(Baohatinh.vn) - Sáng 14/2, UBND xã Tùng Lộc, Can Lộc (Hà Tĩnh) phối hợp cùng dòng họ Nguyễn Đức tổ chức lễ đón nhận bằng công nhận di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh nhà thờ Nguyễn Đình Quả.
Theo gia phả của dòng họ Nguyễn Đức, ông tổ của dòng họ là Nguyễn Đình Quả (không rõ năm sinh, năm mất) đến sinh cơ lập nghiệp tại mảnh đất Tỉnh Thạch xưa, Tùng Lộc ngày nay từ khoảng đầu thế kỷ XVI.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL và huyện Can Lộc trao bằng công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh nhà thờ Nguyễn Đình Quả cho đại diện dòng họ
Theo sách “Đại Việt thông sử” của Lê Quý Đôn và một số nguồn tư liệu khác, Nguyễn Đình Quả là con thứ hai của cụ Nguyễn Kế Sài (cụ Sài là con thứ hai của danh tướng Nguyễn Xí). Thuở nhỏ, Nguyễn Đình Quả miệt mài khoa bảng, thông kinh sử, giỏi võ nghệ. Với hàm Chánh ngũ phẩm và đứng đầu Thái bộc tự, ông làm quan ở đất biên cương Thuận Hóa, rất được nhân dân tôn kính.
Năm 1527, vì biến cố nhà Mạc giành ngôi nhà Lê, Nguyễn Đình Quả đang làm quan ở Thuận Hóa đành phải đưa vợ con đến xã Tỉnh Thạch. Thấy đây là mảnh đất yên bình, màu mỡ nên quyết định ở lại, sau đó phát tích và phát triển dòng họ Nguyễn Đức tại đây.
Con cháu dòng họ cùng người dân địa phương rước bằng công nhận di tích về nhà thờ Nguyễn Đình Quả
Cụ Nguyễn Đình Quả là người có công lớn lập nên mảnh đất Tùng Lộc. Từ vị Thủy tổ, họ Nguyễn Đình Quả đến nay đã có gần 500 năm với 25 đời, trên 550 hộ, 2.570 nhân khẩu, 1.260 đinh định cư trên đất Tùng Lộc và nhiều địa phương khác.
Vào đầu năm Giáp Dần (1794), nhà thờ Nguyễn Đình Quả được hình thành. Nhà thờ được làm bằng gỗ lim 3 gian, chạm trỗ rất đẹp, trên lợp bằng tranh săng. Qua nhiều lần tu bổ, tôn tạo, hiện nay, nhà thờ được xây dựng khá hoàn chỉnh với thượng điện, trung điện, hạ điện, tắc môn, nghi môn...
Nhà thờ Nguyễn Đình Quả là một công trình có giá trị lịch sử, văn hóa, là địa chỉ tâm linh được con cháu dòng họ và nhân dân địa phương lưu giữ, bảo tồn, là nơi để thờ phụng và vinh danh những đóng góp của các bậc tiên tổ cũng như các thế hệ con cháu. Ngày 10/1 âm lịch hàng năm trở thành ngày tế lễ đầu xuân của con cháu dòng họ.
Với việc chú trọng đầu tư tu sửa, nâng cấp các hạng mục, kiện toàn hoạt động, Trung tâm Văn hoá Trường Lưu (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) ngày càng hoàn thiện, trở thành điểm đến của nhiều du khách và học sinh trong, ngoài tỉnh.
Hội thi gói và nấu bánh chưng dâng Thánh tại lễ hội đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười năm 2025 (phường Bắc Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) nhằm tri ân các vị hiển thánh, các bậc tiền nhân đã có công vì đất nước, vì quốc thái dân an.
Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Chocobomb – món tráng miệng với hiệu ứng chocolate tan chảy đầy cuốn hút cùng hương vị ngọt ấm đang trở thành gợi ý thú vị cho những ai muốn đổi vị trong những ngày đông
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Chả rươi Hương Tăng là đặc sản OCOP của xã Nghi Xuân (Hà Tĩnh), được chế biến từ rươi tươi theo quy trình truyền thống kết hợp kỹ thuật hiện đại, giữ trọn vị béo ngậy và hương thơm đặc trưng
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Trường Lưu học hiệu (ở làng Trường Lưu, xã Lai Thạch, huyện Thiên Lộc xưa, nay thuộc xã Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh) là ngôi trường nổi tiếng vào thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX, thu nhận và đào tạo hàng nghìn học trò từ khắp mọi miền đất nước.
Rươi Hà Tĩnh tập trung ở các xã ven sông như Đức Quang, Nghi Xuân… Mỗi vụ chỉ có vài đợt, mỗi đợt kéo dài 1–2 ngày, nên bà con phải tranh thủ từng giờ để kịp "săn lộc trời”.
Dự án tu bổ, tôn tạo các hạng mục Khu di tích cố Tổng Bí thư Hà Huy Tập nhằm bảo tồn giá trị lịch sử, nâng cao giáo dục truyền thống, hướng tới kỷ niệm 120 năm ngày sinh cố Tổng Bí thư.
Về với xã Mai Phụ (tỉnh Hà Tĩnh) không chỉ là về với ký ức, mà còn là hành trình của niềm tự hào, của khát vọng dựng xây quê hương mạnh giàu trong giai đoạn phát triển mới.
Giữa vô vàn món ăn hiện đại, vẫn có món ăn dân dã, gắn liền với tuổi thơ được nhiều người dân Hà Tĩnh yêu thích mỗi khi trời trở lạnh, đó là bỏng gạo hay bỏng ngô.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Lễ hội đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười (phường Bắc Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được tổ chức nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của các lễ hội truyền thống trên địa bàn.
Khi những làn sương bắt đầu bảng lảng trên đỉnh non Hồng, tiếng chuông từ những ngôi chùa, đền thờ vang vọng cũng là lúc báo hiệu Hà Tĩnh bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh.
Bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh, trong 2 ngày cuối tuần, di tích quốc gia đền Chợ Củi (xã Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) đã thu hút gần 3.000 lượt khách tham quan, dâng hương.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Sau bão số 10, khung cảnh “Hoan Châu đệ nhất danh lam” – chùa Hương Tích (xã Can Lộc, Hà Tĩnh) trở nên tan hoang, nhiều hạng mục hư hỏng chưa được khắc phục, trong khi mùa du lịch văn hóa tâm linh đang đến gần.
Về với làng rèn Trung Lương (phường Bắc Hồng Lĩnh), du khách sẽ được khám phá về nghề rèn trăm năm tuổi và hành trình giữ lửa, giữ hồn cho văn hóa làng quê Hà Tĩnh
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Với tiết mục độc tấu sáo “Nhớ về dòng sông” đầy cảm xúc, Nguyễn Công Minh (quê xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) - sinh viên năm 4 Khoa Âm nhạc Di sản truyền thống - Học viện Âm nhạc Huế xuất sắc giành HCV tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng năm 2025.
Từ quê hương Hà Tĩnh, Truyện Kiều của Nguyễn Du đã trở thành sợi dây nối người Việt qua bao thế hệ, trong lời ru, câu hát, trong ký ức và trong cả cách ta yêu thương, cống hiến hôm nay.