Thủ tướng Australia thất cử

Thủ tướng Scott Morrison phát biểu tại Sydney ngày 21/5. Ảnh: AFP.

“Tối nay tôi đã nói chuyện với lãnh đạo phe đối lập và thủ tướng sắp tới, Anthony Albanese, và tôi đã chúc mừng ông ấy về chiến thắng trong cuộc bầu cử”, ông Morrison nói trong bài phát biểu trên truyền hình ở Sydney ngày 21/5.

Trước đó, kết quả kiểm khoảng một nửa số phiếu cho thấy Công đảng, theo khuynh hướng trung tả, dự kiến giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử.

Khảo sát sơ bộ cho thấy liên minh hai đảng Tự do - Quốc gia theo khuynh hướng bảo thủ của ông Morrison thất bại bởi không thuyết phục được cử tri ở khu vực đô thị và Tây Australia. Đây là lần đầu tiên liên minh mất quyền lãnh đạo chính phủ Australia trong 9 năm qua và là lần thứ 5 Công đảng giành chiến thắng từ sau Thế chiến I.

Ông Morrison, 54 tuổi, đã giữ chức thủ tướng Australia từ năm 2018. Trong bài phát biểu hôm nay, ông cũng thông báo sẽ từ chức lãnh đạo đảng Tự do.

Lãnh đạo Công đảng Anthony Albanese, người dự kiến trở thành tân thủ tướng, là chính trị gia gốc Italy. Khi nhậm chức, ông sẽ là lãnh đạo đầu tiên trong lịch sử Australia không có gốc gác từ một nước nói tiếng Anh.

Trong giai đoạn tranh cử, ông Albanese, 59 tuổi, nhấn mạnh quốc hội tiếp theo của Australia cần thể hiện được Australia hiện đại. Ông ủng hộ hệ thống y tế công miễn phí cho người dân và quyền của cộng đồng LGBT. Ông khẳng định sẽ củng cố đoàn kết cho đất nước, sau giai đoạn phong tỏa kéo dài khiến mối liên kết giữa các bang và thành phố tại Australia đứt gãy.

Thời niên thiếu, ông Albanese lớn lên trong nhà ở xã hội với người mẹ đơn thân sống bằng trợ cấp cho người khuyết tật. Khi đã hơn 30 tuổi, ông Albanese mới đến Italy để gặp cha mình lần đầu tiên.

Ông thường viện dẫn quá trình trưởng thành khó khăn là nguyên nhân ông theo đuổi các chính sách cấp tiến. Albanese đã có 25 năm kinh nghiệm trên nghị trường Australia, từng hoạt động chính trị cả ở cấp bang và liên bang. Ông đắc cử vị trí chính trị đầu tiên ở Sydney vào năm 1996.

Anthony Albanese tại cuộc tranh luận ở Sydney, ngày 11/5. Ảnh: AFP.

Khi Công đảng chiến thắng trong tổng tuyển cử năm 2007 dưới lãnh đạo của Thủ tướng Kevin Rudd, Albanese được chỉ định làm bộ trưởng chuyên trách hạ tầng và giao thông. Sau giai đoạn biến động nội bộ Công đảng năm 2010-2013, ông được chỉ định làm phó thủ tướng khi ông Rudd trở lại ghế thủ tướng, nhưng mất vị trí 10 tuần sau đó vì phe cấp tiến thất bại trong tổng tuyển cử.

Albanese giữ ghế lãnh đạo Công đảng trong ba năm qua. Ông đã ủng hộ chính sách hạn chế tị nạn chính trị nghiêm ngặt của Australia, vận động tăng chi tiêu công cho trợ cấp người cao tuổi, chăm sóc trẻ em và tái thiết các ngành chế xuất trong nước.