Xin bác sĩ hướng dẫn cách sơ cấp cứu để cứu trẻ trong trường hợp bị đuối nước. Ngô Bảo Minh (45 tuổi, ngụ Đồng Tháp)
Bác sĩ Đinh Tấn Phương, Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM): Trường hợp trẻ không may bị đuối nước thì việc quan trọng để cứu mạng trẻ chính là cách sơ cứu ngay tại chỗ của gia đình, những người phát hiện.
Thời gian vàng để cấp cứu cho trẻ bị đuối nước chỉ có 4 phút. Trong thời gian này, người thân phải cấp cứu để kịp thời hồi sức tim phổi, cung cấp máu, ô xy lên não. Nếu quá 4 phút trẻ sẽ rơi vào tình trạng nguy hiểm, sau 10 phút thì trẻ chết não. Cho dù cứu được trẻ thì để lại di chứng nặng nề như sống thực vật.
Để cứu trẻ đuối nước, cần:
Khi phát hiện trẻ bị đuối nước, tốt nhất người cứu phải biết bơi giỏi mới nên nhảy xuống nước cứu trẻ. Do quá hoảng loạn nên người đuối nước không kiểm soát được bản thân mình, nếu người cứu không bình tĩnh hoặc kỹ năng bơi lội kém sẽ dễ dẫn đến đuối nước tập thể.
Trong trường hợp người cứu không biết bơi hay bơi yếu, cần dùng vật dụng nổi quăng ra cho trẻ làm phao. Sau đó tìm cách vớt lên, đưa vào bờ từ từ và tiến hành sơ cứu.
Sơ cứu ban đầu rất quan trọng. Bước đầu, phải đánh giá tình trạng đuối nước, lay xem trẻ còn cử động hay không. Nếu trẻ không cử động có khả năng trẻ bị ngưng tim, ngưng thở. Lúc này cần đánh giá trẻ nhanh để hồi sức tim phổi.
Dùng cách ấn tim thổi ngạt: Người sơ cứu ấn hai tay vào giữa ngực, ấn tim, độ mạnh vừa phải mỗi lần ấn tim và tầm 15 cái. Sau khi ấn, kiểm tra nếu bệnh nhân không thở, lồng ngực không di chuyển thì phải hà hơi thổi ngạt theo tỉ lệ 30/2, tức 30 lần ấn tim và 2 lần thổi ngạt.
Để ít xảy ra tai biến, cần đặt trẻ nằm trên một vị trí bằng phẳng và cứng.
Với người dân, thường không chuyên sơ cấp cứu thì khó nhận biết hiệu quả cách ấn của mình. Vì vậy, lưu ý khi ấn thì một tay để lên vị trí ấn, một tay để ở cổ, nách hoặc bẹn để kiểm tra mạch có nảy không, nếu có tức là ấn tim hiệu quả. Sau 15 lần ấn tim, kiểm tra lồng ngực bệnh nhân mà thấy lồng ngực không di động cần ấn tim kết hợp thổi ngạt bệnh nhân.
Thổi ngạt đúng cách là ngửa cổ bệnh nhân, bóp mũi thông đàm nhớt sau đó đặt miệng thổi trực tiếp. Nếu lồng ngực không nhô lên thì phải kiểm tra xem miệng bệnh nhân có bị mắc dị vật không.
Hoạt động ấn tim, hà hơi thổi ngạt nên làm cho đến khi nào trẻ tự thở được.
Song song đó, phải gọi cấp cứu và nhanh chóng chuyển trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Lưu ý, tất cả những việc này phải làm đồng thời cùng lúc. Vừa sơ cứu, vừa gọi cấp cứu hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế; trong thời gian chờ cấp cứu, đưa trẻ đi cấp cứu vẫn phải ấn tim thổi ngạt vì nếu ngưng sẽ làm lượng máu, ô xy lên não không đều, nguy hiểm đến trẻ.
Đặc biệt, tuyệt đối không thực hiện các biện pháp sơ cứu đuối nước theo dân gian như: lăn lu, dốc ngược trẻ lên sốc nước hay vác lên vai chạy sốc cho bé ói ra. Những cách này hoàn toàn không có hiệu quả mà còn gây biến chứng, trì hoãn việc cấp cứu. Bởi lẽ, ngạt nước, đuối nước là trạng thái ngưng tim, ngưng thở, sơ cứu quan trọng nhất là làm cách nào để đưa máu, ô xy lên não, phục hồi hệ thống tuần hoàn, kéo dài thời gian cho bệnh nhi.
