Cuộc tập trận bắt đầu từ 7 và kết thúc vào 16-6, đây là lần tập trận đầu tiên sau khi Mỹ đổi tên Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương có căn cứ ở Hawaii thành Bộ Chỉ huy Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương giữa lúc các hoạt động phi pháp của Trung Quốc trên đảo nhân tạo tại biển Đông thuộc chủ quyền Việt Nam, và hoạt động của tàu ngầm Trung Quốc tại Ấn Độ Dương gia tăng
“Malabar 2018 thể hiện cam kết của Mỹ với các cường quốc khu vực ở Ấn Độ và Thái Bình Dương”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cho biết, khi công bố tên và chào đón vị Đô đốc Phil Davidson trong vai trò mới của mình
Malabar được thực hiện theo hai giai đoạn: đào tạo trên bờ và trên biển. Giai đoạn luyện tập trên bờ sẽ diễn ra tại căn cứ hải quân Guam từ ngày 7 đến 10-6 và giai đoạn trên biển sẽ từ ngày 11 đến 16-6 trên biển Philippine
Tại căn cứ Hải quân Guam, các chương trình đào tạo sẽ bao gồm: trao đổi kinh nghiệm với các chuyên gia về các hoạt động nhóm tàu sân bay, tuần tra biển và trinh sát, chiến tranh bề mặt và chống tàu ngầm, hoạt động y tế, kiểm soát thiệt hại, hoạt động trực thăng và thăm viếng, hội đồng quản trị, tìm kiếm và bắt giữ (VBSS).
Phần biển là sự phối hợp quân sự giữa các lực lượng về khả năng lập kế hoạch và thực hiện các hoạt động chiến thuật trong môi trường đa quốc gia
Tuyên bố cho biết, các sự kiện được lên kế hoạch trong các phần luyện tập trên biển bao gồm các bài tập bắn, chiến tranh chống tàu ngầm, các bài tập phòng không, các bài tập chiến tranh bề mặt, triển khai trực thăng trên boong tàu và các bài tập bổ sung
Cuộc tập trận Malabar được triển khai từ năm 1992 với tư cách là cuộc tập trận mũi nhọn của hải quân Ấn Độ - Mỹ nhưng đình trệ trong giai đoạn 1998 - 2002, sau khi Ấn Độ tiến hành các vụ thử vũ khí hạt nhân năm 1998
Nhật Bản đã trở thành thành viên thường trực vào năm 2015. Australia, trong hai năm qua, đã nhiều lần đề nghi tham gia vào đợt luyện tập hàng năm nhưng Ấn Độ từ chối sau khi Trung Quốc tỏ rõ mối quan tâm
Phía Hải quân Mỹ có tham gia của tàu sân bay US Navy Ronald Reagan (CVN 76), tàu tuần dương tên lửa USS Antietam (CG 54) và USS Chancellorsville (CG 62), tàu khu trục tên lửa USS Benfold (DDG 65) và P-8A Máy bay Poseidon
Hải quân Ấn Độ đã gửi INS Kamorta, tàu đầu tiên trong bốn tàu hộ vệ chống ngầm tàng hình lớp Kamorta; INS Sahyadri, một tàu khu trục tàng hình lớp Shivalik; và tàu chở dầu INS Shakti, lớp Deepak. Ngoài ra còn có máy bay tuần tra, chiến đấu chống tàu ngầm tiên tiến P-8I Neptune.
Ba tàu từ Lực lượng vệ binh Hàng hải của Nhật Bản là: chiếc JS Hyuga 19.000 tấn - con tàu dẫn đầu của các tàu sân bay trực thăng Hyuga; tàu khu trục và tên lửa dẫn đường JS Suzunami lớp Takanami; tàu khu trục tên lửa JS Fuyuzuki, lớp Akizuki; và tàu ngầm tấn công diesel-điện, máy bay tuần tra hàng hải Kawasaki P-1
"Ấn Độ, Nhật Bản và các lực lượng hàng hải Mỹ sẽ có sự hiểu biết và kiến thức của môi trường làm việc chung trên biển. Cuộc tập trận này giúp nâng cao trình độ hiểu biết giữa các thủy thủ của các quốc gia là thành viên của khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, và hy vọng có thể tiếp tục quá trình này theo thời gian để tăng cường mối quan hệ giữa các quốc gia”, tuyên bố của Hải quân Hoa Kỳ nêu rõ.