Phường Tân Giang - miền đất đậm dấu ấn văn hóa Thành Sen

(Baohatinh.vn) - Tân Giang với sông Cụt, Hào Thành, cầu Vồng, Võ Miếu...(TP Hà Tĩnh) là vùng đất hội tụ khí thiêng với nhiều di sản văn hóa vô giá trường tồn với thời gian.

Phường Tân Giang - miền đất đậm dấu ấn văn hóa Thành Sen

Hào Thành nằm trọn trong địa giới của phường Tân Giang ngày nay vẫn mang vẻ đẹp cổ kính của vùng trung tâm tỉnh lỵ xưa.

Nhắc đến Tân Giang, người ta nghĩ ngay đến miền đất cổ của Thành Sen. Từ thời nhà Nguyễn, năm Minh Mệnh thứ 12 (1831), tỉnh Hà Tĩnh thành lập đã lấy vùng đất Trung Tiết (một phần của phường Thạch Quý và Tân Giang ngày nay) làm trung tâm của tỉnh lỵ. Trải qua 12 năm thực hiện chính sách bỏ tỉnh lập đạo của triều Nguyễn, tỉnh Hà Tĩnh được tái lập (1875) và cho đến thời điểm thành Hà Tĩnh được xây dựng (năm 1881) thì vùng đất Trung Tiết xưa vẫn là nơi đất lành.

Thời điểm đó, phường Tân Giang có tên là phố Tả Môn, một trong 8 phố đầu tiên của thị xã Hà Tĩnh nằm ở khu vực phía Đông của thành. Cùng với quá trình vận hành của lịch sử, những địa danh Hào Thành, sông Cụt, cồn Mít, hồ Dâu, bia dẫn tích Nhà lao Hà Tĩnh… đều mang trong mình những giá trị lịch sử đặc biệt, gắn với quá trình hình thành và phát triển của tỉnh lỵ Hà Tĩnh từ thời tạo lập cho đến bây giờ. Đây cũng là địa phương có nhiều di tích lịch sử, văn hóa được xếp hạng cấp quốc gia, cấp tỉnh như: đền Võ Miếu, Nhà lưu niệm danh họa Nguyễn Phan Chánh, Khu lưu niệm Bác Hồ về thăm Hà Tĩnh…

Phường Tân Giang - miền đất đậm dấu ấn văn hóa Thành Sen

Hai bờ con sông Cụt đã được bắc chiếc cầu mang tên địa danh Cầu Vồng trong lịch sử, kết nối mở rộng không gian đô thị trong thời kỳ mới.

Đặc biệt là bên dòng sông Cụt - một trong những trung tâm giao thương bằng đường thủy sôi động của một thời với những sinh hoạt văn hóa, lễ hội đặc sắc. Ở đây đã sản sinh ra nhiều ngành nghề truyền thống như: chài lưới, làm bánh, mộc… thông qua việc giao thương, buôn bán tứ xứ. Cùng với đó, các lễ hội gắn với thờ thành hoàng, lễ hội bơi thuyền, trò chơi dân gian đi cầu kiều, hát ví, giặm… không chỉ thể hiện đời sống sinh hoạt cộng đồng phong phú mà còn kiến tạo nên nét văn hóa của con người Tân Giang.

Ông Hồ Văn Hiếu - nguyên Quyền Bí thư Thị ủy Hà Tĩnh (năm 1996) nay đã hơn 80 tuổi nhưng vẫn hăng say đảm nhiệm vai trò Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi phường Tân Giang, ngay bên bờ Bắc con sông Cụt. Một phần vì ông nhận được sự uy tín của bà con nhân dân, lý do khác lớn hơn, chính là ông muốn tiếp tục được cống hiến, xây dựng và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.

Phường Tân Giang - miền đất đậm dấu ấn văn hóa Thành Sen

Ngày nay, người dân bên bờ sông Cụt vẫn còn lưu giữ lễ hội truyền thống đua thuyền, tổ chức vào ngày đại đoàn kết toàn dân hàng năm (Ảnh tư liệu).

Ông Hiếu cho biết: “Năm 1993, phường Tân Giang được thành lập trên cơ sở mở rộng địa giới hành chính của một phần phường Thạch Quý, Bắc Hà và Nam Hà. Từ khi còn thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao, tôi vẫn thường có thói quen ghi lại tất cả những dấu mốc về sự phát triển của TP Hà Tĩnh và phường Tân Giang. Tôi rất vui là các cấp chính quyền thường xuyên quan tâm đầu tư, tôn tạo con sông Cụt - biểu tượng văn hóa của phường gắn với việc khôi phục nhiều hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống. Vào ngày lễ lớn, dòng sông lại rộn rã tiếng hò reo, náo nhiệt của lễ hội đua thuyền”.

