Những báu vật vô giá dưới kim tự tháp Mexico

Khi tìm thấy đường hầm dưới kim tự tháp Feathered Serpent ở thành Teotihuacan (Mexico) vào năm 2003, các nhà khảo cổ không ngờ họ đã phát hiện ra một kỳ quan.

Năm 2003, các nhà khảo cổ phát hiện ra một đường hầm bên dưới kim tự tháp Feathered Serpent, giữa đống tàn tích của Teotihuacan - thành phố cổ thuộc Mexico ngày nay. Sau 1.800 năm chìm trong giấc ngủ, giờ đây đường hầm này đã tiết lộ bí mật ẩn giấu trong hàng nghìn báu vật vẫn ở nguyên vị trí như lúc làm lễ tế thần.

Các cổ vật khai quật được gồm răng cá sấu xanh, pha lê và tượng điêu khắc mô tả báo đốm đang trong tư thế chồm nhảy. Đáng chú ý nhất là mô hình núi non thu nhỏ, gắn với các bể thủy ngân lỏng tí hon tượng trưng cho hồ nước.

Các bức tường quanh đường hầm được phết bột pyrit (loại khoáng vật có màu như vàng ròng), khiến không gian xung quanh có ánh sáng kì lạ, đem lại cảm giác như đang đứng dưới một dải ngân hà.

nhung bau vat vo gia duoi kim tu thap mexico

Bức tượng đầu lâu sẽ được trưng bày ở Bảo tàng de Young, San Francisco.

Khu di tích gần thành phố Mexico này là một trong những địa điểm khảo cổ lớn nhất và quan trọng nhất của thế giới, thu hút hàng triệu khách du lịch mỗi năm. Đây là những phát hiện thú vị nhất trong nhiều thập kỷ, và tầm quan trọng của chúng được công bố trong một cuộc triển lãm lớn diễn ra vào đầu tháng 9 tại Bảo tàng de Young ở San Francisco (Mỹ).

Teotihuacan từ lâu đã là một vùng đất bí ẩn. Gần 2.000 năm trước, đây là thành phố đông dân nhất châu Mỹ. Tuy nhiên, không ai biết rõ về ngôn ngữ, người cai trị hay nguyên nhân sụp đổ của thành phố này vào khoảng năm 550 sau Công nguyên. Cái tên Teotihuacan - do người Aztec sau này đặt cho - có nghĩa là "Nơi sinh ra các vị thần".

Nhiều nghi vấn vẫn còn bỏ ngỏ, nhưng đường hầm mới được phát hiện giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc và truyền thuyết của Teotihuacan - mảnh đất thiêng liêng kiêm đô thị sầm uất. Triển lãm De Young, cũng như những buổi trưng bày các bộ sưu tập nghệ thuật khác, đã đưa ra giả thuyết mới nhất về những bí ẩn vẫn còn vây quanh khu di tích này.

Phát hiện này đến rất tình cờ. Sau đợt mưa lớn, nhà khảo cổ người Mexico, Sergio Gómez Chávez, phát hiện ra một vết nứt ngay gần chân kim tự tháp Feathered Serpent, có khả năng gây nguy hiểm cho du khách. Đốt đuốc nhìn xuống nhưng vẫn không thấy được gì ngoài bóng tối, anh buộc dây thừng quanh eo và tìm cách xuống bên dưới. Khi đến nơi, anh kinh ngạc phát hiện ra đây là hố hình trụ giống như một cái giếng.

Theo Sergio, trong giếng có mùi hôi thối khủng khiếp bốc lên, nhưng phía dưới đáy, nhìn qua khoảng trống trong đống đổ nát, họ phát hiện ra một công trình cổ. Mọi thứ được tiến hành một cách thận trọng: trước khi khai quật sâu hơn, nhóm của Sergio sử dụng robot gắn với máy quay để khám phá đường hầm. Họ phát hiện hầm dài bằng sân bóng đá, chạy qua quảng trường lớn gần kề và kim tự tháp.

