(Baohatinh.vn) - Tuồng cổ (hay còn gọi là hát bội) đã từng có “một thời vang bóng” ở vùng quê Thạch Mỹ (Lộc Hà, Hà Tĩnh) vào thập niên 50-60 thế kỷ trước.
Đã gần bước sang tuổi 80, lão nông Lê Văn Lời (thôn Hà Ân - xã Thạch Mỹ) vẫn giữ được sức khỏe dẻo dai và một giọng hát khi cao vút trong trẻo, khi lại trầm ấm, đục khàn. Ông là một trong số ít những “diễn viên” đời đầu của CLB Tuồng cổ xã Thạch Mỹ còn sống. Trong câu chuyện của ông, tuồng cổ gắn liền với đời sống tinh thần, cuộc sống lao động sản xuất của người dân quê ông một thời. Thập niên 50-60 của thế kỷ trước, khi cuộc sống còn nhiều gian khó, chưa có nhiều hình thức giải trí như bây giờ, CLB của ông Lời là món ăn tinh thần chính của người dân địa phương.
CLB có khoảng 20 thành viên là những người nông dân trong vùng, có chất giọng, khả năng diễn xuất và tình yêu đặc biệt với bộ môn nghệ thuật khó tiếp cận này. “Ngày ấy, chúng tôi say mê với tuồng lắm! Ngày đi làm đồng, tối về tranh thủ tập diễn, tập hát - ông Lời kể về niềm say mê một thời.
Nhưng những buổi diễn của CLB ngày ấy thu hút rất đông khán giả là người dân địa phương và các vùng lân cận đến xem và cổ vũ. Ông Lời chia sẻ: “Những vở diễn gắn với các sự kiện lịch sử, tác phẩm văn học nổi tiếng được dàn dựng và diễn trong các ngày lễ tết, kỷ niệm Cách mạng tháng Tám, ngày thành lập HTX, hoặc dịp đầu xuân năm mới… Nhiều vở chúng tôi diễn đến thuộc làu như Tô Định, Mối tình chung thủy, Lam Sơn khởi nghĩa, Kiều Nguyệt Nga…”.
Khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, những tiện ích trong đời sống như tivi, đài cassette… phổ biến, người dân có nhiều lựa chọn hơn trong sinh hoạt văn hóa tinh thần. Cùng với đó, các thành viên CLB tuổi cao sức yếu, người mất, kẻ còn, kinh phí hoạt động lại tốn kém, CLB Tuồng cổ xã Thạch Mỹ thưa vắng dần những ca tập sôi nổi, những buổi diễn say mê. Ông Lời tiếc nuối: “Hiện nay, trên địa bàn xã còn có khoảng 15 người biết hát tuồng cổ. Tôi vẫn thường xuyên vận động già, trẻ tham gia, nhưng vì nhiều lý do, CLB không giữ được nếp xưa nữa. Vở diễn cuối cùng cũng cách đây vài năm rồi. Chúng tôi già rồi, chỉ mong truyền dạy cho thế hệ sau để duy trì được nét sinh hoạt văn hóa có từ lâu đời ở địa phương”.
Là người đến với CLB tuồng sau ông Lời, nhưng ông Nguyễn Bá Ngọc (thôn Hữu Ninh) và nhiều thành viên CLB cũng đau đáu nỗi niềm tiếc nhớ khi tuồng cổ dần mai một trong đời sống người dân địa phương. “Ngày trước, cứ ăn cơm tối xong là vợ chồng tôi lại đèo nhau trên xe đạp qua nhà ông Lời tập diễn. Mưa gió cũng cứ đi, chẳng quản điều gì” - ông Ngọc kể về kỷ niệm của một thời xa vắng. Rồi ông tiếc nuối: “Giờ thỉnh thoảng “nhớ nghề”, chúng tôi lại hát với nhau và kể cho các cháu nghe về một thời sinh hoạt văn hóa - văn nghệ sôi nổi”.
Ông Lời và các thành viên CLB đang duy trì tập luyện với mong muốn tuồng cổ được phục dựng và truyền dạy cho thế hệ sau. Qua đó, duy trì được nét sinh hoạt văn hóa có từ lâu đời ở địa phương.
Trưởng ban Văn hóa xã Phan Văn Hải cho biết: “Nếu những người tâm huyết có mong muốn khôi phục thì về mặt chủ trương, chính quyền rất ủng hộ, tuy nhiên, xã cũng khó khăn nên không thể hỗ trợ được nhiều về kinh phí, rất cần sự chung tay đóng góp của người dân để không mai một môn nghệ thuật truyền thống này”.
Những hàng rào bằng tường gạch khô cứng hay thép gai sắc nhọn được thay thế bằng cây xanh kết hợp với bồn hoa. Đây là cách mà một số cơ quan, đơn vị, nhà văn hóa hay nhà dân trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh làm mới hàng rào, xanh hóa không gian, tạo cảnh quan thoáng đãng, sạch đẹp.
Cây đa có niên đại khoảng 300 năm ở xã Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng của người dân nơi đây mà còn ẩn chứa nhiều câu chuyện thú vị về lịch sử, văn hóa.
Thấm nhuần lời Bác căn dặn: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ”, phụ nữ Hà Tĩnh đã biến thành hành động cụ thể trong thực hiện cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”.
Tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, lòng biết ơn tiền nhân... chính là mạch nguồn bền bỉ, kiến tạo và nuôi dưỡng sức mạnh dân tộc, đưa đất nước Việt Nam không ngừng đi tới.
