Vận dụng sáng tạo bài học kinh nghiệm trong làm nhà ở cho hộ nghèo giai đoạn 2021-2025, cả hệ thống chính trị ở Hà Tĩnh đã sớm vào cuộc, chủ động triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn cả nước. Với sự khẩn trương, chủ động triển khai kế hoạch và huy động các nguồn lực, Hà Tĩnh đặt mục tiêu hoàn thành chương trình trước ngày 19/5/2025 (trước mốc thời gian chung của cả nước hơn 6 tháng).
KHỞI ĐỘNG SỚM, QUYẾT TÂM CAO
Ngày 5/10/2024, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức chương trình phát động hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước với chủ đề “Mái ấm cho đồng bào tôi”. Mục tiêu của chương trình là để tất cả người dân trên cả nước được sống trong những ngôi nhà “3 cứng” (mái cứng, nền cứng, tường cứng). Là mục tiêu nhân văn của Đảng và Nhà nước, lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ tại lễ phát động như một lời “hiệu triệu từ trái tim", khơi dậy truyền thống tương thân, tương ái, “lá lành đùm lá rách” của dân tộc, với tinh thần “ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít”.
Là địa phương luôn đi đầu trong công tác an sinh xã hội, giai đoạn 2020-2024, Hà Tĩnh đã xây dựng được hơn 8.000 nhà ở cho người có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo và các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, hiện còn nhiều gia đình đang sống trong những ngôi nhà tạm, nhà dột nát. Bởi vậy, khi chủ trương nhân văn của Đảng và Nhà nước được triển khai, Hà Tĩnh đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội, kịp thời tiến hành những bước đi khẩn trương, bài bản, linh hoạt để sớm đảm bảo chốn an cư cho người nghèo.
Ngày 12/11/2024, BTV Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 50-CT/TU về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh và quyết định thành lập Ban Chỉ đạo (BCĐ) triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh (BCĐ 1056 tỉnh). Sau khi BCĐ cấp tỉnh được thành lập, 12/12 BCĐ cấp huyện và 100% BCĐ cấp xã trên địa bàn tỉnh cũng nhanh chóng ra đời, do đồng chí bí thư cấp ủy làm trưởng ban.
Với sự chỉ đạo quyết liệt từ BCĐ 1056 tỉnh, các cấp, ngành và toàn hệ thống chính trị của tỉnh đã đặt quyết tâm cao, vào cuộc một cách tích cực, trách nhiệm. Với khối lượng công việc không nhỏ: 2.343 nhà tạm, nhà dột nát cần phải “xóa”, Hà Tĩnh đặt mục tiêu hoàn thành chương trình trước ngày 19/5 như một món quà ý nghĩa mừng sinh nhật Bác và chào mừng đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Thị Việt Ánh cho biết: “Hiện thực hóa quyết tâm đó, các địa phương, ban, ngành, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội đã gấp rút xây dựng kế hoạch bài bản, chỉ tiêu cụ thể, chỉ đạo quyết liệt từ tỉnh đến cơ sở, nhanh chóng triển khai các phần việc liên quan. Thông qua nền tảng Zalo, lãnh đạo MTTQ tỉnh thường xuyên bám nắm tình hình từ cơ sở để kịp thời chỉ đạo, đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai. Các địa phương cũng cập nhật, báo cáo tiến độ theo định kỳ hằng tuần, đồng thời phối hợp các ban, ngành liên quan gấp rút hoàn thiện các thủ tục theo quy định để tiến hành khởi công nhà ở cho các gia đình bảo đảm tiến độ, chất lượng. Cùng đó, mặt trận các cấp tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân chung tay hưởng ứng chương trình; tích cực kêu gọi và tiếp nhận nguồn lực; thành lập các đoàn giám sát để đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả nguồn lực hỗ trợ”.
Ý Đảng đã quyết, lòng dân đồng thuận, cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các tổ chức đoàn thể đã tập trung kêu gọi nguồn lực để nhanh chóng triển khai chương trình. Với sự linh hoạt trong kêu gọi, tranh thủ tối đa các mối quan hệ, các cấp, ngành đã vận động sự chung tay, góp sức của những tập đoàn, doanh nghiệp lớn, những tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm trong và ngoài nước để giải quyết khâu “trọng yếu” này. “Mở màn” và cũng là “cú hích” tạo động lực lớn, tiếp sức cho Hà Tĩnh vào thời điểm đó phải kể đến số tiền 44,5 tỷ đồng các đơn vị ủng hộ cho địa phương thực hiện các chương trình an sinh xã hội (được trao vào ngày 10/12/2024). Trong đó, 34,5 tỷ đồng dành riêng cho chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát (Tập đoàn Viettel 25 tỷ đồng, Agribank 6 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Nam Á 3,5 tỷ đồng). Đến thời điểm này, Hà Tĩnh đã huy động được hơn 145 tỷ đồng (5,38 tỷ đồng cam kết hỗ trợ nhưng chưa chuyển tiền). Từ nguồn vận động này, Ban Vận động Quỹ Vì người nghèo tỉnh đã phân bổ đợt 1 gần 37,6 tỷ đồng; ngân sách tỉnh phân bổ gần 46,2 tỷ đồng.
