Một trong những dấu ấn quan trọng của năm 2016 là cả hệ thống chính trị vào cuộc tích cực, người dân nỗ lực, quyết tâm cao thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đạt kết quả toàn diện, ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất.
Là tỉnh có điểm xuất phát thấp, lại thường xuyên chịu tác động của các yếu tố khách quan bất lợi, tuy nhiên, toàn tỉnh đã có thêm 30 xã về đích NTM (đạt 150% kế hoạch), không còn xã dưới 9 tiêu chí, mức độ đạt các tiêu chí nâng lên 1,2 lần. Việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu đạt những kết quả quan trọng... Nhìn tổng thể, từ thực tiễn những năm qua và năm 2016, Hà Tĩnh được Trung ương đánh giá cao trong phương pháp, cách làm thực hiện chương trình xây dựng NTM. Đặc biệt, Trung ương đánh giá cao nỗ lực thực hiện 19 tiêu chí theo quy định chung và tiêu chí xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu.
Bí thư Tỉnh ủy Lê Đình Sơn kiểm tra tình hình sản xuất giống cây ăn quả tại Hương kHê
Đây là tiêu chí riêng của Hà Tĩnh, được nhiều địa phương gọi là “tiêu chí 20” - một tiêu chí kiểm nghiệm rõ nét tinh thần, ý thức của người dân trong việc xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn xanh - sạch - đẹp, tác động tới nếp sống văn hóa tại các vùng quê. Thực tế tại các địa phương trong toàn tỉnh, xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu đã trở thành phong trào rộng khắp, thành ý thức tự giác của mỗi người. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 1.250 thôn có phương án triển khai xây dựng, trong đó, 490 thôn đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu.
Phong trào phát triển kinh tế vườn, xây dựng vườn mẫu lan tỏa mạnh mẽ, đi vào chiều sâu. Đến nay, có 5.556 vườn mẫu được xây dựng, trong đó, 1.300 vườn đạt chuẩn. Cùng với việc xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu, Hà Tĩnh đã xây dựng thành công bước đầu mô hình làng xã du lịch gắn với xây dựng NTM. Đây là hướng đi mới để gìn giữ nét văn hóa làng quê, góp phần quan trọng vào mục tiêu xây dựng NTM bền vững mà Đảng bộ tỉnh nhà đã xác định.
Trong bức tranh của Hà Tĩnh hôm nay, từ kết quả của nhiều năm thực hiện và năm 2016 với nỗ lực vượt qua thử thách, kết cấu hạ tầng KT-XH đã tạo nên diện mạo mới trên các vùng quê, tác động tới nhu cầu thiết yếu của từng gia đình, làm thay đổi một bước quan trọng về chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Trong năm, toàn tỉnh đã làm 887 km đường giao thông nông thôn (trong đó, thực hiện theo cơ chế hỗ trợ xi măng 720 km), kiên cố hóa 159 km kênh mương nội đồng (thực hiện theo cơ chế hỗ trợ xi măng 129 km); xây mới 59 trạm biến áp, lắp đặt 200 km đường dây điện; xây dựng mới, nâng cấp 320 nhà văn hóa thôn (làm mới 194 nhà); sửa chữa, nâng cấp 170 phòng học, phòng chức năng; xóa 382 nhà tạm...
Cùng với kết cấu KT-XH, phong tục, nếp sống văn hóa của các vùng quê tiếp tục được phát huy, gìn giữ; ứng xử “tình làng nghĩa xóm” trong cộng đồng được coi trọng. Để giữ gìn và phát huy những nét đẹp tình người ấy, nhiều địa phương đã tổ chức tập huấn về ứng xử văn hóa cộng đồng. Tỷ lệ gia đình văn hóa năm 2016 đạt 82,4%, tỷ lệ thôn văn hóa đạt 69,67%.
Gia đình chị Nguyễn Thị Tú (thôn Bình Minh, xã Thạch Bình, thành phố Hà Tĩnh) phát huy hiệu quả kinh tế vườn, mang lại nguồn thu nhập ổn định.
