Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

(Baohatinh.vn) - Lễ cúng ông Công, ông Táo (hay còn gọi là tết Táo quân) từ lâu đã trở thành một tục lệ, một nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt. Tiễn ông Táo về chầu trời, người dân gửi gắm nhiều điều ước vọng để đón một năm mới bình an, hạnh phúc.

Có nhiều câu chuyện kể về tục cúng ông Công, ông Táo nhưng có lẽ trong tâm thức của người Việt, ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà, còn ông Táo là vị thần trông coi chuyện bếp núc.

Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

Người Việt quan niệm, ngày 23 tháng Chạp âm lịch hằng năm, Táo quân sẽ lên Thiên đình báo cáo mọi việc của gia chủ trong năm. Ảnh: internet

Đây là những vị thần được Ngọc Hoàng phái xuống trần gian theo dõi, ghi chép những việc diễn ra trong năm và đến ngày 23 tháng Chạp, các thần sẽ cưỡi cá chép lên chầu thiên đình, báo cáo công việc của gia chủ. Cũng vì quan niệm đó mà với người Việt, ông Công, ông Táo là những vị thần định đoạt điềm may, điềm rủi cho gia đình. Lễ cúng tiễn ông Công, ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm đã trở thành một nghi thức không thể thiếu của phần lớn các gia đình người Việt.

Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình và phong tục của từng vùng miền mà nghi lễ cúng ông Công, ông Táo sẽ được tổ chức theo nhiều cách khác nhau, nhưng đều mang một sự tôn kính, trang trọng và thể hiện được lòng thành của gia chủ.

Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

Ngoài lễ vật hương hoa, mâm cúng Táo quân thường có các món ăn truyền thống như xôi gà, chả nem...

Thông thường, mâm lễ cúng tiễn các vị thần về chầu thiên đình sẽ có hương thơm, nến, vàng mã, hoa tươi, mâm ngũ quả. Gia đình nào có điều kiện thì có thể chuẩn bị mâm lễ mặn, mâm chay với đầy đủ xôi, gà, nem giò, canh măng miến...

Và để chuẩn bị “phương tiện” đi lại cho các vị thần, người dân cũng không quên cúng lễ vật mô phỏng hình cá chép hoặc phóng sinh cá chép. Phóng sinh cá chép ngày tết ông Công, ông Táo không chỉ là một nghi lễ tâm linh mà còn thể hiện sự từ bi, hướng con người đến những điều thiện, giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

Người dân thường phóng sinh cá chép vào ngày tết ông Công, ông Táo. Ảnh: internet

Lễ cúng thường được tiến hành trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp bởi dân gian quan niệm, sau thời khắc này, các vị thần đã lên chầu trời nên sẽ không nhận được đồ cúng. Tiễn ông Công, ông Táo, người dân gửi gắm mong muốn các vị thần mang đi những vất vả, muộn phiền trong năm cũ để chuẩn bị tâm thế nhẹ nhàng bước vào một năm mới an lành, hạnh phúc.

Cũng chung quan niệm tâm linh đó, người dân Hà Tĩnh cúng tiễn ông Công, ông Táo rất trang trọng, chu đáo. Năm nay, tết Táo quân không trùng vào ngày nghỉ nên chị Hoàng Thị Quyên (phường Nam Hà - TP Hà Tĩnh) đã chuẩn bị lễ vật từ mấy ngày trước. Cũng như các năm trước, ngoài lễ vật là hương hoa, chị Quyên còn chuẩn bị một mâm cỗ mặn với những món ăn truyền thống đơn giản.

Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

Dịch vụ làm mâm cỗ cúng Táo quân ở Hà Tĩnh khá phong phú.

Chị Quyên chia sẻ: “Cúng ông Công, ông Táo đã trở thành nghi lễ không thể thiếu với gia đình tôi. Từ ngày tôi chưa lấy chồng, mẹ đã dạy tôi về ý nghĩa tâm linh và những thủ tục cần thiết cho ngày tết này nên sau khi có gia đình riêng, tôi vẫn giữ thói quen đó. Tôi quan niệm lễ vật không quá cầu kỳ nhưng phải đủ đầy, thể hiện được sự thành tâm của gia chủ”.

Hiện nay, các loại dịch vụ đều đáp ứng nhu cầu của người dân và dịch vụ chuẩn bị đồ lễ cho tết Táo quân cũng không nằm ngoài xu thế đó. Xôi gấc, xôi ngũ sắc, gà luộc, chè trôi nước, chả lụa hình cá, cá chép thạch... là những lễ vật được đông đảo người tiêu dùng ưa thích lựa chọn.

