Theo thời gian, các kỹ sư đã phát triển nhiều phương pháp xây dựng đường hầm giúp quá trình xây dựng tiết kiệm nhân lực và an toàn hơn.
Đường hầm Old Elbe bên dưới sông Elbe ở thành phố Đức Hamburg. Ảnh: Wellknownwoody
Khiên đào đường hầm
Đường hầm dưới nước vẫn là một thách thức cho tới năm 1818 kỹ sư người Anh - Pháp Marc Isambard Brunel sau khi theo dõi lớp vỏ ngoài của con hà cho phép nó đục xuyên qua lớp gỗ, Brunel áp dụng quy tắc và tăng kích thước thành khiên đào đường hầm.
Trong trường hợp này, đây là một khoang đúc bằng gang hình chữ nhật khổng lồ với mặt khiên tỳ lên thành đất và mở ra đều đặn để công nhân có thể đào lớp đất mềm bên ngoài. Mặt khiên sau đó sẽ đẩy về phía trước bằng kích vít và quá trình lặp lại. Lớp vỏ bảo vệ của đường hầm được xây bằng gạch ở khoảng trống mới đục đẽo phía sau. Phương pháp này dẫn tới sự ra đời của đường hầm dưới nước đầu tiên xây dưới sông Thames ở London, hoàn thành năm 1842. Những đường hầm sau đó dưới sông Thames cải tiến phương pháp thông qua điều áp không khí ở mặt trước khiên để ngăn ngập lụt trong lúc xây dựng.
Ngày nay, khiên đào hầm vẫn được sử dụng, nhưng thay có hình trụ và thường sản xuất từ thép. Thép cũng được dùng để tạo những vòng đỡ cho đường hầm. Những biến thể hiện đại cũng tận dụng kích thủy lực để đẩy mặt khiên về phía trước. Nhưng khi cỗ máy không di chuyển, có thể tiếp cận khu vực ở mặt trước khiên thông qua một cánh cửa. Nhằm bảo vệ công nhân làm việc bên trong, mặt khiên cũng có nắp che chắn.
Máy đào hầm
Đào xuyên qua lớp đá dưới nước là thách thức hoàn toàn khác. Đó là khi công nghệ hiện đại cách mạng hóa xây dựng dưới dạng máy đào hầm (TBM), cỗ máy giúp xây đường hầm eo biển Manche. TMB có chức năng tương tự khiên đào hầm nhưng trong trường hợp này, thay vì sức người, một đầu cắt xoay tròn được sử dụng để đào qua lớp đá phía trước. Cỗ máy làm vậy bằng cách gây áp lực lên lớp đá, khiến nó nứt ra. Thay vì cần con người di chuyển mảnh vụn khỏi đường đi, đá nứt vỡ được chuyển đi bằng băng chuyền. Tổng cộng 11 cỗ máy TMB được dùng để đào 3 đường hầm dài 56,3 km tại độ sâu 45 m bên dưới đáy biển.
Đường hầm dạng ống chìm
Với những phương pháp trước, thành đường hầm được xây trong quá trình đào. Tuy nhiên, kỹ sư người Mỹ W.J. Wilgus đã phát triển kỹ thuật xây đường hầm ống chìm. Phương pháp này bao gồm tạo ra đường hầm từ nhiều đoạn ống đúc sẵn ở nơi khác, sau đó nạo vét đường rãnh ở lòng sông hoặc đáy biển để đặt đường hầm. Các đoạn ống được thả nổi và nhấn chìm vào vị trí, sau đó rút hết nước trong ống. Vật liệu đã đào được phủ lên đường hầm để chôn vùi công trình và khôi phục lại đáy biển.