Tháng 12/2024, Hà Tĩnh đồng loạt khởi công làm điểm 26 ngôi nhà để tạo khí thế ra quân sôi nổi, khẩn trương, khích lệ cả hệ thống chính trị vào cuộc. Nhiều địa phương nhận thức rõ nhiệm vụ chính trị đặc biệt này, ngay trước khi có quyết định phân bổ kinh phí hỗ trợ của tỉnh, đã chủ động triển khai sớm các bước để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình.
NHIỀU ĐỊA PHƯƠNG TIÊN PHONG VỚI CÁCH LÀM SÁNG TẠO
Ngay khi cấp trên có chủ trương về xóa nhà tạm, nhà dột nát, huyện Nghi Xuân đã chỉ đạo quyết liệt, rà soát kỹ lưỡng đối tượng từ cơ sở. Đồng thời, thành lập BCĐ các cấp và phân công thành viên trực tiếp phụ trách từng gia đình từ khâu khảo sát, tuyên truyền vận động, theo dõi, đôn đốc, kịp thời nắm bắt vướng mắc, khó khăn; lập nhóm Zalo để trao đổi và báo cáo tiến độ thường xuyên. Cùng đó, cả hệ thống chính trị cũng vào cuộc tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người dân nhằm triển khai hiệu quả chương trình với quan điểm tuyệt đối không bỏ sót ngôi nhà nào vì bất cứ lý do gì.
Tại thị trấn Xuân An (Nghi Xuân), căn nhà 70m2 của ông Nguyễn Trung Nghĩa (SN 1962, tổ dân phố 11) đang trong quá trình gấp rút xây dựng để kịp hoàn thành trước ngày 30/4. Là hộ nghèo đơn thân, bị bệnh tâm thần, vợ mất, hoàn cảnh của ông Nghĩa vô cùng khó khăn. Nhiều năm nay, ông sống trong căn nhà tạm bợ, dột nát được dựng trên đất của nhà ngoại. Khi vợ mất, mảnh đất chưa được sang tên cho ông Nghĩa nên việc xét duyệt hỗ trợ xây nhà ở cho ông gặp vướng mắc, không triển khai được. Thực hiện chủ trương xóa nhà tạm, nhà dột nát đợt này, địa phương đã vào cuộc tích cực, vận động các thành viên trong gia đình họp bàn thống nhất hợp thức hóa quyền sử dụng đất cho ông Nghĩa; đồng thời, triển khai các thủ tục pháp lý để xét duyệt hỗ trợ làm nhà. MTTQ và các đoàn thể, bà con lối xóm động viên, khích lệ, hỗ trợ vật chất, ngày công… Nhờ đó, căn nhà của ông được khởi công xây dựng vào đầu tháng 3/2025.
ĐẾN NAY, 44/44 NHÀ Ở CHO HỘ NGHÈO, CẬN NGHÈO VÀ 33/42 NHÀ Ở CHO NGƯỜI CÓ CÔNG ĐÃ ĐƯỢC KHỞI CÔNG. VỚI CÁC ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI NHƯ HIỆN NAY, HUYỆN PHẤN ĐẤU HOÀN THÀNH CHƯƠNG TRÌNH TRƯỚC NGÀY 30/4/2025”.
......................................
Ông Lê Tiến Hải - Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Phó Trưởng ban Thường trực BCĐ Xóa nhà tạm huyện Nghi Xuân cho biết: “Với sự chỉ đạo quyết liệt, trách nhiệm, đến nay, 47/63 nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và 38/42 nhà ở cho người có công được khởi công. Với các điều kiện thuận lợi như hiện nay, huyện phấn đấu hoàn thành chương trình trước ngày 30/4/2025”.
