Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Khai bút đầu năm là nét đẹp văn hóa được nhiều người dân Hà Tĩnh duy trì vào những ngày đầu năm mới.

Nhà văn Đức Ban (TP Hà Tĩnh): “Khai bút đầu năm mang sứ mệnh đem đến hy vọng, ước mơ, niềm tin vào tương lai”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Nhà văn Đức Ban.

Trong nhiều phong tục cổ truyền của tết Nguyên đán như cúng ông Công, ông Táo, gói bánh chưng, bày biện mâm ngũ quả, chơi hoa, cúng tất niên, đón giao thừa, mừng tuổi, khai bút... thì phong tục khai bút xuất hiện muộn hơn và gần như chỉ giới hạn trong giới nho sỹ.

Khai bút đã trở thành nét đẹp văn hóa được gìn giữ, chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác, tết này sang tết khác bất chấp mọi thăng, trầm của lịch sử. Cứ sau giao thừa, khoảnh khắc khép lại năm cũ, mở ra năm mới, người khai bút chọn một giờ tốt, ăn mặc tề chỉnh, ngồi ngay ngắn trước bàn, trong mùi trầm thoang thoảng, cầm bút viết lên trang giấy trắng con chữ đầu tiên diễn đạt suy nghĩ đầu tiên, xúc cảm đầu tiên, ý tưởng đầu tiên của mình trước thềm năm mới. Cái phút giây con chữ hiện lên ấy là một đặc trưng văn hóa độc đáo, thiêng liêng và vô cùng quý báu của con người.

Ngày nay, khai bút phổ biến trong giới văn nghệ sỹ, trí thức, doanh nhân, học sinh, sinh viên... nó thực hiện sứ mệnh đem hy vọng, ước mơ, niềm tin vào tương lai đến cho con người.

Thầy Thích Nghiêm Thuận - Trưởng ban Truyền Thông Phật giáo tỉnh, Trưởng ban Trị sự Phật giáo huyện Đức Thọ: “Khai bút mong đại chúng đón mừng năm mới tràn đầy hoan hỷ, sở cầu như nguyện”.

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Thầy Thích Nghiêm Thuận.

Theo sử sách ghi lại, tục khai bút và đi xin chữ đầu xuân bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh người thầy giáo Chu Văn An - không ra làm quan mà về Chí Linh (Hải Dương) để mở trường dạy học. Khai bút đầu năm không chỉ với mong muốn cho việc khởi đầu một sự nghiệp, sự học mà còn gửi gắm rất nhiều tâm tư, nguyện vọng về một năm mới suôn sẻ và thành công.

Sau lễ “trừ tịch” vào thời khắc giao thừa, thầy cũng khai bút đầu năm với những câu chữ ước nguyện cho năm mới. Trong khoảnh khắc khép lại một năm cũ, hướng đến một năm mới với nhiều hy vọng tươi sáng, thầy ước vọng về một thế giới hòa bình, hạnh phúc, đất nước thanh bình, Nhân dân an lạc.

Mong đại chúng đón mừng năm mới Giáp Thìn 2024 trong ý nghĩa của mùa xuân Di Lặc tràn đầy hoan hỷ, sở cầu như nguyện.

Em Lê Thị Thanh Huyền (lớp 11H, Trường THPT Lê Hữu Trác, Hương Sơn): “Khai bút tạo hứng khởi, năng lượng học tập”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Em Lê Thị Thanh Huyền.

Khai bút đầu năm là truyền thống tốt đẹp của cha ông ta. Theo thời gian, em thấy tục khai bút có nhiều thay đổi, không chỉ gắn với cây bút, trang giấy mà đôi khi khai bút còn là viết nốt nhạc, sáng tác văn thơ trên máy tính... Là học sinh, khi khai bút đầu năm, em viết những lời chúc tết hoặc mục tiêu học tập cho năm mới để lấy đó làm động lực phấn đấu.

