Bão số 5 vừa qua đã gây thiệt hại đối với các trang trại chăn nuôi lợn trên địa bàn. Mưa to, gió lớn khiến nhiều chuồng trại bị tốc mái, đổ tường, hư hỏng hạ tầng; xung quanh nhiều trang trại bị ngập nước.
Theo ngành chuyên môn, sau mưa bão, nguy cơ các loại dịch bệnh trên đàn vật nuôi xâm nhập tăng cao do nước lũ cuốn trôi mầm bệnh từ các hố tiêu huỷ lợn bệnh không đảm bảo kỹ thuật, phát tán virus rộng rãi qua sông suối và kênh rạch. Virus có thể tồn tại lâu trong môi trường, đặc biệt là đất và nước và dễ dàng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các yếu tố bị nhiễm mầm bệnh như: lợn bệnh, chuồng trại, phương tiện vận chuyển và thức ăn. Ngoài ra, hiện là giai đoạn giao mùa và dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) trên địa bàn chưa được khống chế nên nguy cơ lây lan dịch bệnh trên đàn vật nuôi rất cao.
Công ty CP Phát triển Nông lâm Hà Tĩnh (xã Trường Lưu) duy trì quy mô 2.000 con lợn nái, 10.000 con lợn thịt. Bão số 5 khiến một số chuồng nuôi bị đổ tường, doanh nghiệp phải dồn vật nuôi vào khu vực an toàn và chạy máy phát điện phục vụ hoạt động chăn nuôi.
Ông Nguyễn Hữu Đông - Phó Giám đốc Công ty CP Phát triển Nông lâm Hà Tĩnh cho biết: Môi trường chăn nuôi bị tác động do mưa bão nên áp lực dịch bệnh lên đàn vật tăng cao. Để đảm bảo an toàn, chúng tôi tăng cường chi phí phòng dịch hơn 60% so với thời điểm bình thường. Bởi lẽ trời mưa khiến nồng độ thuốc khử trùng trong môi trường bị loãng ra, tần suất phun khử khuẩn phải dày hơn; các côn trùng, động vật có hại như: kiến, gián, chuột… xâm nhập vào trang trại nên đơn vị phải tăng cường công tác tiêu độc khử trùng, tốn kém chi phí. Công ty tập trung "kích hoạt" các giải pháp phòng chống dịch bệnh, phương tiện ra vào trang trại được kiểm soát chặt chẽ, khử trùng nghiêm ngặt và chú trọng tăng sức đề kháng cho đàn vật nuôi.
Cũng theo ông Nguyễn Hữu Đông, Công ty CP Nông lâm Hà Tĩnh đang duy trì chuỗi liên kết với 15 trang trại chăn nuôi lợn tại 3 xã: Trường Lưu, Đức Thịnh và Đức Đồng. Bão số 5, các trang trại cũng bị hư hại hạ tầng, tác động xấu tới hoạt động chăn nuôi. Để đảm bảo an toàn cho các trang trại vệ tinh, công ty hỗ trợ vôi, hóa chất tiêu độc khử trùng và hỗ trợ công tác phòng chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi cho hơn 40 hộ dân trên địa bàn các xã Trường Lưu, Đức Đồng.
Ngoài các doanh nghiệp tham gia chăn nuôi lợn quy mô lớn trên địa bàn như: Công ty CP Nông lâm Hà Tĩnh, Công ty CP Chăn nuôi Mitraco, Công ty CP Thức ăn chăn nuôi Thiên Lộc, Công ty cổ phần Chăn nuôi CP, Công ty TNHH Thức ăn chăn nuôi Golden Star..., nhiều trang trại của các hợp tác xã, hộ cá thể tại nhiều địa phương cũng bị ảnh hưởng bão số 5, nguy cơ dịch bệnh xâm nhập gia tăng.
Hợp tác xã (HTX) Nga Hải (xã Tiên Điền) chuyên nuôi lợn thương phẩm liên kết quy mô lớn. Vừa qua, 2 chuồng lợn bị tốc mái, hư hỏng trần hoàn toàn, thiệt hại hơn 500 triệu đồng. Ngay sau khi xảy ra sự cố, đơn vị huy động nhân lực để dồn lợn từ chuồng bị hư hỏng sang chuồng an toàn, đấu nối máy phát điện để duy trì sự an toàn cho hàng ngàn lợn thịt.
Ông Lê Văn Bình - Giám đốc HTX Nga Hải xót xa: "Hậu quả do bão số 5 lớn nhất từ trước đến nay, ngoài hao tổn tài sản, chúng tôi đang lo ngại DTLCP xâm nhập. Để đảm bảo an toàn, chúng tôi tăng cường phòng chống dịch bệnh, đầu tư chi phí thực hiện tiêu độc khử trùng trong và ngoài khu vực chăn nuôi, thực hiện phương châm “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. HTX tuân thủ chăn nuôi an toàn sinh học, tiêm phòng đầy đủ vắc - xin trên đàn vật nuôi theo quy định. Về lâu dài, chúng tôi đang xoay xở chi phí xây dựng lại chuồng trại hư hỏng, đảm bảo mật độ chăn nuôi".
HTX Hoàng Châu (xã Kỳ Xuân) cũng đang lo ngại về sự an toàn của vật nuôi sau mưa bão. Bà Trần Thị Châu - Giám đốc HTX Hoàng Châu cho hay: Cơ sở chăn nuôi liên kết quy mô 650 lợn nái và 1.200 con lợn thịt/lứa. Bão số 5 khiến 1 chuồng lợn nái diện tích gần 900 m² hư hỏng hoàn toàn, 2 chuồng lợn giống tổng diện tích 1.200 m² tốc mái… tổng thiệt hại khoảng 2,5 tỷ đồng. Ngay sau khi sự cố, chúng tôi tập trung dồn chuồng, chạy máy phát điện gần nửa tháng với chi phí 5 triệu đồng/ngày để đảm bảo nhiệt độ, không để sự cố ngột ngạt vật nuôi. HTX đang sửa chữa, xây dựng chuồng mới để đảm bảo mật độ chăn nuôi. DTLCP tại nhiều xã, phường chưa được khống chế nên cơ sở áp dụng triệt để các biện pháp phòng chống dịch trong chăn nuôi.
Ông Phan Quý Dương – Trưởng phòng Quản lý chăn nuôi, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Hà Tĩnh cho biết: Tổng đàn lợn toàn tỉnh hiện đạt 402.000 con, trong đó có 254 trang trại chăn nuôi lợn quy mô lớn và vừa (chiếm tới 70% tổng đàn). Bão số 5 gây hư hỏng hạ tầng chăn nuôi, nguy cơ dịch bệnh xâm nhập rất cao. Các địa phương, đơn vị liên quan cần khẩn trương hướng dẫn người chăn nuôi tu sửa lại chuồng trại hư hỏng, kiểm tra hệ thống thoát nước thải, khơi thông cống rãnh, tổ chức vệ sinh tiêu độc khử trùng chuồng trại, khu vực chăn nuôi; huy động nhân lực để thu gom, tiêu huỷ gia súc, gia cầm bị chết, lũ cuốn trôi đảm bảo quy trình, quy định, hạn chế lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường.
Cùng đó, tăng cường kiểm tra, giám sát, nắm chắc tình hình dịch bệnh để kịp thời xử lý, không để dịch bệnh lây lan bùng phát, nhất là tại các vùng bị ngập lụt. Phát động đợt tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi; chuẩn bị điều kiện, đảm bảo tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh định kỳ đợt 2/2025 theo kế hoạch; tăng cường kiểm tra, quản lý các hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn đảm bảo quy định.