Ngay cả ở thời điểm chưa được cấp kinh phí, một số địa phương đã chủ động đi đầu, bước trước, vào cuộc triển khai những phần việc phù hợp thực tiễn để kịp thời khởi công. Như huyện Hương Sơn, với tổng số 192 nhà ở hộ nghèo, hộ cận nghèo đủ điều kiện hỗ trợ xây mới, sửa chữa (141 nhà xây mới, 51 nhà sửa chữa), đến thời điểm này, toàn huyện đã khởi công 183 nhà, trong đó 28 nhà đã hoàn thành, đưa vào sử dụng. Đối với 87 nhà (đủ điều kiện đề xuất hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa) cho người có công, dù chưa có hướng dẫn và quyết định phê duyệt của các cấp, ngành nhưng huyện đã chủ động lập danh sách gửi UBND tỉnh và các ngành liên quan đề xuất phê duyệt. Đến thời điểm này, có 60/87 nhà ở đã được khởi công. Ngoài ra, BCĐ huyện cũng chỉ đạo các địa phương mở rộng rà soát một số hộ gặp hoàn cảnh khó khăn (không thuộc diện chương trình) đang ở nhà tạm để kịp thời có phương án hỗ trợ phù hợp với điều kiện thực tế.
Ông Lương Quốc Tuấn - Bí thư Huyện ủy, Trưởng BCĐ Xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện Hương Sơn cho biết: “Với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, huyện sẽ đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho các nhóm đối tượng đủ điều kiện, đồng thời tiếp tục huy động nguồn lực để hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn đang ở nhà tạm có nhu cầu làm nhà ở nhưng chưa có nguồn hỗ trợ, phấn đấu hoàn thành đảm bảo đúng tiến độ tỉnh đề ra”.
Là huyện miền núi, Hương Khê có đến 291 nhà tạm, nhà dột nát cần xây mới hoặc sửa chữa. Việc triển khai chương trình gặp không ít khó khăn do nhiều yếu tố như: địa bàn xa, địa hình cách trở làm tăng chi phí xây dựng; quan niệm về thời điểm phù hợp để động thổ, làm nhà còn nặng nề đối với một số gia đình; nhiều hộ ốm đau, bệnh tật… Tuy nhiên, theo ông Thái Phúc Sơn - Chủ tịch UBND huyện, Phó Trưởng ban Thường trực BCĐ Xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện Hương Khê, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần hoàn thành mục tiêu chung, BCĐ huyện đã phân công các cơ quan, đơn vị làm đầu mối đỡ đầu, hỗ trợ, nhất là các gia đình neo người, người già, người bệnh tật, ốm đau. Cùng đó, huy động nguồn lực, phát huy tối đa hiệu quả nguồn hỗ trợ; bố trí ngân sách để hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, không có khả năng làm được nhà. Đến thời điểm này, Hương Khê đã khởi công 179 nhà (đạt gần 62%), trong đó, 12 nhà đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Trong giai đoạn “nước rút” này, BCĐ thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra, đôn đốc các gia đình, đơn vị liên quan tranh thủ thời tiết thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ thực hiện.
BAN CHỈ ĐẠO TRIỂN KHAI XOÁ NHÀ TẠM, NHÀ DỘT NÁT TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH (BAN CHỈ ĐẠO 1056) THỐNG NHẤT ĐẶT QUYẾT TÂM ĐẾN NGÀY 19/5/2025, HÀ TĨNH HOÀN THÀNH XÓA NHÀ TẠM, NHÀ DỘT NÁT TRÊN ĐỊA BÀN TOÀN TỈNH.
Theo báo cáo từ BCĐ 1056 tỉnh, đến ngày 25/3, toàn tỉnh đã khởi công 924 nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; 217 nhà ở cho gia đình chính sách. Dù đã đạt nhiều kết quả đáng mừng nhưng những tháng đầu năm, trong bối cảnh cùng lúc triển khai các chủ trương lớn của Trung ương, của tỉnh, tiến độ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn toàn tỉnh vẫn chưa như kỳ vọng. Tại cuộc họp ngày 14/3/2025, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm - Trưởng BCĐ 1056 tỉnh tiếp tục nhấn mạnh, chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sỹ; xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng. BCĐ thống nhất đặt quyết tâm đến ngày 19/5/2025, Hà Tĩnh hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn toàn tỉnh và đã yêu cầu các thành viên, cơ quan giúp việc tiếp tục nâng cao trách nhiệm, vào cuộc quyết liệt, đồng bộ, cụ thể hóa nhiệm vụ, dồn sức trên chặng nước rút, quyết tâm thực hiện tốt mục tiêu đề ra.
NHÓM P.V
THIẾT KẾ: HUY TÙNG
(còn nữa)