Sở KH&CN Hà Tĩnh cho biết, đơn vị đang triển khai việc tuyển chọn tổ chức, cá nhân chủ trì thực hiện 10 nhiệm vụ KH&CN tỉnh năm 2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Hãng AstraZeneca ngày 1/6 đã cập nhật thông tin về hiệu quả của thuốc điều trị ung thư vú Camizestrant với kết quả được đánh giá là mang tính đột phá, giúp giảm hơn 50% nguy cơ khối u phát triển.
Bộ Chỉ số đổi mới sáng tạo là bộ công cụ duy nhất đánh giá tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của địa phương.
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm thành lập. Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân.
Công ty EcoPro HN của Hàn Quốc thông báo họ đã phát triển thành công chất xúc tác dạng tổ ong - một vật liệu quan trọng cho các hệ thống giảm khí nhà kínH.
Tại lễ kỷ niệm, Tỉnh ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh đã trao tặng Liên hiệp các Hội KH&KT Hà Tĩnh bức trướng với dòng chữ "Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển".
Các nhà nghiên cứu ở Đại học Göttingen phát hiện dấu vết của vàng, ruthenium và nhiều kim loại quý đẩy từ lõi Trái Đất lên mặt đất thông qua những vụ phun trào núi lửa.
Các nhà khoa học vừa phát triển thành công một loại kính áp tròng giúp con người nhìn thấy trong bóng tối, điều tưởng chừng chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng.
Theo ban tổ chức VinFuture, mùa giải năm 2025 không chỉ bứt phá mạnh mẽ về số lượng đề cử mà còn có sự tham gia ngày càng sâu rộng của cộng đồng khoa học quốc tế uy tín.
Hà Tĩnh đã và đang cụ thể hóa Nghị quyết 57 bằng hệ thống thể chế đồng bộ và xác định đây là cuộc cách mạng không chỉ về nhận thức, tư duy mà phải bằng hành động quyết liệt.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành gửi ý kiến bằng văn bản về đề xuất của Công ty Vinspeed đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.
Hệ thống bẫy ảnh tự động được triển khai tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh) đã thu về những hình ảnh và video vô cùng quý giá, ghi lại sự hiện diện của các loài động vật hoang dã nguy cấp, trong đó có loài mang lớn.
Tốc độ quay của Trái Đất đang dần chậm lại qua hàng tỷ năm. Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Geoscience, quá trình này có thể đã đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành lượng oxy cần thiết để duy trì sự sống trên hành tinh.
Trong chuyến bay vào không gian này, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã cung cấp 169 hạt sen giống (Nelumbo nucifera) để cùng Amanda Nguyễn thực hiện hành trình vượt ra ngoài Trái Đất.
Việc nâng cao nhận thức và giám sát thường xuyên an toàn bức xạ, hạt nhân tại cơ sở y tế, doanh nghiệp Hà Tĩnh nhằm giảm rủi ro phơi nhiễm bức xạ, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, máy tạo nhịp tim siêu nhỏ không có dây và chỉ dày 1mm, dài 3,5mm, vừa với đầu ống tiêm, được ghép nối với một miếng dán mềm trên ngực bệnh nhân.
Ngày 1/4/2025, VinBigdata (thuộc Tập đoàn Vingroup) công bố triển khai Chương trình Đào tạo Kỹ sư AI Vingroup năm 2025. Học viên sẽ được đào tạo miễn phí với sự dẫn dắt của chuyên gia đầu ngành trong nước và thế giới. Đi cùng là cơ hội phát triển nghề nghiệp tại Vingroup cùng học bổng du học trường top đầu thế giới về công nghệ.
Chính sách ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp, nhất là DNNVV đầu tư chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả SXKD được chứng minh tại mô hình sản xuất hoa lan hồ điệp công nghệ cao quy mô lớn duy nhất tại Hà Tĩnh.
Sau quá trình thử nghiệm kỹ lưỡng, các nhà khoa học đã xác định được phân tử CIM-834, một chất ức chế mạnh mẽ có khả năng ngăn chặn hoàn toàn sự nhân lên của virus SARS‑CoV‑2.
