Dự án đường trục chính tâm trung nối quốc lộ 1 đoạn tránh TX Kỳ Anh (cũ) đến cụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương có chiều dài 17,5km, do BQL dự án đầu tư xây dựng khu vực Khu kinh tế tỉnh làm chủ đầu tư. Khởi công từ tháng 2/2023, đến nay, dự án đã hoàn thành phần lớn khối lượng xây lắp. Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn nhất đang nằm ở hơn 3km tuyến đi qua địa bàn phường Vũng Áng - nơi vẫn chưa thể bàn giao mặt bằng sạch. Khu vực này liên quan đến đất phi nông nghiệp của 339 hộ dân, trong đó có 215 hộ dự kiến phải di dời, bố trí tái định cư.
Ông Trần Kiên - Trưởng phòng Quản lý dự án I (BQL dự án đầu tư xây dựng khu vực Khu kinh tế tỉnh) cho biết: “Dự án có tổng mức đầu tư 1.437 tỷ đồng, trong đó 1.000 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương và 437 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Dự án thuộc năm cuối của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2020 - 2025 nên đã được Trung ương và tỉnh bố trí đủ 100% nguồn vốn. Năm qua, do điều kiện thời tiết phức tạp, mưa lớn, bão lũ xảy ra thường xuyên ảnh hưởng đến khả năng tổ chức thi công trên công trường.
Bên cạnh đó, sự chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là nguyên nhân chính khiến dự án chậm tiến độ. Mặc dù đã được các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo, phối hợp triển khai, nhưng do nhiều yếu tố khách quan nên tiến độ và tính đồng bộ trong bàn giao mặt bằng của dự án chưa đáp ứng yêu cầu.
Những yếu tố trên đã tác động trực tiếp đến tiến độ thực hiện dự án, dẫn đến việc 200 tỷ đồng vốn kế hoạch năm 2025 do Trung ương bố trí chưa thể giải ngân theo kế hoạch đề ra. Trước tình hình này, Ban đã chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan báo cáo Sở Tài chính, UBND tỉnh, đề xuất Trung ương xem xét cho phép lùi thời gian giải ngân số vốn nêu trên sang năm 2026 cho phù hợp với điều kiện thực tế”.
Ông Phan Đăng Hùng - Chỉ huy trưởng công trình thuộc Công ty CP Phát triển công nghiệp xây lắp và thương mại Hà Tĩnh (đơn vị thi công) cho hay: “Doanh nghiệp đã huy động đầy đủ máy móc, nhân lực, sẵn sàng triển khai, nhưng thiếu mặt bằng khiến nhiều hạng mục không thể thi công. Chúng tôi mong muốn chủ đầu tư tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan để tháo gỡ vướng mắc, sớm bàn giao 100% mặt bằng sạch cho nhà thầu”.
Để tháo gỡ khó khăn, chủ đầu tư đã tăng cường nhân lực hỗ trợ địa phương. Cụ thể, BQL dự án đầu tư xây dựng khu vực Khu kinh tế tỉnh đã cử 5 cán bộ biệt phái về trực tiếp phối hợp với chính quyền cơ sở, tham gia công tác GPMB, xử lý các vướng mắc phát sinh, với mục tiêu sớm có mặt bằng sạch để nhà thầu triển khai thi công đồng loạt.
Liên quan đến công tác GPMB, ông Hồ Sỹ Hùng - Phó Chủ tịch UBND phường Vũng Áng thông tin: Với phần đất nông nghiệp bị ảnh hưởng, địa phương đã bàn giao 25,4/25,4ha cho dự án. Hiện còn vướng phần đất phi nông nghiệp với 339 hộ ảnh hưởng, trong đó 215 hộ phải bố trí tái định cư. Ngoài ra, dự án còn ảnh hưởng đến 18 hộ có 60 ngôi mộ dự kiến phải di dời.
Đến nay, địa phương đã kiểm đếm được 337/339 hộ; phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho 221/339 hộ với diện tích 4,8ha, tổng kinh phí khoảng 157 tỷ đồng; đã chi trả tiền bồi thường cho 166/339 hộ với diện tích 3,18ha, số tiền hơn 109,3 tỷ đồng. Công tác bố trí tái định cư cũng đang được triển khai, trong đó đã tổ chức bốc thăm đất tái định cư đợt 1 và đợt 2 với 68/74 hộ tham gia đã bốc thăm và nhận đất.
Để đảm bảo tiến độ dự án, phường Vũng Áng tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các hộ dân chưa phối hợp kiểm đếm, chưa nhận tiền bồi thường sớm đồng thuận. Đồng thời, địa phương phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn thiện hồ sơ, thủ tục liên quan đến các khu tái định cư. “Chúng tôi đề xuất Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan hướng dẫn, tháo gỡ những vướng mắc phát sinh trong quá trình GPMB, nhất là đối với đất ở và đất phi nông nghiệp nhằm sớm bàn giao mặt bằng cho dự án” - Phó Chủ tịch UBND phường Vũng Áng kiến nghị.
Được biết, do vướng mắc trong công tác GPMB nên dự án đường trục chính trung tâm nối quốc lộ 1 đoạn tránh TX Kỳ Anh (cũ) đã phải gia hạn tiến độ. Tỉnh giao chủ đầu tư phải chủ động phối hợp, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc để đưa dự án về đích trước 31/12/2026.
Dự án đường trục chính đến cảng Vũng Áng - Sơn Dương có ý nghĩa chiến lược đối với phát triển KKT Vũng Áng. Việc sớm tháo gỡ các nút thắt về mặt bằng không chỉ quyết định tiến độ thi công mà còn là điều kiện tiên quyết để giải ngân hiệu quả nguồn vốn đầu tư công, tránh lãng phí nguồn lực và bảo đảm mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.