Bức ảnh giải đáp bí ẩn hành tinh lớn nhất Hệ Mặt trời

Là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời, nhìn từ xa Mộc Tinh trông giống một hành tinh yên bình với những hoa văn, đường nét sặc sỡ bao xung quanh.

Sự thật thì Mộc Tinh không bình yên như vậy. Hành tinh khí khổng lồ này bị bao phủ bởi những cơn bão dữ dội quanh địa cầu với độ sâu dày hơn nhiều lần so với khoảng cách khí quyển giữa Trái Đất và không gian.

Với mô hình thời tiết vô cùng khắc nghiệt, những dự án nghiên cứu Mộc Tinh luôn khiến những nhà thiên văn học rất vất vả tìm hiểu.

Bức ảnh giải đáp bí ẩn hành tinh lớn nhất Hệ Mặt trời

Bức ảnh độ phân giải cao giúp giải đáp nhiều bí ẩn của Mộc Tinh. Ảnh: International Gemini Observatory.

Trong công bố vừa được đăng trên tạp chí The Astrophysical Journal Supplement Series, lần đầu tiên các nhà khoa học cho chúng ta thấy những hình ảnh ngoạn mục của Mộc Tinh có độ phân giải cao được chụp bằng Kính thiên văn Gemini và Kính viễn vọng không gian Hubble.

“Hành tinh trông như ngọn lửa ma trơi vậy. Những vùng tối trong ảnh tương ứng với các khu vực xuất hiện nhiều mây bão, còn vùng có ánh sáng hồng ngoại thể hiện khu vực không có mây”, nhà thiên văn học Michael Wong thuộc Đại học California, Berkeley cho biết.

Vùng tối của bức ảnh bao gồm một đường uốn quanh rìa của Great Red Spot. Nhắc đến Mộc Tinh, có thể không có nhiều người biết đến Great Red Spot - một cơn bão rực lửa khổng lồ có diện tích lớn hơn Trái Đất được cho là đã tồn tại hàng trăm năm và chưa có dấu hiệu dừng lại.

“Rất khó để phân biệt những đám mây vật chất và những đám mây mỏng hơn bao phủ bên trong Mộc Tinh thông qua quan sát ánh sáng, đây vẫn là một bí ẩn với chúng tôi” - nhà khoa học hành tinh Glenn Orton thuộc Phòng thí nghiệm phản lực (JPL) của NASA nhận xét.

Nhờ có những hình ảnh thu thập được mà các nhà khoa học đã có cơ hội giải đáp bí ẩn đó. Khi so sánh hai hình ảnh, một vòng cung hồng ngoại phát sáng khớp với một bóng quang học, cho thấy màu sắc đã đánh dấu một vết nứt sâu nằm bên trong những đám mây bão.

Bức ảnh giải đáp bí ẩn hành tinh lớn nhất Hệ Mặt trời

Khi kết hợp cùng các ảnh chụp từ vệ tinh Juno của NASA, các nhà khoa học đã giải thích được nguồn gốc của sét trên Mộc TInh. Ảnh: NASA.

Bên cạnh đó, những dữ liệu thu lại được từ vệ tinh Juno của NASA bay quanh Mộc Tinh đã phát hiện ra các tín hiệu vô tuyến trong khí quyển có nguồn gốc từ các tia sét. Trong 8 lần bay đầu tiên, thiết bị đo phóng xạ vi sóng của Juno đã phát hiện ra 37 lần phóng sét, tập trung quanh các vùng cực của hành tinh. Hiện tượng này trái ngược với Trái Đất, nơi các cơn bão sét tập trung quanh đường xích đạo.

“Những dữ liệu từ kính viễn vọng Hubble và Gemini có thể giúp chúng ta thu thập thêm thông tin về những đám mây này”, nhà khoa học hành tinh Amy Simon của NASA chia sẻ.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện các vụ sét đánh được tạo ra ở những vùng có tháp không khí ẩm lớn, đối lưu trên những đám mây ở cả hai dạng đông lạnh và dạng lỏng. Các khu vực rõ ràng xung quanh những cơn bão này hình thành bơi một luồng không khí khô hơn bên ngoài các ô đối lưu.

"Những cơn lốc xoáy này có thể chứa đựng dòng năng lượng bên trong, giúp giải phóng năng lượng thông qua sự đối lưu. Nó không diễn ra khắp nơi và có vẻ có điều gì đó đã tạo điều kiện cho sự đối lưu này”, bà Simon giải thích thêm.

Nhưng nhiệm vụ dành cho Juno sẽ tiếp tục diễn ra và dự kiến ​​kết thúc vào tháng 7/2021. Với chức năng tương đương với vệ tinh thời tiết, kết hợp với những hình ảnh dữ liệu thu lại được trên Trái Đất, rất có thể trong tương lai mô hình khí hậu khắc nghiệt của Mộc Tinh sẽ được các nhà khoa học giải đáp.

Theo Zing

Đọc thêm

Những người thông minh hơn AI

Những người thông minh hơn AI

Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
ChatGPT 5 đã rất gần

ChatGPT 5 đã rất gần

Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Khảo sát cho thấy nhiều thanh thiếu niên làm thân với chatbot AI, gây nên loạt vấn đề về kỹ năng tương tác, giao tiếp cộng đồng.
Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.