỏ thế giới trải qua một tuần đầy biến động với tâm điểm là những diễn biến leo thang trong xung đột giữa Israel và Iran.
Giá dầu liên tục tăng trong các phiên giao dịch từ đầu tuần và đạt đỉnh vào ngày 19/6, khi nhà đầu tư ngày càng lo ngại về nguy cơ gián đoạn nguồn cung từ khu vực Trung Đông - nơi chiếm gần 1/3 lượng dầu vận chuyển qua đường biển toàn cầu.
Tuy nhiên, giá dầu quay đầu giảm khoảng 2% vào phiên cuối tuần, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm thời hoãn việc hỗ trợ Israel ngăn chặn chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran, thành viên Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC).
Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần ngày 20/6, giá dầu Brent mất 1,84 USD (tương đương 2,33%) còn 77,01 USD/thùng. Giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) lùi 1,30 USD (tương đương 1,73%) xuống 73,84 USD/thùng.
Trước đó, trong phiên giao dịch ngày 19/6, giá dầu Brent tăng 2,15 USD (tương đương 2,8%) lên mức 78,85 USD/thùng - mức cao nhất kể từ tháng 1/2025. Giá dầu WTI của Mỹ cũng tăng mạnh 2,06 USD lên 77,20 USD/thùng, bất chấp hoạt động giao dịch thưa thớt do kỳ nghỉ lễ tại Mỹ.
Diễn biến này tiếp nối chuỗi tăng giá bắt đầu từ ngày 13/6, khi Israel bất ngờ không kích vào Iran, khiến giá dầu vọt hơn 7% chỉ trong một phiên - đánh dấu mức tăng trong ngày cao nhất kể từ tháng 7/2022.
Giới phân tích nhận định, dù các cơ sở hạ tầng xuất khẩu dầu chủ chốt vẫn chưa bị ảnh hưởng, nhưng nguy cơ gián đoạn tại eo biển Hormuz - tuyến đường huyết mạch vận chuyển 18-21 triệu thùng dầu/ngày - vẫn là mối đe dọa lớn nhất đối với thị trường dầu thế giới nói riêng và kinh tế toàn cầu nói chung. Ngân hàng JP Morgan cảnh báo nếu xung đột lan rộng và khiến eo biển này bị phong tỏa, giá dầu có thể tăng vọt lên 120-130 USD/thùng.
Trước những lo ngại về chiến tranh khu vực và khả năng Mỹ can dự trực tiếp, thị trường đang chuyển sang trạng thái phòng thủ. Theo công ty tư vấn Ritterbusch and Associates, giá dầu Brent trong thời gian tới có thể dao động mạnh trong biên độ từ 68 USD/thùng đến 83 USD/thùng, tùy theo diễn biến địa chính trị.
Trong khi đó, các nhà phân tích tại ngân hàng Citi ngày 19/6 nhận định căng thẳng giữa Iran và Israel leo thang có thể khiến giá dầu Brent duy trì ở mức cao hơn từ 15% đến 20% so với trước xung đột, nếu chiến sự làm gián đoạn 1,1 triệu thùng dầu xuất khẩu mỗi ngày của Iran.
Citi cho biết điều đó có nghĩa là giá dầu Brent sẽ dao động trong khoảng 75-78 USD/thùng. Trước đó, trong tháng 5/2025, giá dầu đã dao động quanh mức 65 USD/thùng.
Tổng Thư ký OPEC Haitham Al Ghais ngày 20/6 cho biết OPEC mong muốn phi chính trị hóa dầu mỏ với tư cách là một loại hàng hóa. Phát biểu trong cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St.
Petersburg (SPIEF) 2025, Tổng Thư ký OPEC Al Ghais khẳng định bên cạnh mục tiêu phi chính trị hóa dầu mỏ, ông cũng muốn phi chính trị hóa chính OPEC bởi tổ chức này chịu trách nhiệm đối với 30% nguồn cung năng lượng toàn cầu.
Về phần mình, chuyên gia phân tích cấp cao Priyanka Sachdeva tại tổ chức tài chính Phillip Nova cho rằng tính khó đoán vốn là đặc điểm nổi bật trong chính sách đối ngoại của Mỹ khiến thị trường dầu thế giới vẫn trong trạng thái bất an, chờ đợi tín hiệu rõ ràng hơn về triển vọng nguồn cung dầu và ổn định khu vực.
Iran hiện là nhà sản xuất dầu lớn thứ ba trong OPEC, với sản lượng khoảng 3,3 triệu thùng/ngày. Ước tính mỗi ngày có khoảng 19 triệu thùng dầu và sản phẩm dầu mỏ đi qua Eo biển Hormuz - tuyến hàng hải chiến lược nằm dọc theo bờ biển phía Nam Iran. Các chuyên gia lo ngại xung đột leo thang có thể làm gián đoạn tuyến vận tải quan trọng này.
Giữa lúc căng thẳng leo thang, dữ liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho thấy dự trữ dầu thô của Mỹ trong tuần trước (kết thúc ngày 13/6) giảm mạnh tới 11,5 triệu thùng - mức giảm sâu hơn nhiều so với dự báo trước đó, phản ánh nhu cầu nội địa đang tăng hoặc nguồn cung gặp khó.
Đặc biệt, trong bối cảnh giá dầu tăng vọt sau diễn biến xung đột ở khu vực Trung Đông, các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ đã nhanh chóng đẩy mạnh hoạt động phòng ngừa rủi ro giá dầu.
Tuy nhiên, xu hướng tăng không hoàn toàn vững chắc. Hôm 16/6, thị trường đã chứng kiến một đợt điều chỉnh giảm sau các thông tin cho thấy Iran đang tìm kiếm thỏa thuận ngừng bắn, làm dịu bớt lo ngại về nguy cơ xung đột lan rộng.
Mặc dù vậy, việc các bên vẫn tiếp tục không kích lẫn nhau, cùng với những tín hiệu cứng rắn từ Mỹ, khiến triển vọng cho một giải pháp ngoại giao còn mờ mịt.
Trong tuần tới, thị trường dầu mỏ sẽ tiếp tục chịu tác động từ các yếu tố địa chính trị, song giới đầu tư cũng đang chú ý tới chính sách tiền tệ của Mỹ. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vừa giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25%-4,50% tại cuộc họp diễn ra trong tuần này và cho biết sẽ cắt giảm lãi suất từ từ trong thời gian tới. Điều này có thể hỗ trợ giá dầu nếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nhu cầu tiêu thụ năng lượng.
Diễn biến thị trường dầu mỏ tuần qua cho thấy rủi ro địa chính trị đang quay trở lại làm yếu tố chi phối chính đối với giá “vàng đen,” trong bối cảnh thị trường vốn đã cân bằng mong manh giữa cung và cầu.
Ngày 20/6, Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Eyal Zamir tuyên bố nước này cần “sẵn sàng cho một chiến dịch kéo dài” nhắm vào Iran. Trong một phát biểu, ông Zamir nhấn mạnh đây là chiến dịch phức tạp nhất trong lịch sử, đồng thời khẳng định hành động quân sự nhằm vào Iran vẫn chưa kết thúc dù quân đội Israel “đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng.”
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết sẽ rất khó để yêu cầu Israel ngừng các cuộc không kích vào Iran, ngay cả khi ông theo đuổi giải pháp ngoại giao để chấm dứt xung đột./.