Anh cho biết: "Chúng tôi vô cùng ngạc nhiên trước những gì mà trong suốt ít nhất 1.500 năm qua chưa từng có ai nhìn thấy”. Đầu còn lại của đường hầm dẫn ra ba căn phòng chứa số tài sản đáng để Indiana Jones ra sức truy lùng.

nhung bau vat vo gia duoi kim tu thap mexico

Kim tự tháp Mặt trăng ẩn chứa nhiều bí mật

Kim tự tháp Mặt trời và kim tự tháp Mặt trăng không giống với những Kim tự tháp cổ đại của Ai Cập. Chúng là đền thờ chứ không phải lăng mộ, và được kết nối với nhau bởi Đại lộ Tử thần thành một phần của hệ thống đô thị chịu chi phối từ chuyển động của mặt trời.

Thiết kế của thành phố thể hiện ý tưởng đây là "nơi sinh ra các vị thần" và cũng là nơi vũ trụ bắt đầu. Theo các dấu ấn của nước để lại dọc tường của đường hầm Sergio phát hiện, quảng trường lớn trên mặt đất được đổ ngập, nhằm tạo ra hình ảnh tượng trưng cho biển thuở sơ khai, để các kim tự tháp trở thành những “đỉnh núi” trên mặt nước.

Cư dân của thành phố và các nền văn minh tương đồng tin rằng vũ trụ hình thành từ ba tầng kết nối với nhau bởi một trục, gồm: tầng trời, tầng đất và thế giới bên kia. Đó không phải nơi diễn ra sự trừng phạt ghê rợn như trong Kinh thánh mà là một lãnh địa tối, ngập nước, có hồ và núi - tượng trưng cho sự giàu có, sự tái sinh và cái chết.

Bộ sưu tập cổ vật mà Sergio tìm thấy trong đường hầm, gồm vỏ ốc lớn, cánh bọ cánh cứng, hàng trăm quả cầu kim loại... chính là những tế phẩm dành cho các vị thần. Đường hầm với ánh sáng từ pyrit và hồ thủy ngân cũng mô phỏng một phần thế giới bên kia.

Cuối đường hầm, nhóm của Sergio khám phá ra bốn bức tượng đá xanh - điểm nhấn của triển lãm de Young. Họ mặc trang phục và đeo những chuỗi hạt. Hai tượng vẫn ở vị trí nguyên bản: ngả về phía sau và nhìn lên chiếc trục nơi ba tầng của vũ trụ giao nhau. Đó là những pháp sư sáng lập raTeotihuacan, có nhiệm vụ hướng dẫn những người hành hương về đến chốn linh thiêng. Họ mang theo những vật thiêng để làm phép, trong đó có mặt dây chuyền và gương pyrit – thứ được xem như những cánh cổng dẫn tới một thế giới khác.

Những phát hiện quan trọng về Teotihuacan trong nhiều thập kỷ qua đều được giới thiệu ở buổi triển lãm. Các nhà khảo cổ cho rằng có một cung điện nằm gần quảng trường, nơi cư dân chơi môn bóng racquet của Trung Mỹ cổ. Vào những năm 1980, bằng chứng về việc hiến tế người đã được tìm thấy trong kim tự tháp Feathered Serpent. Hơn 100 chiến binh được cho là đã chết ở đó trong tư thế quỳ và tay bị trói sau lưng. Nhiều người đeo dây chuyền vỏ ốc được đẽo giống như răng người; một số ít được làm bằng răng thật. Tại một kim tự tháp khác, người ta phát hiện ra rất nhiều vật nuôi bị hiến tế, gồm sói, rắn đuôi chuông, đại bàng và báo.

Mặt tiền của Feathered Serpent có thiết kế đáng sợ, chạm khắc hình loài bò sát hiếu chiến đầu đội mũ lông vũ (giống thần Qutzalcoatl của người Aztec). Các nghi lễ như hiến tế diễn ra ngay tại ngôi đền hẳn đều gây ấn tượng mạnh cho đông đảo quần chúng bên dưới, có lẽ họ sẽ run lên vì sợ hãi. Tuy nhiên, điều này cũng nâng cao tinh thần tôn giáo, khiến thành phố lớn đa sắc tộc trở nên gắn kết hơn.

nhung bau vat vo gia duoi kim tu thap mexico

Bị chôn vùi sau 1800 năm, nay 2 bức tượng người đã được phát hiện trong đường hầm.