Mỗi năm, em thường chọn khai bút vào ngày mồng 3 tết. Theo quan niệm ông bà ta xưa nay có câu “Mồng 1 tết cha, mồng 2 tết mẹ, mồng 3 tết thầy”, bởi vậy, khai bút vào mồng 3 em mong muốn những điều tốt đẹp trong học tập và mong muốn phát huy truyền thống “tôn sự trọng đạo” của dân tộc ta. Việc khai bút đầu xuân giúp em thấy hứng khởi, có nhiều năng lượng tích cực để bắt đầu một năm mới và đạt mục tiêu mình đề ra trong năm học.

Anh Đào Văn Hoan - người viết thư pháp ở thị trấn Lộc Hà (Lộc Hà): “Khai bút gắn với xin chữ, cho chữ đầu năm”

Nét đẹp khai bút đầu xuân trong tâm thức người Hà Tĩnh

Anh Đào Văn Hoan.

Tôi đam mê môn nghệ thuật thư pháp từ hồi còn là học sinh, sinh viên. Đến năm 2012, tôi mới có cơ hội tiếp xúc nhiều hơn với môn nghệ thuật này. Vì vậy, với tôi, khai bút đầu năm là việc làm rất ý nghĩa. Gắn với khai bút còn là xin, cho chữ đầu năm. Điều đó thể hiện trọng chữ nghĩa trọng tri thức và cũng mong muốn xin con chữ lấy may mắn, cầu một năm tài lộc, phúc thọ đầy nhà.

Cũng như những năm trước, năm nay, tôi khai bút vào sáng mồng 1 tết. Sau khi khai bút viết chữ cho chính mình tôi dự định sẽ đi chùa và nếu mọi người có nhu cầu tôi sẽ cho chữ đầu năm. Mong rằng, với tâm huyết và tấm lòng của tôi, những nét chữ tôi viết ra sẽ góp phần mang may mắn đến cho người xin chữ.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...
Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Nền tảng dịch vụ du lịch trực tuyến toàn cầu Trip.com vừa chính thức công bố Bảng xếp hạng Trip.Best toàn cầu năm 2025, vinh danh những điểm lưu trú, nhà hàng và điểm tham quan được yêu thích nhất trên thế giới. Trong đó, Việt Nam gây ấn tượng mạnh với 38 đại diện đến từ 11 tỉnh, thành phố trải dài khắp ba miền, góp mặt ở cả ba hạng mục chính.
Vì sao phải đọc sách cùng con?

Vì sao phải đọc sách cùng con?

Ở thời hiện đại, rất nhiều người trẻ đắm chìm trong thế giới mạng, không hiểu được giá trị của sách truyền thống. Vậy, muốn con yêu sách thì người lớn cần phải truyền cảm hứng và làm tấm gương trước.
Văn hóa đọc trong thời đại số

Văn hóa đọc trong thời đại số

Có những người vẫn duy trì thói quen đọc truyền thống, nhưng cũng có nhiều người tiếp cận tri thức qua những phương tiện mới. Thay vì đọc sách giấy, họ tìm đến sách điện tử, audiobook...
Podcast truyện ngắn: Mùa trái dầu bay

Podcast truyện ngắn: Mùa trái dầu bay

Gió vẫn thổi. Trái dầu vẫn rơi từ thinh không, xoay tròn hai cánh chạm đất. Trái dầu có hai cánh nhưng gắn liền cùng một bầu. Hồi đó, trận đánh cuối trước giờ giải phóng cũng là mùa dầu bay ngợp trời đất này.
Tự do hay thiếu văn hóa?

Tự do hay thiếu văn hóa?

Những hành động xúc phạm Vua Hùng hay đùa cợt với hình ảnh lãnh tụ Hồ Chí Minh trên mạng xã hội là những hành vi phản cảm, thiếu văn hóa, vô ơn, cần bị lên án và tẩy chay.
Podcast tản văn: Tím mùa hoa cũ

Podcast tản văn: Tím mùa hoa cũ

Và tôi, mỗi năm, lại lớn thêm một chút, lại nhớ thêm một phần - như thể cả ký ức của tôi đều nở mùa hoa xoan cũ…