Bám sát mục tiêu xuyên suốt của chương trình xây dựng NTM, với sự chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả của cấp ủy, chính quyền các cấp, đời sống KT-XH ở các địa phương đã có nhiều thay đổi tích cực. Các mô hình kinh tế tiếp tục được đầu tư, tạo sự tăng trưởng khá. Năm 2016, tăng trưởng nông nghiệp Hà Tĩnh đạt 4,89%/năm, trong khi bình quân cả nước là 1,2%, giá trị trên đơn vị diện tích canh tác đạt 80 triệu đồng/ha; thành lập mới 3.387 mô hình sản xuất hiệu quả. Cùng với việc tiếp tục thay đổi cơ cấu giống lúa theo hướng tăng giống ngắn ngày, giống lúa chất lượng cao, tỉnh nhà còn chú trọng tăng diện tích cây ăn quả.
Năm 2016, diện tích, năng suất, sản lượng và giá các loại cây ăn quả có múi đều cao hơn năm 2015. Lĩnh vực chăn nuôi tiếp tục tăng về số lượng, sản lượng: sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 118.000 tấn, tăng 14,2% so với năm 2015. Các địa phương đã phát triển thêm 16 cơ sở chăn nuôi lợn thịt liên kết quy mô 500 con trở lên, nâng tổng số lên 156 cơ sở; hoàn thành đưa vào sản xuất 7 trại lợn nái cấp bố mẹ quy mô 300 con trở lên, nâng tổng số lên 32 cơ sở. Trên cơ sở kết quả đã đạt được, nhằm thúc đẩy kinh tế tiếp tục phát triển, tỉnh nhà đã ban hành cơ chế đặc thù tạo nguồn lực xây dựng huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016-2020.
Diện mạo đổi thay của xã NTM Sơn Kim 1 - Hương Sơn
Lĩnh vực CN-TTCN nông thôn tiếp tục tăng trưởng khá, giá trị sản xuất công nghiệp khu vực nông thôn năm 2016 (theo giá so sánh năm 2010) ước đạt trên 6.000 tỷ đồng (chiếm tỷ trọng 60% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh), tăng 9,8% so với cùng kỳ. Thành lập mới 3 cụm công nghiệp, điều chỉnh quy hoạch chi tiết 4 cụm công nghiệp, bổ sung quy hoạch 1 cụm công nghiệp..., nâng tổng số cụm công nghiệp được thành lập đến nay là 20, thu hút 235 dự án đăng ký đầu tư. Trong đó, nhiều dự án có quy mô khá được chấp thuận chủ trương đầu tư trong các cụm công nghiệp như: dự án Nhà máy Sản xuất ván MDF tại cụm công nghiệp Vũ Quang, dự án xây dựng cơ sở kinh doanh và giới thiệu sản phẩm địa phương tại cụm công nghiệp Gia Phố... 8/11 sản phẩm tham gia đạt giải sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc... Các hình thức tổ chức sản xuất tiếp tục được củng cố, phát triển; cơ bản hoàn thành chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012. Trong năm, hoàn thành chuyển đổi mô hình quản lý 37 chợ, nâng tổng số chợ giao cho doanh nghiệp/HTX quản lý đạt 118/130 chợ theo kế hoạch.
Hà Tĩnh, từ lâu đã xác định rõ, “xây dựng NTM phải thực chất, không chạy theo thành tích”, thực hiện tốt chủ trương “Tỉnh định hướng, huyện chỉ đạo và xã thực hiện”; khơi dậy, động viên phong trào, đưa chỉ tiêu “xây dựng NTM” thành chỉ tiêu thi đua và đánh giá, xếp loại cán bộ. Bởi vậy, năm 2017, tỉnh xác định, tiếp tục tập trung cao, ưu tiên cả sự lãnh đạo, chỉ đạo và nguồn lực, nhất là nguồn lực xã hội hóa để thực hiện chương trình xây dựng NTM một cách toàn diện, có chiều sâu, thực chất, bền vững; xây dựng NTM theo hướng gắn với phát triển đô thị văn minh, xây dựng NTM kiểu mẫu. Phấn đấu có thêm ít nhất 18 xã đạt chuẩn NTM; 1-2 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu; không còn xã dưới 10 tiêu chí, có 30 khu dân cư NTM kiểu mẫu, thêm 200 vườn mẫu đạt chuẩn.