Đường hầm mới được phát hiện còn có nhiều mảnh vỡ của tượng Thần Bão - vị thần liên quan đến nước, khả năng sinh sản, cũng như lửa, sấm chớp và sự tàn phá. Thần Bão là chủ nhân của nước thánh ở thế giới bên kia. Tại triển lãm De Young, bên cạnh Thần Bão là Thần Lửa - vị bô lão ngồi bắt chéo chân và đội trên đầu một lò than. Du khách còn được chiêm ngưỡng Nữ thần Nước nhân từ và Thần Maize thân thiện trên những mặt nạ đá nổi tiếng, tượng trưng cho sức mạnh duy trì sự sống của mùa màng.

Những cư dân của Teotihuacan có lẽ đã đi qua hàng nhìn mét vuông bề mặt có màu sắc rực rỡ: nơi đây nổi tiếng bởi những bức tranh tường màu đỏ sống động. Triển lãm trưng bày những bức tranh tinh tế vẽ cây đang nở hoa, hoặc gai góc hơn là hình ảnh của hai con chó rừng đang ngấu nghiến một con nai. Động vật xuất hiện ở khắp mọi nơi trong thế giới hình ảnh của Teotihuacan và thường được nhân hóa. Một mảng tranh tường vẽ con mèo có hình dạng như người, đội mũ lông vũ và đeo vòng cổ vỏ sò. Một mảng khác ở Đại lộ Tử thần mô tả bầy thú gắn liền với những thần thoại kỳ quái.

Các vật dụng tinh xảo khác như dụng cụ làm từ đá vỏ chai và lư hương, giúp làm sáng tỏ kiến trúc của đô thị cổ này, trong đó các khu vực sinh sống được phân chia theo sắc tộc, việc làm và cấp bậc. Các nhóm di dân từ Trung Mỹ chiếm giữ những vùng riêng. Theo đó, sự phát triển của Teotihuacan tương tự các thành phố hiện đại như London hay New York.

Triển lãm còn có bức tượng cẩm thạch được khai quật từ khu dân cư cao cấp. Những vết nứt ở hai tay và hai chân cho thấy tượng có thể đã bị buộc vào cột bằng dây thừng, mô phỏng một nghi lễ, trong đó tù nhân quân đội cấp cao bị lột phục trang, trói lại và sau đó bắn chết bằng tên. Tuy nhiên, chi tiết đặc biệt quan trọng của bức tượng này nằm ở mối liên quan với sự sụp đổ của Teotihuacan: tượng được dựng lại từ hơn 160 mảnh bị đục rời và cháy sém. Việc này diễn ra cùng thời điểm với đám cháy hoành hành tại thành phố vào thế kỷ 6.

Ai là người đã gây ra việc này và vì sao? Không ai có thể khẳng định được. Matthew Robb, người phụ trách triển lãm, cho biết Teotihuacan phủ nhận mọi lý giải, nhưng cũng sẽ tiếp tục thu hút giả thuyết mới. Đến nay, bí ẩn vẫn bao trùm thành phố cổ xưa này.

Theo Guardian/Zing

Đọc thêm

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.
Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

50 năm sau ngày thống nhất đất nước, các thế hệ văn nghệ sỹ Hà Tĩnh đã góp phần xây dựng được một nền VHNT dày dặn. Với hàng ngàn tác phẩm trên các lĩnh vực,  phản ảnh sinh động về sự phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của Hà Tĩnh qua các giai đoạn lịch sử.
Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...
Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Nền tảng dịch vụ du lịch trực tuyến toàn cầu Trip.com vừa chính thức công bố Bảng xếp hạng Trip.Best toàn cầu năm 2025, vinh danh những điểm lưu trú, nhà hàng và điểm tham quan được yêu thích nhất trên thế giới. Trong đó, Việt Nam gây ấn tượng mạnh với 38 đại diện đến từ 11 tỉnh, thành phố trải dài khắp ba miền, góp mặt ở cả ba hạng mục chính.