Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Khai bút đầu năm là nét đẹp văn hóa được nhiều người dân Hà Tĩnh duy trì vào những ngày đầu năm mới.

Nhà văn Đức Ban (TP Hà Tĩnh): “Khai bút đầu năm mang sứ mệnh đem đến hy vọng, ước mơ, niềm tin vào tương lai”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Nhà văn Đức Ban.

Trong nhiều phong tục cổ truyền của tết Nguyên đán như cúng ông Công, ông Táo, gói bánh chưng, bày biện mâm ngũ quả, chơi hoa, cúng tất niên, đón giao thừa, mừng tuổi, khai bút... thì phong tục khai bút xuất hiện muộn hơn và gần như chỉ giới hạn trong giới nho sỹ.

Khai bút đã trở thành nét đẹp văn hóa được gìn giữ, chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác, tết này sang tết khác bất chấp mọi thăng, trầm của lịch sử. Cứ sau giao thừa, khoảnh khắc khép lại năm cũ, mở ra năm mới, người khai bút chọn một giờ tốt, ăn mặc tề chỉnh, ngồi ngay ngắn trước bàn, trong mùi trầm thoang thoảng, cầm bút viết lên trang giấy trắng con chữ đầu tiên diễn đạt suy nghĩ đầu tiên, xúc cảm đầu tiên, ý tưởng đầu tiên của mình trước thềm năm mới. Cái phút giây con chữ hiện lên ấy là một đặc trưng văn hóa độc đáo, thiêng liêng và vô cùng quý báu của con người.

Ngày nay, khai bút phổ biến trong giới văn nghệ sỹ, trí thức, doanh nhân, học sinh, sinh viên... nó thực hiện sứ mệnh đem hy vọng, ước mơ, niềm tin vào tương lai đến cho con người.

Thầy Thích Nghiêm Thuận - Trưởng ban Truyền Thông Phật giáo tỉnh, Trưởng ban Trị sự Phật giáo huyện Đức Thọ: “Khai bút mong đại chúng đón mừng năm mới tràn đầy hoan hỷ, sở cầu như nguyện”.

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Thầy Thích Nghiêm Thuận.

Theo sử sách ghi lại, tục khai bút và đi xin chữ đầu xuân bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh người thầy giáo Chu Văn An - không ra làm quan mà về Chí Linh (Hải Dương) để mở trường dạy học. Khai bút đầu năm không chỉ với mong muốn cho việc khởi đầu một sự nghiệp, sự học mà còn gửi gắm rất nhiều tâm tư, nguyện vọng về một năm mới suôn sẻ và thành công.

Sau lễ “trừ tịch” vào thời khắc giao thừa, thầy cũng khai bút đầu năm với những câu chữ ước nguyện cho năm mới. Trong khoảnh khắc khép lại một năm cũ, hướng đến một năm mới với nhiều hy vọng tươi sáng, thầy ước vọng về một thế giới hòa bình, hạnh phúc, đất nước thanh bình, Nhân dân an lạc.

Mong đại chúng đón mừng năm mới Giáp Thìn 2024 trong ý nghĩa của mùa xuân Di Lặc tràn đầy hoan hỷ, sở cầu như nguyện.

Em Lê Thị Thanh Huyền (lớp 11H, Trường THPT Lê Hữu Trác, Hương Sơn): “Khai bút tạo hứng khởi, năng lượng học tập”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Em Lê Thị Thanh Huyền.

Khai bút đầu năm là truyền thống tốt đẹp của cha ông ta. Theo thời gian, em thấy tục khai bút có nhiều thay đổi, không chỉ gắn với cây bút, trang giấy mà đôi khi khai bút còn là viết nốt nhạc, sáng tác văn thơ trên máy tính... Là học sinh, khi khai bút đầu năm, em viết những lời chúc tết hoặc mục tiêu học tập cho năm mới để lấy đó làm động lực phấn đấu.

Mỗi năm, em thường chọn khai bút vào ngày mồng 3 tết. Theo quan niệm ông bà ta xưa nay có câu “Mồng 1 tết cha, mồng 2 tết mẹ, mồng 3 tết thầy”, bởi vậy, khai bút vào mồng 3 em mong muốn những điều tốt đẹp trong học tập và mong muốn phát huy truyền thống “tôn sự trọng đạo” của dân tộc ta. Việc khai bút đầu xuân giúp em thấy hứng khởi, có nhiều năng lượng tích cực để bắt đầu một năm mới và đạt mục tiêu mình đề ra trong năm học.

