Cách trở Phú Lâm

(Baohatinh.vn) - Ở thôn Phú Lâm (Phú Gia, Hương Khê), ngoài cái tình, cái nghĩa thì chẳng có gì có thể gọi là “phú”. Phú Lâm còn nghèo lắm! Đến cả rừng cũng “nghèo”...

Từ thị trấn Hương Khê, vượt chừng 30 cây số, qua dăm bảy ngọn núi không rõ tên, chúng tôi mới đặt chân đến Phú Lâm. Khoảng 2/3 quãng đường là rừng núi, nhưng cây rừng ở đây chỉ còn độc mỗi keo. Tiếng chim chóc cũng hiếm. Có người dân nói với chúng tôi: “Sống ngay giữa rừng mà kiếm cây giang, cây mây làm dây buộc cũng khó, nói chi đến chặt gỗ”. Chợt thắt lòng tiếc nuối những cánh rừng phong phú “không thiếu cây gì”, “không thiếu con gì”. Rồi lại đặt câu hỏi: Phải chăng, những con người của rừng không còn yêu rừng, giữ rừng?

Từ đầu thôn, chúng tôi hỏi nhà ông trưởng thôn thì được hướng dẫn phải qua một ngọn núi nữa. “Chú cứ đi qua cái dốc cao kia sẽ thấy một cái làng nữa, rồi vô đó mà hỏi” – một chị vai quàng đôi gánh hướng dẫn. Từ cầu tràn Rào Rải đến nhà Trưởng thôn Lê Văn Hòe dài hơn 7 km và đến hết thôn cũng phải 3-4 km nữa.

Cách trở Phú Lâm ảnh 1
Nhiều em học sinh học xong sẽ phải trú tạm nhà bạn vì chưa có cầu để về nhà (Trong ảnh: lớp ghép 4 + 5 của cô giáo Bùi Thị Hồng Hoài)

Dù rất muốn nhưng vì cây cầu gỗ bắc qua sông Rào Rải ở đoạn này mới bị nước cuốn trôi nên chúng tôi không thể qua bờ bên kia. Chưa kể, để đến những nhà cuối thôn lại phải qua một đoạn sông khác nữa. Ở đây, mỗi khi mưa lớn, nước dâng rất nhanh và chảy xiết trong khi những cây cầu tạm bằng gỗ hễ cứ lũ lớn là lại trôi theo dòng nước.

Hôm chúng tôi đến, cầu cũ cũng mới bị trôi và giờ thì người dân chuyển sang làm cầu phao. Người chặt nứa, người xẻ gỗ, người buộc, nối... dần dần, cây cầu phao cũng được hình thành. Đến chiều, người dân đã nối được 26 phao nứa, mỗi phao khoảng 30 cây, ước chừng chỉ khoảng 5–6 phao như thế nữa là sang được sông. Các phao nứa được nối bằng những cây gỗ dài, đường kính 40–50 cm, mặt cầu được lát bằng ván, xe máy cũng qua được. Cây cầu được người dân coi là “hoàn hảo” nhất từ trước đến nay sẽ được buộc vào những cây lớn 2 bên bờ sông, nước cao đến đâu thì cầu nổi theo đến đấy... Nhưng, trông vẫn chông chênh lắm!

Thôn Phú Lâm có 117 hộ, 430 nhân khẩu, trong đó 58 hộ, 230 nhân khẩu là người dân tộc Lào. Đầu những năm 40 của thế kỷ trước, vì nghèo, đói nên nhiều người Lào sang đây kiếm sống; về sau, họ lấy vợ, sinh con rồi định cư và trở thành công dân Việt Nam. Đến nay, những người dân tộc Lào ở Phú Lâm vẫn qua lại, thăm người thân bên kia biên giới. Mỗi lần sang bản Triều, bản Vạng Chạng, người Phú Lâm phải đi bộ, vượt rừng ròng rã 2-3 ngày. Ngược lại, người Lào cũng thường sang Phú Lâm thăm thân mỗi khi có lễ lạt, ma chay…

26 nhịp phao bằng tre nứa của cây cầu tốt nhất thôn Phú Lâm từ trước đến nay.
26 nhịp phao bằng tre nứa của cây cầu tốt nhất thôn Phú Lâm từ trước đến nay.