Tết ông Công, ông Táo trong tâm thức người Việt

Cá chép cúng Táo quân làm bằng thạch được nhiều người lựa chọn.

“Với ưu điểm thực đơn phong phú cùng cách chế biến, bày biện bắt mắt, tiết kiệm được thời gian nên những năm gần đây, tôi đều lựa chọn dịch vụ đặt mâm cỗ cúng ở địa chỉ tin cậy. Năm nay, gia đình tôi sẽ cúng cá chép thạch thay vì tham gia tục phóng sinh cá như mọi năm để hạn chế việc tập trung đông người, tránh nguy cơ dịch bệnh” - chị Nguyễn Thị Mai (thị trấn Thạch Hà) chia sẻ.

Một năm mở đầu bằng tết Nguyên đán và kết thúc bằng tết Táo quân vào 23 tháng Chạp. Tiễn ông Công, ông Táo về chầu trời, mong rằng những vất vả, muộn phiền của năm cũ sẽ qua đi, một năm mới bình an, tốt lành sẽ đến với mọi người.

Chủ đề Hội nghị văn hóa Hà Tĩnh

Đọc thêm

Tình yêu 'thời filter'

Tình yêu 'thời filter'

Vì đã quá quen nhìn người khác qua bộ lọc làm đẹp (filter) trên mạng xã hội, chúng ta quên mất làn da thật trông như thế nào.
Sức hút từ trào lưu chụp ảnh photobooth

Sức hút từ trào lưu chụp ảnh photobooth

Photobooth đang là xu hướng chụp ảnh “hot” hiện nay của giới trẻ Hà Tĩnh. Với chi phí phải chăng, các bạn trẻ có thể dễ dàng lưu giữ nhiều kỷ niệm đẹp qua những bức ảnh nhỏ xinh.
Chệch hướng văn hóa đọc

Chệch hướng văn hóa đọc

Từ một thể loại dành cho nhóm độc giả nhất định, truyện đam mỹ (tình yêu nam - nam) và bách hợp (tình yêu nữ - nữ) đã trở thành xu hướng khá phổ biến trong giới trẻ, phản ánh sự thay đổi về nhu cầu và nhận thức về tình yêu, giới tính.
Bệnh sởi có lây không?

Bệnh sởi có lây không?

Bệnh sởi là một bệnh nhiễm trùng cấp tính, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn vẫn có thể bị mắc. Tuy nhiên từ 25 – 50% những người tiếp xúc với virus bệnh sởi và bị nhiễm bệnh mà không có dấu hiệu lâm sàng. Vậy bệnh sởi có lây không, và cách phòng ngừa điều trị như thế nào?
Kyoto 5 tạo cơn sốt mới cho thị trường xứ Thanh

Kyoto 5 tạo cơn sốt mới cho thị trường xứ Thanh

Tòa căn hộ Kyoto 5 (phân khu The Kyoto - Vinhomes Star City) ra mắt đã tạo cơn sốt mới cho thị trường BĐS Thanh Hóa. Phong cách sống chuẩn Nhật, tiêu chuẩn bàn giao cao cấp cùng khả năng sinh lời hấp dẫn là những lý do khiến dự án dễ dàng lọt mắt xanh giới đầu tư và khách ở thực.
Nghề "ăn thử" nở rộ tại Hà Tĩnh

Nghề "ăn thử" nở rộ tại Hà Tĩnh

Thử nghiệm các món ăn, đồ uống mới lạ rồi chia sẻ lên mạng xã hội là công việc của những food reviewer (người đánh giá đồ ăn). Đây là nghề đang được nhiều bạn trẻ Hà Tĩnh theo đuổi.
Đau răng cảnh báo bệnh lý răng miệng nào?

Đau răng cảnh báo bệnh lý răng miệng nào?

Đau răng là tình trạng ê buốt, nhức hoặc đau dữ dội ở bên trong hoặc xung quanh vùng răng, nướu. Đây cũng là triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh lý răng miệng khác nhau.
Ăn nho có tốt cho giấc ngủ?

Ăn nho có tốt cho giấc ngủ?

Kết quả của một nghiên cứu mới đây cho thấy nho có chứa melatonin. Vì thế, có ý kiến cho rằng ăn nho trước khi đi ngủ sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn. Vậy điều này thực sự có đúng?