Trải qua hàng trăm năm, nhiều đạo sắc phong của các triều vua và áo, mũ, cân đai phục phẩm lúc sinh thời Đô đài ngự sử Bùi Cầm Hổ sử dụng vẫn được lưu giữ tại đền thờ ở phường Đậu Liêu (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh).
Đã hơn 70 năm trôi qua, nhưng ký ức về một thời hoa lửa và chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vẫn vẹn nguyên như thước phim sống động trong tâm trí người cựu thanh niên xung phong Nguyễn Trí Cảnh (thị trấn Thạch Hà, Hà Tĩnh).
Tấm lòng thiện nguyện của bà Chu Thị Lương (81 tuổi, thị trấn Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) đã sưởi ấm nhiều mảnh đời khó khăn và ươm mầm nhân ái, dựng xây nếp sống nghĩa tình cho con cháu.
Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 kéo dài 5 ngày vừa khép lại, lượng du khách đến tham quan, lưu trú trong dịp nghỉ lễ cho thấy tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳ năm ngoái.
Đã 71 năm trôi qua nhưng ký ức về những ngày cùng đồng đội chiến đấu anh dũng trên chiến trường Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí người cựu binh Nguyễn Xuân Vinh ở xã Xuân Hồng (Nghi Xuân, Hà Tĩnh).
Lễ, tết là dịp nghỉ ngơi, du lịch với nhiều người, nhưng với người con Hà Tĩnh, đó còn là cơ hội trở về quê hương, gắn kết gia đình và cảm nhận những đổi thay nơi chôn nhau cắt rốn.
Sự kiện lịch sử giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước đã đi qua trọn vẹn nửa thế kỷ nhưng trong tâm cảm của hàng chục triệu người dân Việt Nam và những người con Hà Tĩnh, vẫn vẹn nguyên niềm hạnh phúc, tự hào và nỗi nhớ thương đồng đội, người thân không trở về.
Trong những ngày cả nước đang hướng về kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, nhiều cựu chiến binh Hà Tĩnh lại bồi hồi nhớ đến giờ phút hào hùng, cùng đoàn quân chiến thắng có mặt tại Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975.
Nhà báo Đậu Ngọc Đản, quê ở Nghi Xuân (Hà Tĩnh) là 1 trong 2 phóng viên miền Bắc đầu tiên có mặt tại Dinh Độc Lập lúc 11 giờ 30 phút, ngày 30/4/1975 để kịp thời ghi lại khoảnh khắc lịch sử của dân tộc.
Từng là những trọng điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ, phải chịu biết bao bom đạn của kẻ thù, song giờ đây, những miền quê của Hà Tĩnh đang “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Tĩnh là điểm trọng yếu trên tuyến chi viện miền Nam, hứng chịu hàng vạn tấn bom đạn. Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa, những con đường huyền thoại năm xưa vẫn tràn đầy sức sống, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của tỉnh nhà.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, những tọa độ lửa như núi Nài, Ngã ba Đồng Lộc, Làng K130… của Hà Tĩnh đã cùng quân dân cả nước làm nên đại thắng mùa xuân 1975.
Từng trang nhật ký, từng lá thư hoen màu theo thời gian như những mảnh ghép thiêng liêng, tái hiện cuộc đời và lý tưởng cao đẹp của những con người đã ngã xuống vì đất nước.
Với lịch sử 1020 năm phát triển, các thế hệ người dân Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã chinh phục thiên nhiên, chung lưng đấu cật, gắn bó đoàn kết, xây dựng mảnh đất này ngày càng phát triển, trở thành vùng quê giàu bản sắc văn hóa, có nhiều người đỗ đạt khoa bảng.
Trong kháng chiến chống Mỹ, quân và dân Hà Tĩnh đã lập nên nhiều chiến tích vẻ vang, trong đó, thành tích bắn rơi hàng trăm chiếc máy bay địch, bắt sống giặc lái là niềm tự hào mãnh liệt.
Góp phần vào thành tựu chung của văn học nghệ thuật Hà Tĩnh, từ kháng chiến chống Mỹ đến nay, lĩnh vực nhiếp ảnh đã tạo dấu ấn đậm nét, khi khắc họa những thời khắc lịch sử và sự phát triển của quê hương.
Nhà nghiên cứu văn hóa Võ Hồng Huy là một trong những người tâm huyết nhất nghiên cứu về núi Hồng ở nhiều phương diện nên nhiều người tôn gọi ông là “Kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Luôn phát huy tốt truyền thống cách mạng của gia đình, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo, gia đình ông Trần Văn Chương ở phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã tạo sức lan tỏa lớn trong cộng đồng.
Với nhiều tâm huyết, nhà nghiên cứu Hà Quảng là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam duy nhất ở Hà Tĩnh đạt nhiều giải thưởng lớn cấp tỉnh và cấp Trung ương về lĩnh vực lý luận, phê bình văn học.
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Bằng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Trung úy Phạm Minh Hiếu - Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an Hà Tĩnh đã biến rác hữu cơ thành tài nguyên, giải quyết bài toán khó về xử ý ô nhiễm môi trường
Dù mất đi bàn tay trái nhưng họa sỹ Nguyễn Văn Mạnh (quê Nghệ An, sinh sống tại TP Hà Tĩnh) vẫn kiên trì cầm cọ hơn chục năm nay, miệt mài tô điểm cho nhiều công trình kiến trúc.
Tại xã Kỳ Giang (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh), gia đình anh Đặng Đức Dũng - chị Nguyễn Thị Thảo là tấm gương về nghị lực vượt khó đi lên, xây dựng gia đình hạnh phúc, tích cực đóng góp cho cộng đồng.