Diện tích tự nhiên của thôn rất lớn nhưng đất sản xuất chưa đến 21 ha, tính ra, mỗi khẩu chỉ được vài thước đất ruộng. Nhưng đất đai ngày một cằn cỗi, đến mùa gieo cấy lại thường thiếu nước nên việc sản xuất hết sức khó khăn. Phú Lâm vẫn chưa có chợ, người dân phải đi gần 20 km ra chợ ngoài trung tâm xã Phú Gia. Với người dân nơi đây, mỗi tuần một lần đi chợ đã là “nhiều lắm rồi”!

Trước nay, kinh tế của người dân Phú Lâm chủ yếu dựa vào rừng như hái lá đọt (lá làm nón), lấy mây, giang, mật ong…, nhưng nay rừng đã sẻ phát và trồng keo nên kinh tế càng khó khăn hơn. Gia đình anh Ngô Văn Sửu (3 nhân khẩu) chỉ có 6 thước đất ruộng nhưng không có trâu cày nên cho người khác mượn sản xuất. “Trước đi rừng còn kiếm được nhiều thứ bán, chứ giờ thì chịu rồi. Vợ chồng tôi cũng được Nhà nước giao cho 3 ha đất rừng, nhưng không có vốn, không biết kỹ thuật nên nhượng lại cho người khác. Chúng tôi chủ yếu trồng ngô trong vườn và phát rẫy thuê kiếm sống, nuôi con” - anh Sửu nói.

“Có nghèo đến mấy cũng không để con em thất học”, đó là lời tâm sự của Trưởng thôn Lê Văn Hòe và cũng là quyết tâm của người dân Phú Lâm. Thôn hiện có 1 điểm trường mầm non và một điểm trường tiểu học. Điểm trường Cây Trồ có 3 giáo viên phụ trách 5 lớp (2 lớp ghép và 1 lớp đơn). 5 lớp có 35 học sinh, trong đó, 26 em là người dân tộc Lào. Cô giáo Bùi Thị Hồng Hoài - Tổ trưởng điểm Trường Tiểu học Cây Trồ chia sẻ: Bây giờ, người dân bắt đầu coi trọng việc học hành của con cái, cha mẹ đã biết hỏi giáo viên về học lực, xếp loại, chứ trước đây mời phụ huynh đi họp cũng khó. Những ngày đầu, chúng tôi còn vất vả vận động phụ huynh cho con đi học, mượn nhà dân để dạy chứ chưa có trường lớp như bây giờ”.

Cách trở Phú Lâm ảnh 3
Đường về Phú Lâm với những đoạn đường bi sạt nghiêm trọng.

Phú Gia là xã thuộc chương trình 135, khu vực biên giới, kinh tế còn nhiều khó khăn. Học sinh tiểu học có nhà cách điểm trường từ 4 km trở lên được hỗ trợ 15 kg gạo/tháng (theo Quyết định 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ). Nhiều em nhà cách trường chưa đầy 4 km, giao thông trắc trở, phải đi bộ, vượt sông, suối, rất khó khăn nhưng không đủ điều kiện để nhận gạo. Lại chợt nặng lòng, mong chính quyền địa phương linh động hơn, đánh giá khách quan về mức độ khó khăn các em phải trải qua để xem xét hỗ trợ, bởi “một ngày đường không bằng một gang nước”. Đây không chỉ là sự giúp đỡ thiết thực về vật chất mà còn có ý nghĩa to lớn động viên các em vượt qua khó khăn, vươn lên trong học tập.

