“Giống như một cơn sóng thần vừa quét qua”, ông Abu Ali chia sẻ với Reuters . Ông Ali bàng hoàng đứng bên đống đổ nát từng là một tòa tháp 14 tầng của thành phố Gaza.
“Làm sao thế giới có thể tự nhận là văn minh? Đây là một tội ác chiến tranh”, ông Ali trả lời phỏng vấn trong ngày 21/5, vài giờ sau khi quân đội Israel và lực lượng Hamas cùng tuyên bố lệnh ngừng bắn.
Nhiệm vụ tái thiết
Suốt 11 ngày qua, Dải Gaza, nơi sinh sống của 2 triệu người dân, đã hứng chịu hàng loạt cuộc không kích từ phía Israel. Nhiều tòa nhà thương mại, các khu chung cư và hộ nhà riêng đã bị phá hủy hoàn toàn.
Quân đội Israel tuyên bố các cuộc không kích nhắm vào những mục tiêu quân sự hợp pháp, đồng thời khẳng định họ đã làm mọi cách để tránh thương vong cho dân thường, ví dụ như đưa ra cảnh báo trước khi tấn công.
Tuy nhiên, cơ quan nhà đất của thành phố Gaza hôm 21/5 thống kê rằng các cuộc không kích từ Israel khiến 16.800 hộ dân chịu thiệt hại, trong đó có 1.800 ngôi nhà không thể ở được nữa và 1.000 ngôi nhà bị phá hủy hoàn toàn.
Tòa nhà Al-Jalaa ở thành phố Gaza bị san phẳng sau một cuộc không kích. Ảnh: AFP
Các bác sĩ cho biết 243 người Palestine đã thiệt mạng ở thành phố Gaza từ khi khu vực này hứng chịu các cuộc không kích suốt 11 ngày đêm.
Trong khi đó, Israel tuyên bố 13 người đã thiệt mạng do các vụ phóng tên lửa của lực lượng Hamas.
Nhà của ông Samira Abdallah Naseer đã bị phá hủy sau một cuộc không kích. Ông cho biết: “Chúng tôi về nhà và thấy tất cả bị phá hủy. Không có chỗ để ngồi, không có nước, không có điện, không có đệm, không có gì hết”.
Thành phố Gaza hiện phải đối mặt với nhiệm vụ tái thiết sau cuộc xung đột lần thứ 4 với Israel, tính từ khi lực lượng Hamas giành quyền kiểm soát khu vực này vào năm 2007.
Giới chức tại thành phố Gaza cho biết cuộc giao tranh vừa qua đã gây ra thiệt hại trị giá khoảng 40 triệu USD cho ngành công nghiệp, 22 triệu USD cho ngành điện và 27 triệu USD cho các cơ sở nông nghiệp.
“Giờ đây, chúng tôi lại đối mặt với tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan’: Tái thiết thành phố Gaza. Ai sẽ thực hiện điều này, lực lượng Hamas hay chính quyền Palestine? Và ai sẽ là người chi trả?”, doanh nhân Emad Jawdat, 53 tuổi, bày tỏ quan điểm.
“Nhiều người dân vẫn chưa được đền bù cho những tổn thất mà họ phải chịu đựng trong cuộc giao tranh năm 2014”, ông Jawdat nhắc đến cuộc chiến giữa lực lượng Hamas với quân đội Israel kéo dài 50 ngày.
Trên thực thế, Palestine đã nhận được một số cam kết hỗ trợ tài chính cho nỗ lực tái thiết. Cụ thể, Ai Cập - nước làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn - tuyên bố sẽ tài trợ 500 triệu USD cho thành phố Gaza.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng cho biết chính quyền của ông sẽ làm việc với Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế để điều phối viện trợ.
Những người chiến thắng
Bên cạnh thách thức tái thiết, thành phố Gaza còn gặp khó khăn vì nỗ lực phong tỏa từ phía Israel. Nỗ lực này đang được Ai Cập, quốc gia nằm sát Gaza, ủng hộ.
Israel cho biết họ áp lệnh phong tỏa để ngăn các tay súng tiếp cận với nguồn cung vũ khí trong khi người Palestine lên án đây là hình phạt “hội đồng”. Lực lượng Hamas thì khẳng định họ đang đấu tranh cho quyền lợi của người Palestine trước sự áp bức từ phía Israel.
Các cuộc không kích liên tục xảy ra suốt 11 ngày đêm. Ảnh: AP
Ở phía bắc Dải Gaza, hàng nghìn người Palestine sống gần biên giới đang phải chạy trốn đến các trường học của Liên Hợp Quốc. Họ chất đồ đạc lên xe hơi, xe lửa và máy kéo rồi vội vã đi về phía nam để tìm nơi trú ẩn an toàn.
Một số người khác đang lê bước về nhà. Họ đi bộ dọc theo những con phố rải rác ổ gà và đống đổ nát của các tòa nhà bị hư hại nặng. Họ vui mừng vì sống sót, thậm chí có cảm giác chiến thắng sau khi cuộc giao tranh đã đi qua.
Bà Salwa Al-Batrwai và gia đình đang trên đường trở về nhà “với tư cách là những người chiến thắng”. Bà Al-Batrwai, 60 tuổi nói: “Tôi sẽ hôn mặt đất, vì tôi vượt qua chuyện này cùng với các con của mình. Tôi không thể diễn tả cảm xúc hiện tại”.
Đêm 20/5, người dân Palestine ở Dải Gaza đã đổ ra đường ăn mừng sau khi Israel thông báo lệnh ngừng bắn, khép lại 11 ngày giao tranh khốc liệt nhất giữa hai bên kể từ năm 2014. Sáng ngày 21/5, bầu không khí yên bình đã trở lại với đường phố Israel.
Theo thống kê chưa đầy đủ, lực lượng Hamas và các nhóm vũ trang ở Dải Gaza đã triển khai khoảng 4.000 quả tên lửa về phía Israel, khiến 12 dân thường thiệt mạng.
Ở chiều ngược lại, Palestine phải chịu hậu quả nặng nề sau các cuộc không kích của quân đội Israel. Hơn 230 người đã tử vong, trong đó có 65 trẻ em. Nhiều tòa nhà ở Dải Gaza bị phá hủy, khoảng 120.000 người dân phải bỏ lại nhà cửa để đi sơ tán.