Doanh nghiệp thiếu mặn mà với công nghệ mới
Hà Tĩnh mới chỉ có 3 đơn vị được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN (Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Viết Hải; Công ty CP Dược Hà Tĩnh; Công ty CP Đầu tư Vạn Xuân). Không chỉ ít về số lượng, quy mô các doanh nghiệp KH&CN cũng còn nhiều hạn chế.
Việc áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến đã giúp Công ty CP Dược Hà Tĩnh sản xuất các sản phẩm đạt chất lượng cao, tăng năng suất lao động và lợi nhuận.
Phần lớn doanh nghiệp vẫn chưa mặn mà với việc áp dụng công nghệ mới. Rất ít doanh nghiệp có cơ sở, bộ phận chuyên trách nghiên cứu ứng dụng và còn thiếu quan tâm việc thành lập quỹ phát triển KH&CN. Phần lớn doanh nghiệp cũng chưa mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, còn thiếu cả về quy hoạch lẫn chiến lược. Nhìn chung, đầu tư cho phát triển KH&CN chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, việc xã hội hóa các hoạt động KH&CN chưa cao.
Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Huy Trọng - Trưởng phòng Quản lý công nghệ - Sở hữu trí tuệ (Sở KH&CN) cho rằng, môi trường kinh doanh trong thời gian qua chưa thực sự tạo ra áp lực cạnh tranh buộc các doanh nghiệp phải quan tâm đến đổi mới công nghệ. Mặc dù Nhà nước đã ban hành những chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng… nhưng trong quá trình thực hiện, các thủ tục còn phức tạp, rườm rà nên các chính sách này đã không mang lại tác động đáng kể.
Bên cạnh đó, Nhà nước vẫn chưa có chính sách đồng bộ để động viên, khuyến khích đội ngũ làm KH&CN tập trung phát huy tối đa năng lực sáng tạo. Thiếu cơ chế liên kết, ràng buộc giữa khoa học và sản xuất, cơ chế khuyến khích mạnh doanh nghiệp đổi mới, đầu tư cho KH&CN. Để chứng nhận doanh nghiệp KH&CN cũng rất khó bởi doanh nghiệp thiếu công nghệ nguồn và các sản phẩm tự nghiên cứu. Với các doanh nghiệp đã cấp giấy chứng nhận trên địa bàn, cũng chỉ chứng nhận trên một số sản phẩm mà họ nghiên cứu, ứng dụng thành công chứ không phải cho tất cả sản phẩm.
Thúc đẩy phát triển doanh nghiệp KH&CN
Trao đổi với lãnh đạo Công ty CP Dược Hà Tĩnh (đơn vị đầu tiên được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN tại Hà Tĩnh) có thể nhận thấy nhận thức rất lớn của những người đứng đầu về vai trò của KH&CN.
Ông Đào Viết Hương - Phó Tổng giám đốc công ty cho biết, doanh nghiệp muốn phát triển bền vững thì cần đầu tư sâu vào khoa học kỹ thuật để sản xuất các sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng được nhu cầu thị trường. Do đó, công ty luôn chú trọng đầu tư cho KH&CN. Mới đây, công ty vừa nghiên cứu bào chế thành công sản phẩm viên ngậm ho, hiện đã giới thiệu ra thị trường và tại các hội nghị khách hàng. Cũng trong năm 2016, công ty đầu tư công nghệ máy ép vỉ, năng suất hiện tại đã tăng gấp 3 lần so với trước đây. Nhờ áp dụng tiến bộ KH&CN, việc kiểm soát quá trình sản xuất ngày càng chặt chẽ hơn, sản phẩm đạt chất lượng cao, ổn định, tăng năng suất lao động và lợi nhuận.
Ông Nguyễn Huy Trọng cho biết thêm, để phát triển doanh nghiệp KH&CN, UBND tỉnh đã ban hành đề án phát triển thị trường và doanh nghiệp KH&CN. Mục tiêu đến năm 2020, xúc tiến ươm tạo và thành lập trên 20 doanh nghiệp KH&CN ứng dụng các kết quả nghiên cứu KH&CN vào sản xuất, kinh doanh.
Qua đó, sẽ đẩy mạnh xã hội hóa, phát huy vai trò chủ thể trung tâm của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp KH&CN. Triển khai thực hiện các dự án nghiên cứu hoàn thiện công nghệ trên cơ sở các sáng chế, giải pháp kỹ thuật, kết quả KH&CN hoặc hoạt động nghiên cứu giải mã công nghệ, các dự án hoàn thiện công nghệ tạo ra các sản phẩm mới làm cơ sở để thành lập doanh nghiệp KH&CN. Tạo điều kiện tối đa để thành lập doanh nghiệp KH&CN như được xem xét giao quyền sử dụng hoặc sở hữu kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển KH&CN. Các doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ kinh phí mua sáng chế, giải pháp hữu ích, giải pháp kỹ thuật, kết quả nghiên cứu KH&CN.
Điều thực sự quan trọng là chất lượng của doanh nghiệp KH&CN, phải làm cho doanh nghiệp KH&CN thực sự trở thành nền tảng và động lực cho phát triển sản xuất hàng hóa có giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cao.