Trong đơn, anh Phan Vũ Trang phản ánh: Bản thân hiện có vợ và con 2 tuổi, đang phải thuê ki-ốt ở thôn Vĩnh Hội để ở. Từ nhỏ đến trước lúc lấy vợ, 2 mẹ con sống trong ngôi nhà tranh một gian nhỏ hẹp, được cất trên khu đất hương hỏa của một người họ hàng bên ngoại.
Căn nhà bà Hằng từng ở tại xóm Cẩm Trang cách đây hơn một năm về trước, nay đã bị tháo dỡ do đã xuống cấp, bà theo con đi ở trọ nơi khác.
Năm 2015, sau khi phải trả lại đất, do điều kiện khó khăn, không có đất đai canh tác, nợ ngân hàng chưa trả, không có tiền làm nhà mới trên phần đất ông bà ngoại nên vợ chồng Trang phải đưa mẹ lên ở trọ cùng. Để có tiền trang trải cuộc sống, hàng ngày, bà Hằng đi bán dưa chua ở chợ Bộng, còn vợ chồng Trang thì bán bánh bèo, chè thập cẩm...
Hoàn cảnh khó khăn là thế, nhưng cuối năm 2015, xóm bình xét hộ nghèo thì gia đình không được do đạt tổng điểm 175 (trong mẫu phiếu đánh giá ước tính thu nhập thì tổng điểm trên 165 không thuộc diện hộ nghèo - PV).
Cảm thấy không công bằng vì trong xóm nhiều hộ có đất, có nhà mà vẫn thuộc đối tượng này nên anh Trang làm đơn nhờ xem xét, giải đáp...
Quá trình đi thực tế và tìm hiểu sự việc, chúng tôi nhận thấy, hoàn cảnh gia đình bà Lê Thị Hằng rất đáng được chia sẻ; song, việc bà không được bình xét hộ nghèo là có cơ sở.
Hoàn cảnh nghèo khó, không nhà cửa, nghề nghiệp không ổn định, phải thuê phòng trọ lụp xụp là có thật, nhưng gia đình bà Lê Thị Hằng không được xã Đức Giang đưa vào bình xét hộ nghèo do tại thời điểm soát xét, gia đình này đã rời khỏi địa phương hơn 6 tháng.
Trước hết, tại thời điểm thôn Cẩm Trang tiến hành rà soát thì hộ bà Hằng có 4 khẩu, trong đó, 3 khẩu trong độ tuổi lao động, không ai bị ốm đau lâu ngày. Với nguồn nhân lực này, chiếu theo quy định hộ thu nhập dưới 700.000 đồng/người/tháng là hộ nghèo, thì gia đình bà Hằng không thuộc diện ưu tiên trong việc bình xét...
Mặt khác, theo các quy định hiện hành về rà soát hộ nghèo, những người có hộ khẩu nhưng không sinh sống tại địa phương từ 6 tháng trở lên thì không được đưa vào điều tra. Trên thực tế, bà Hằng đã đến ở với con từ tháng 4/2015, trong khi địa phương tiến hành rà soát vào tháng 11/2015.
Ông Nguyễn Minh Vinh - Chủ tịch UBND xã cho rằng: “Việc phát phiếu thu thập thông tin đối với hộ này là do cán bộ thôn Cẩm Trang triển khai sai chủ trương và tinh thần chỉ đạo chung. Do đó, dù điểm số chấm các chỉ tiêu trong phiếu đánh giá có khách quan hay không thì cũng không ảnh hưởng đến việc bà Hằng không được công nhận hộ nghèo, vì phiếu khảo sát này đã vi phạm quy định về thời gian...”.
Liên quan đến việc bạn đọc băn khoăn “thôn Cẩm Trang và xã Đức Giang bình xét hộ nghèo đã đúng và sát thực tế hay chưa, có thiên vị hay không?”, ông Vinh khẳng định: “Cấp ủy, chính quyền địa phương luôn quán triệt quan điểm, bình xét hộ nghèo không vì thành tích, không vì giảm nghèo để về đích nông thôn mới, càng không được vì việc này, việc khác mà bao che, lợi dụng. Điều này đã phần nào được thể hiện rõ qua việc, xã Đức Giang có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất huyện với 154 hộ (chiếm tỷ lệ 17,6%); riêng thôn Cẩm Trang, do đặc thù trước đây làm tiểu thủ công nghiệp, nay làng nghề bị mai một, không có đất sản xuất nên tỷ lệ hộ nghèo lên tới 27%. Việc hộ bà Hằng không thuộc diện hộ nghèo hoàn toàn vì lý do khách quan. Chính quyền địa phương và thôn xóm không thể tự ý đưa vào, loại ra danh sách bất cứ ai, dù những người trong đoàn đi rà soát nhiều người là họ hàng, người thân của bà Hằng”.
Vẫn biết, đấu tranh để được công nhận hộ nghèo là việc làm “bất đắc dĩ”, nhưng những người còn khó khăn luôn mong muốn được đối xử công bằng, công khai, dân chủ để đảm bảo quyền lợi. Với tinh thần đó, phản ánh của bạn đọc về các vấn đề trên là đáng được cảm thông và chia sẻ.
Tuy nhiên, qua nắm bắt tình hình thực tế và đối chiếu với các quy định hiện hành, chúng tôi nhận thấy, hộ bà Hằng chưa được xét hộ nghèo là đúng. Để được xét hộ nghèo trong năm tới, bà phải tuân thủ đầy đủ các quy định hiện hành, nhất là việc phải có mặt tại địa phương trong thời hạn, thời điểm soát xét hoặc thực hiện đăng ký tạm trú tại nơi đang ở để chính quyền sở tại thực hiện việc khảo sát, đánh giá...
