1. Những mối nguy tiềm ẩn khi trẻ uống phải sữa giả
Sữa là một sản phẩm thiết yếu, đặc biệt là với trẻ em cần nhiều dinh dưỡng. Sữa mẹ và sữa công thức an toàn đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển toàn diện của trẻ, đặc biệt là trong những năm tháng đầu đời.
Ngược lại, sữa giả không cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein và vitamin. Nếu uống phải sữa giả, trẻ có nguy cơ cao nhận được các hóa chất có thể gây hại cho sức khỏe. Việc sử dụng các loại sữa này không chỉ gây ra những vấn đề sức khỏe trước mắt mà còn để lại những hậu quả lâu dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ sau này.
1.1. Nguy cơ tiêu chảy và các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng khi uống sữa giả
Một trong những tác hại dễ nhận thấy nhất của sữa giả là các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sữa giả thường không được sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt, có thể chứa các vi khuẩn, virus gây hại hoặc các chất phụ gia không an toàn. Khi trẻ uống phải những loại sữa này, nguy cơ bị tiêu chảy cấp, nôn mửa, đau bụng và các rối loạn tiêu hóa khác tăng lên đáng kể.
Việc sử dụng sữa giả rất nguy hiểm khi người dùng là trẻ nhỏ - đối tượng dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch và tiêu hóa còn non yếu. Sử dụng sữa giả không chỉ khiến trẻ thiếu hụt dinh dưỡng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe như tiêu chảy, ngộ độc, suy hô hấp...
PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia
Do hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ còn rất nhạy cảm. Việc đưa vào cơ thể những thành phần không phù hợp, thậm chí là các chất cấm có trong sữa giả có thể gây tổn thương niêm mạc ruột, làm suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng. Tình trạng tiêu chảy kéo dài không chỉ khiến trẻ mất nước, điện giải, suy dinh dưỡng mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác nếu không được điều trị kịp thời.
1.2. Ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và thể chất lâu dài
Qua kiểm tra thực tế, lượng sữa giả vừa bị phát hiện chất lượng đạt dưới 70% mức công bố, đủ điều kiện để xác định là hàng giả. Các bị can khai nhận đã bỏ một số nguyên liệu đầu vào và thay thế, bổ sung thêm một số chất phụ gia.
Theo PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng, tùy vào thành phần pha trộn, sữa bột giả có thể gây hại ở nhiều mức độ. Các chất phụ gia, chất bảo quản không rõ nguồn gốc hoặc các thành phần protein lạ có trong sữa giả có thể kích hoạt hệ miễn dịch của trẻ, dẫn đến các phản ứng dị ứng như phát ban, mẩn ngứa, khó thở, thậm chí là sốc phản vệ, đe dọa tính mạng.
PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng lưu ý, nếu tỷ lệ dinh dưỡng của sữa giả không đúng chuẩn, trẻ uống vào sẽ không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Nguy hiểm hơn, quy trình sản xuất sữa giả không đảm bảo có thể khiến vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như tiêu chảy cấp, ngộ độc, thậm chí ảnh hưởng đến hệ hô hấp.
Các thành phần có trong sữa tiêu chuẩn như protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất, đặc biệt là DHA, ARA, choline... đều cần thiết cho sự phát triển não bộ, hệ thần kinh, xương và các cơ quan khác của trẻ. Việc trẻ không được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết từ sữa thật có thể dẫn đến chậm phát triển trí tuệ, khả năng học hỏi kém hơn so với những trẻ được nuôi dưỡng bằng nguồn sữa đảm bảo. Bên cạnh đó, sự thiếu hụt các vitamin và khoáng chất quan trọng cũng gây ra tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng, hệ miễn dịch suy yếu, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng về sau này.
2. Bí quyết chọn lựa sữa an toàn cho trẻ
PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng khuyến cáo, phụ huynh nên tham khảo bác sĩ trước khi sử dụng sữa cho phù hợp. Cha mẹ hãy chọn các công ty chuyên sản xuất kinh doanh sữa và các sản phẩm từ sữa có thời gian kinh doanh nhiều năm, các công ty có thương hiệu uy tín trong nước cũng như thế giới.
Các bậc cha mẹ cần hết sức cảnh giác, lựa chọn những sản phẩm sữa có nguồn gốc rõ ràng, từ các thương hiệu uy tín và được kiểm định chất lượng. Chọn các nhãn hiệu uy tín, có thông tin đầy đủ về nhà sản xuất, thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng.
Khi mua sữa nên kiểm tra kỹ thành phần dinh dưỡng và phù hợp với độ tuổi của con mình. Đảm bảo sữa cung cấp đủ các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ như protein, chất béo, carbohydrate, vitamin (A, D, C, nhóm B...), và khoáng chất (canxi, sắt, kẽm...). Luôn kiểm tra hạn sử dụng, quy cách đóng gói, bảo quản.
Chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa mẹ vẫn luôn là lựa chọn tốt nhất, trong trường hợp cần cho trẻ sử dụng sữa công thức, hãy quan sát xem trẻ có dấu hiệu bất thường nào sau khi uống sữa không (dị ứng, tiêu chảy, táo bón...). Nếu có, hãy lập tức ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay.
