Thước phim mới ghi lại khoảnh khắc một con cá voi sát thủ đơn độc giết và ăn thịt cá mập trắng chỉ trong hai phút, hé lộ chúng không cần đi săn theo đàn để hạ gục một trong những loài động vật săn mồi đáng gờm nhất ở đại dương, theo Live Science. Trong video, cá mập cuống quýt tìm cách bỏ trốn khi cá voi sát thủ bám sát phía sau, trước khi biến mất dưới mặt nước. Không lâu sau, cá voi sát thủ bơi đi xa với lá gan trong miệng.
Trong nghiên cứu công bố hôm 1/3 trên tạp chí Marine Science, các nhà khoa học xác nhận đây là trường hợp đầu tiên về cá voi sát thủ (Orcinus orca) đi săn và ăn thịt cá mập trắng (Carcharodon carcharias) mà không cần sự giúp đỡ của các thành viên trong đàn.
Sự kiện xảy ra vào tháng 6/2023 khi nhóm nghiên cứu trên tàu chở du khách trông thấy hai con cá voi sát thủ tên Port và Starboard dựa vào phần vây lưng sụp xuống của chúng ở phía nam đảo Hải cẩu, Nam Phi. Đôi cá voi sát thủ này nổi tiếng chuyên tấn công cá mập trắng và ăn lá gan giàu dưỡng chất, hành vi mới khiến cá mập trắng phải trốn khỏi nơi săn mồi phổ biến của chúng.
Sau khi đến gần những con cá voi sát thủ, các nhà nghiên cứu chú ý tới chất dầu trôi nổi trên mặt nước, chim chóc lao xuống biển và mùi gan cá mập đặc trưng. Họ suy đoán hai con cá voi sát thủ vừa giết một con cá mập trước khi tàu đến. Trưởng nhóm nghiên cứu là Alison Towner, nhà khoa học hải dương ở Đại học Rhodes, giải thích gan cá mập có mùi béo ngậy không quá khó chịu, nhưng rất khó mô tả.
Gần một giờ sau, nhóm nghiên cứu trông thấy một con cá mập trắng chưa trưởng thành dài 2,5 m trên mặt nước với Starboard rượt đuổi phía sau. Cá voi sát thủ đẩy cá mập về phía trước bằng vây ngực trong lúc con mồi của nó ra sức giãy giụa. Bằng cách ngoạm vây ngực của cá mập và lắc mạnh, Starboard xé toạc cơ thể cá mập ở vị trí chính xác để moi gan. Vài phút sau, khách tham quan đứng trong lồng quan sát ở gần đó bắt gặp Starboard bơi qua với mẩu gan cá mập màu hồng nhạt trong miệng. Port ở cách đó khoảng 100 m và không tham gia vào màn săn mồi.
Dù những nhân chứng không trông thấy khoảnh khắc Starboard moi gan cá mập, Towner cho rằng con cá mập bị giết ngay lập tức. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết chính xác cơ chế cá voi sát thủ lắc mạnh cá mập để xé xác con mồi, nhưng họ thu được thêm manh mối vào ngày hôm sau khi xác một con cá mập trắng khác dài 3,5 m dạt vào bờ biển. Những dấu vết kéo dài bên sườn của nó hé lộ lực xoắn gây ra bởi hành vi quật mạnh", Towner cho biết.
Cá voi sát thủ nhắm vào lá gan cá mập do giá trị dinh dưỡng cao. Gan cá mập chứa đầy lipid, chiếm tới 1/3 khối lượng cơ thể ở một số loài. Đôi khi được mệnh danh là chó sói biển, cá voi sát thủ có quan hệ xã hội gắn bó và thường đi săn theo đàn. Dù chúng có thể đơn độc săn các loài khác bao gồm hải cẩu, cá heo chuột và chim cánh cụt, những vụ tấn công cá mập trước đây thường bao gồm 2 - 6 con cá voi sát thủ.