Khói chiều đã lên xám cả một vùng núi đồi heo hút. Anh Sửu vẫn nằng nặc mời khách ở lại dùng bữa cơm rau, nhưng chúng tôi phải nói lời tạm biệt. Chia tay Phú Lâm mà lòng nặng trĩu. Lo nhất là đất sản xuất đang bị thu hẹp bởi thiên nhiên khắc nghiệt, người dân trong tay chẳng có một thứ nghề.

Phú Lâm còn xa xôi, cách trở đến bao giờ !?

Đọc thêm

Đưa y dược cổ truyền phát triển đúng tầm

Đưa y dược cổ truyền phát triển đúng tầm

Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh vai trò của y dược cổ truyền, một bộ phận quan trọng của nền y học Việt Nam, với tứ chẩn (vọng, văn, vấn, thiết – 4 phương pháp khám bệnh cơ bản trong y học cổ truyền).
Hạ tầng cho người yếu thế vẫn còn hạn chế

Hạ tầng cho người yếu thế vẫn còn hạn chế

Xây dựng đô thị văn minh, hiện đại và thân thiện với mọi đối tượng trong xã hội là mục tiêu mà Hà Tĩnh hướng tới. Thế nhưng, với người khuyết tật thì con đường tiếp cận các không gian công cộng, giao thông hay dịch vụ thiết yếu vẫn còn hạn chế.
Làm gì để kiểm soát rủi ro khi ra nước ngoài lao động?

Làm gì để kiểm soát rủi ro khi ra nước ngoài lao động?

Xuất khẩu lao động được nhiều người chọn lựa như một giải pháp để giảm nghèo, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, không ít tổ chức, cá nhân lợi dụng lòng tin của người lao động để trục lợi. Vì sao lại có thực trạng này? Làm thế nào để kiểm soát rủi ro khi ra nước ngoài lao động? Nội dung sẽ được phân tích trong chương trình “Vấn đề hôm nay”.
Podcast truyện ngắn: Chiếc xe đạp

Podcast truyện ngắn: Chiếc xe đạp

Mỗi người sinh ra đều có một hoàn cảnh riêng, không ai giống ai. Bởi vậy, hãy luôn cùng nhau cố gắng trong mọi hoàn cảnh, để mỗi ngày cảm nhận cuộc sống tươi đẹp hơn.
Nguyễn Phúc Lương và hành trình truyền cảm hứng tuổi 18

Nguyễn Phúc Lương và hành trình truyền cảm hứng tuổi 18

Nguyễn Phúc Lương, cựu học sinh 12 Toán 1, THPT Chuyên Hà Tĩnh vừa liên tiếp nhận được thông báo trúng tuyển từ 12 trường đại học ở Mỹ. Cùng Báo Hà Tĩnh trò chuyện với Phúc Lương về hành trình chinh phục học bổng từ các đại học danh giá.
11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 12 và Điểm a Điều 22 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (Luật số: 51/2024/QH15 ngày 27 tháng 11 năm 2024), 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh kể từ 1/7/2025.
VinUni tổ chức lễ tốt nghiệp cho gần 150 sinh viên “thế hệ kiên cường”

VinUni tổ chức lễ tốt nghiệp cho gần 150 sinh viên “thế hệ kiên cường”

Trong số gần 150 tân khoa khóa 2 của Trường Đại học VinUni, có tới 55% sinh viên được tuyển dụng trước lễ tốt nghiệp bởi các tập đoàn danh tiếng như Google, Qualcomm, Boston Consulting Group (BCG), Unilever, P&G, VinRobotics…; 26% sinh viên trúng tuyển chương trình sau đại học tại các trường hàng đầu thế giới, trong đó gần một nửa thuộc nhóm đại học Top 20 toàn cầu.
Nở rộ tình trạng spa, thẩm mỹ viện không phép

Nở rộ tình trạng spa, thẩm mỹ viện không phép

Trên địa bàn thị xã Kỳ Anh (Hà Tĩnh) thời gian qua, tình trạng các spa, thẩm mỹ viện hoạt động thẩm mỹ xâm lấn không phép mọc lên tràn lan. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người dân khi sử dụng dịch vụ làm đẹp.