4 quả bom hạt nhân B61 của quân đội Mỹ. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ.
Bộ Quốc phòng Mỹ vừa công bố một dự án nâng cấp loại bom hạt nhân chủ lực của nước này. Cụ thể, Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA) thuộc Bộ Năng lượng Mỹ sẽ phát triển phiên bản bom B61-13. Kế hoạch đang được chờ Quốc hội phê duyệt và tài trợ.
Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về Chính sách Vũ trụ John Plumb khẳng định: “B61-13 là một bước đi hợp lý nhằm giải quyết những thách thức trong môi trường an ninh rất phức tạp. Mặc dù nó mang lại cho chúng tôi thêm một sự bổ sung linh hoạt, nhưng việc sản xuất B61-13 sẽ không làm tăng tổng số vũ khí trong kho dự trữ hạt nhân của chúng tôi”.
Ông Plumb nêu rõ kế hoạch này “phản ánh môi trường an ninh đang thay đổi và các mối đe dọa ngày càng tăng từ các đối thủ tiềm tàng”. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc nhấn mạnh quyết định này không được đưa ra để đáp lại bất kỳ sự kiện cụ thể nào hiện tại mà chỉ là phản ánh đánh giá đang diễn ra về môi trường an ninh được mô tả trong báo cáo Đánh giá tình hình hạt nhân năm 2022.
Theo Lầu Năm Góc, dự án B61-13 được xây dựng dựa trên chương trình kéo dài thời gian hoạt động của B61-12, với các tính năng an toàn, an ninh và độ chính xác hiện đại. B61-13 dự kiến có sức công phá tương đương B61-7.
Trong khi B61-12 là vũ khí chiến thuật, có sức công phá từ 0,3 đến 50 kiloton thì B61-7 là bom chiến lược có sức công phá lên tới 340 kiloton.
Được thiết kế lần đầu tiên vào năm 1963, B61 là bom nhiệt hạch thả từ trên không chủ lực trong kho vũ khí của Mỹ. Ngoài các máy bay ném bom B1B-Lancer, B-2 Spirit và B-52 Stratofortress, bom B61 còn có thể được tích hợp trên máy bay tấn công chiến thuật F-15 và F-16. F-35 cũng đang thử nghiệm khả năng mang và triển khai bom, mặc dù chưa được đánh giá chính thức về khả năng này.
Vũ khí hạt nhân thả từ trên không là một nhánh của Bộ ba hạt nhân, hai nhánh còn lại là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) được bố trí trên đất liền hoặc trên các tàu ngầm đặc biệt. Một báo cáo gần đây của Ủy ban Tư thế Chiến lược của Quốc hội đã kêu gọi mở rộng quy mô cả quân đội thông thường của Mỹ và Bộ ba hạt nhân này, nhằm giải quyết cuộc chiến tiềm tàng với Nga và Trung Quốc.
Theo Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ - một tổ chức phi lợi nhuận ở Washington chuyên theo dõi các kho vũ khí hạt nhân, Mỹ hiện có khoảng 5.200 vũ khí hạt nhân đang được sử dụng, trong khi Nga có gần 5.900 vũ khí.