Anh Đào Văn Hoan - người viết thư pháp ở thị trấn Lộc Hà (Lộc Hà): “Khai bút gắn với xin chữ, cho chữ đầu năm”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Anh Đào Văn Hoan.

Tôi đam mê môn nghệ thuật thư pháp từ hồi còn là học sinh, sinh viên. Đến năm 2012, tôi mới có cơ hội tiếp xúc nhiều hơn với môn nghệ thuật này. Vì vậy, với tôi, khai bút đầu năm là việc làm rất ý nghĩa. Gắn với khai bút còn là xin, cho chữ đầu năm. Điều đó thể hiện trọng chữ nghĩa trọng tri thức và cũng mong muốn xin con chữ lấy may mắn, cầu một năm tài lộc, phúc thọ đầy nhà.

Cũng như những năm trước, năm nay, tôi khai bút vào sáng mồng 1 tết. Sau khi khai bút viết chữ cho chính mình tôi dự định sẽ đi chùa và nếu mọi người có nhu cầu tôi sẽ cho chữ đầu năm. Mong rằng, với tâm huyết và tấm lòng của tôi, những nét chữ tôi viết ra sẽ góp phần mang may mắn đến cho người xin chữ.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Doanh thu hạn chế của các phim hoạt hình Việt ra rạp dịp hè không hoàn toàn phản ánh chất lượng phim. Chuyên gia đánh giá "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu", "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội" và "Wolfoo: Cuộc đua Tam Giới" hấp dẫn không kém hoạt hình nước ngoài, nhưng khâu quảng bá phát hành còn yếu.
Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Tháng Bảy trở mình trong những cơn mưa mềm như dải lụa. Tháng của hoa trái vào mùa, của những tờ giấy báo điểm run run tay học trò, của tiếng ve như thầm tạm biệt...
Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Nhiều yếu tố bất lợi đang kéo ngành du lịch Thái Lan vào giai đoạn khó khăn, khi niềm tin thị trường giảm sâu, dự báo lượng khách quốc tế thấp hơn năm ngoái.
Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Câu chuyện nhẹ nhàng về tình yêu, sự gắn bó và những khởi đầu mới. Trong vòm trời xanh cao ấy, có ánh mắt lặng thầm, có nhịp tim xao động và một lời khẽ chạm trái tim người ở lại.
Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

"Mẹ đợi" khắc họa sâu sắc sự hy sinh và nghị lực phi thường của người phụ nữ Việt Nam. Đây là tác phẩm mở đầu cho chương trình "Sân khấu truyền hình" của Báo Hà Tĩnh trong năm 2025.
Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Dành vài ngày đến Tuyên Quang (địa phận tỉnh Hà Giang trước sáp nhập) mỗi tháng, Trần Trung kể lại những gì mình thấy qua những tấm ảnh chụp từ trên cao.
Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Kỷ vật luôn gợi nhớ thật nhiều ký ức. Với nhiều người, đó là động lực, niềm tin để ghi nhớ và phấn đấu nhiều hơn trong cuộc sống, học tập...
Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Từ trái tim người trong cuộc, tác giả Yến Thanh đã viết nên "Cúc ơi" - bài thơ lay động lòng người, khắc họa chân thực sự khốc liệt của cuộc chiến tranh và tinh thần quả cảm của những con người tại Ngã ba Đồng Lộc.
Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Năm nay, thời tiết với nhiều thay đổi, giăng mắc vào hồn người những nỗi niềm xa vọng, ưu tư. Sự đan xen của đất trời làm cho nhịp sống bớt vội vàng, lòng người lắng lại, hoài niệm về những dấu ấn tháng Bảy xưa, cùng tri ân các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì Tổ quốc...
Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Càn quét phòng vé Nhật rồi tiếp tục làm dậy sóng rạp Việt chỉ với 2 ngày chiếu đặc biệt, "Dư ảnh của độc nhãn" đang chứng minh sức hút chưa từng thấy với một tác phẩm hoạt hình.
Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Xứ đạo Cự Lâm (xã Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) - vùng quê nghèo đang chuyển mình từng ngày với hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, những tuyến đường, khu vườn rực rỡ sắc hoa.
Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Không chỉ lưu giữ kho tàng trí thức nhân loại, 7 thư viện lâu đời nhất thế giới dưới đây còn là những kiệt tác kiến trúc, nghệ thuật độc đáo, tráng lệ cho các tín đồ sách khám phá.