Đứng trên cầu Vồng, tôi hình dung về tuyến giao thương hàng hóa bằng đường thủy nhộn nhịp nhất Thành Sen thời trước. Những chiếc thuyền nâu ngược xuôi về chợ tỉnh, tấp nập “trên bến dưới thuyền”, rồi hướng về hạ lưu, nơi có xóm Vạn Đò ven sông. Có lẽ chính nhờ cảnh sắc hữu tình ấy mà mảnh đất này đã sản sinh ra danh họa Nguyễn Phan Chánh nổi danh trong làng hội họa Việt Nam đầu thế kỷ XX với thể loại tranh lụa độc đáo.

Giờ đây, tuyến giao thương hàng hóa trên sông Cụt không còn nữa, người Tân Giang cũng có nhiều cách để phát triển thương mại, dịch vụ. Nhưng hằng năm vào ngày Đại đoàn kết toàn dân tộc, người dân lại hội tụ tham gia ngày hội đua thuyền như một lời hẹn ước.

Phường Tân Giang - miền đất đậm dấu ấn văn hóa Thành Sen

Giữ gìn bản sắc văn hóa Thành Sen, người dân Tân Giang hăng hái ra sức xây dựng đô thị văn minh, góp phần đưa địa phương ngày càng phát triển.

Mảnh đất này còn là cái nôi của dân ca ví, giặm. Năm 2020, tiết mục “Cội nguồn thiêng” đã đạt giải B tại Liên hoan các câu lạc bộ dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh. Tân Giang đang bước vào chặng đường mới, ra sức xây dựng phường đạt chuẩn đô thị văn minh kiểu mẫu. Bên cạnh việc chỉnh trang, xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị, phát triển kinh tế thì việc gìn giữ, phát huy mạch nguồn văn hóa là mục tiêu trọng tâm nhất.

Ông Lê Hữu Hiệp - Chủ tịch UBND phường Tân Giang cho biết: "Hiện nay, phường đã đề xuất với UBND thành phố sớm triển khai dự án nạo vét, nâng cấp Hào Thành; nâng cấp di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia Võ Miếu, di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh Nhà lưu niệm danh họa Nguyễn Phan Chánh; nạo vét sông Cụt để vừa xây dựng điểm nhấn về kiến trúc, cảnh quan đô thị và phát huy tối đa giá trị văn hóa - lịch sử của công trình”.

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Đọc thêm

Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Một sớm mai trên đồi sim chín

Một sớm mai trên đồi sim chín

Công việc hái sim sáng sớm đã gắn bó bao đời, trở thành nét đẹp lao động bình dị, phản ánh nhịp sống yên lành của người dân thôn Thượng Phú (xã Hồng Lộc, Hà Tĩnh)
Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Giải bài toán du lịch mùa thu - đông ở Hà Tĩnh

Giải bài toán du lịch mùa thu - đông ở Hà Tĩnh

Không khí trầm lắng của du lịch Hà Tĩnh mỗi độ thu - đông đã trở thành “điệp khúc” quen thuộc. Dù các doanh nghiệp, cơ sở du lịch đã nỗ lực tìm hướng đi mới nhưng đến nay, vẫn thiếu sản phẩm đặc trưng đủ sức hấp dẫn.
Thôn Đại Đồng làm theo lời Bác

Thôn Đại Đồng làm theo lời Bác

Phát huy tinh thần đoàn kết, đồng thuận, người dân thôn Đại Đồng, xã Đồng Lộc (tỉnh Hà Tĩnh) đã cùng nhau xây dựng quê hương thành miền quê yên bình, trù phú và tràn đầy sức sống.
Bến Giang Đình - Dấu ấn Nghi Xuân bát cảnh xưa

Bến Giang Đình - Dấu ấn Nghi Xuân bát cảnh xưa

Không chỉ là nơi neo đậu của những con thuyền, bến Giang Đình (xã Nghi Xuân) còn là một điểm hẹn tìm về với những giá trị văn hóa truyền thống, nét đẹp của miền quê ven sông Lam.
Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Con người Hà Tĩnh, với những giá trị đặc trưng không ngừng được củng cố, hun đúc, phát triển qua các thời kỳ chính là sức mạnh nội sinh để xây dựng và phát triển quê hương.
Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình cụ bà Trần Thị Lực ở xã Thạch Lạc (Hà Tĩnh) hiện có 4 thế hệ cùng chung sống gắn kết và yêu thương. Trong mái ấm ấy, truyền thống hiếu nghĩa luôn được gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.
Trải nghiệm cùng người chế tác trầm hương

Trải nghiệm cùng người chế tác trầm hương

Không riêng xã Phúc Trạch mà thời gian qua, tại một số địa phương ở Hà Tĩnh đã xuất hiện nhiều cơ sở sản xuất, chế tác trầm hương, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần lan tỏa giá trị của trầm.
Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Để ca trù trở thành đặc sản du lịch

Để ca trù trở thành đặc sản du lịch

Khi đến xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp yên bình của vùng quê này mà còn được nghe những nhịp phách, tiếng đàn, lời ca ngọt ngào, thấm đẫm hồn quê.