Tư vấn sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, liệu có “vẽ đường cho hươu chạy”?

Sau 3 năm triển khai, Đề án “Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ DS/KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên ở Hà Tĩnh” đã mở rộng ở 64 xã, giúp hàng chục ngàn lượt thanh thiếu niên tiếp cận kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Năm nay, hoạt động của đề án tập trung chủ yếu vào các hoạt động giao lưu đối thoại về sức khỏe sinh sản thanh niên, vị thành niên trong các trường học (ảnh chụp tại Trường THPT Kỳ Anh).

Thực tế cho thấy, sự bùng nổ thông tin, tình trạng dậy thì sớm trong học sinh và những lối sống phóng khoáng của giới trẻ hiện nay đang dẫn đến nhiều hệ lụy. Giới trẻ ngày càng có xu hướng yêu sớm, tỷ lệ nạo phá thai ở lứa tuổi này cũng có chiều hướng gia tăng.

Theo thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 3 ngàn ca phá thai ở độ tuổi từ 15 – 19 tuổi, trong đó 60 – 70% là học sinh, sinh viên. Đáng báo động, dù nhiều năm trở lại đây, tình trạng này có giảm, nhưng tỷ lệ nạo phá thai ở độ tuổi vị thành niên, thanh niên có lại có dấu hiệu gia tăng, chiếm hơn 20% các trường hợp nạo phá thai ở các cơ sở y tế công lập.

Trường THCS Sông Trí, TX Kỳ Anh tại buổi giao lưu đối thoại...

Ở Hà Tĩnh, tuy chưa có số liệu thống kê đầy đủ, nhưng tình trạng nạo phá thai ở lứa tuổi vị thành niên, thanh niên ở các cơ sở y tế ngoài công lập đã không còn là chuyện lạ. Câu chuyện một số học sinh nghỉ học kết hôn sớm do mang bầu cũng đã từng xảy ra trên các địa bàn. Chính vì thế việc tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ DS/KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên thực sự trở nên cần thiết và trở thành một trong những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Trong những năm gần đây, giao lưu đối thoại về chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên tại các trường học đã trở thành một trong những hoạt động nổi bật của trong công tác DS/KHHGĐ ở Hà Tĩnh thông qua Đề án “Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ DS/KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên”.

Cách truyền đạt kiến thức dí dỏm, linh động đã tạo nên không khí hào hứng trong buổi trao đổi, giao lưu

Chi cục trưởng Chi cục DS/KHHGĐ Hà Tĩnh Bùi Quốc Hùng, cho biết: “Tôi cho rằng đây không phải là “vẽ đường cho hươu chạy”, bởi thực tế, không “vạch đường” thì “hươu vẫn chạy”. Chính vì thế, giáo dục kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản trong trường học là điều cần thiết để cung cấp cho các em những kiến thức để bảo vệ được mình khỏi những cám dỗ, cạm bẫy và có lối sống lành mạnh”.

Cũng theo ông Hùng, riêng từ đầu năm học 2020-2021, Chi cục DS/KHHGĐ tỉnh đã đẩy mạnh hoạt động phối hợp với các trường THCS, THPT trên địa bàn, tổ chức hơn 40 cuộc giao lưu đối thoại với hàng chục ngàn học sinh tham gia. Đây thực sự là một kênh thông tin bù đắp cho thanh niên, vị thành niên những thiếu hụt về kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, giải đáp cho các em những thắc mắc thầm kín.

Tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân cho thanh niên cũng là một trong những hoạt động của Đề án "Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ DS/KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên ở Hà Tĩnh". (Trong ảnh: Cán bộ dân số huyện Thạch Hà khám, tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân tại Thạch Xuân)

Em Nguyễn Thị Quỳnh Anh, lớp 9A Trường THCS Yên Trấn (Đức Thọ) cho biết: “Trước đây, dù có nhiều băn khoăn, thắc mắc về vấn đề sức khỏe sinh sản, giới tính nhưng e rất ngại khi tìm hiểu về vấn đề này. Còn bây giờ, sau khi đã tham gia buổi giao lưu đối thoại, em đã được cung cấp thêm những kiến thức bổ ích. Em cũng tự tin hơn trước những vấn đề, tình huống diễn ra trong cuộc sống, trước những đổi thay về tâm sinh lý của tuổi mới lớn”.

Nếu như trước đây, chương trình tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên được ngành dân số tập trung triển khai tại các xã, thì hiện nay đã được chuyển hướng và tập trung chủ yếu trong các trường học. Bởi đa số độ tuổi mới lớn đều tập trung trong các trường học, các em đã bắt đầu quan tâm đến sức khỏe sinh sản, tìm hiểu về tình bạn, tình yêu…và bắt đầu có những sự tò mò về sinh lý…

Thầy Phạm Trọng Anh, Bí thư đoàn Trường THPT Can Lộc (huyện Can Lộc) cho biết: “Ngoài việc lồng ghép giảng dạy trong một số tiết học của môn giáo dục công dân, sinh học thì việc giáo dục về sức khỏe sinh sản, giới tính, về tình bạn, tình yêu cho học sinh còn được trường thực hiện qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa, qua hình thức sân khấu hóa. Bên cạnh đó, tổ tư vấn của trường cũng đã phát huy vai trò kịp thời chia sẻ, tư vấn, giải đáp cho các em những vấn đề khó nói”.