Các chuyên gia y tế khuyến cáo, tháng 6 và 7 được coi là đỉnh của dịch viêm não Nhật Bản, bệnh có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề. Một số bệnh viện đã bắt đầu ghi nhận rải rác các ca mắc.
Tiêm vắc xin được coi là một trong những biện pháp phòng chống dịch bệnh viêm não Nhật Bản
Mới đây, khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) tiếp nhận một trẻ 15 tuổi, Hà Tĩnh nhập viện trong tình trạng mất ý thức do viêm não cấp. Trẻ có biểu hiện đau đầu, nôn, sốt, bại cánh tay phải, được đưa vào Bệnh viện Đa khoa huyện Đức Thọ sau đó chuyển đến Bệnh viện Hữu Nghị Nghệ An rồi lên Bệnh viện Bạch Mai.
Khi đó tình trạng của trẻ đã rất nặng, li bì, gọi hỏi không biết, ngưng thở, nhịp tim, huyết áp bất thường. Sau 2 ngày được điều trị tích cực, trẻ đã được cứu sống tuy nhiên phải chịu di chứng não nặng nề. Hiện trẻ được xuất viện và chuyển tập phục hồi chức năng. Kết quả xét nghiệm cho thấy trẻ mắc viêm não Nhật Bản.
Trước đó, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) và bệnh viện của tỉnh Thanh Hóa cũng báo cáo phát hiện 2 ca mắc viêm não Nhật Bản.
TS Trần Minh Điển – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cũng cảnh báo, viêm não (trong đó có viêm não Nhật Bản) đã vào mùa với số ca mắc chuyển từ các tỉnh lên ngày một tăng. Nhiều trường hợp mắc viêm não chuyển đến viện trong tình trạng đã quá nặng nên tỷ lệ tử vong cao hoặc để lại di chứng nặng
Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus viêm não Nhật Bản đều có thể mắc bệnh. Bệnh chủ yếu gặp ở trẻ dưới 15 tuổi, chiếm hơn 90% số ca mắc, trong đó đa số là trẻ 1-5 tuổi. Bệnh do muỗi truyền, diễn biến nặng, tỷ lệ di chứng và tử vong cao. Ước tính, khoảng 30% bệnh nhân nhập viện tử vong; khoảng 1/3-1/2 trường hợp sống sót bị các di chứng thần kinh và tâm thần nặng nề.
TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm-Bệnh viện Nhi TƯ khuyến cáo: Thời tiết khắc nghiệt mùa hè là giai đoạn cao điểm của viêm não trong đó có viêm não Nhật Bản. Đây được xem là một trong những bệnh nguy hiểm và gây tỉ lệ tử vong và di chứng cao ở trẻ nhỏ (từ 25-35%)... Những di chứng này khiến cho người bệnh giảm khả năng giao tiếp, mất khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Đây cũng chính là nỗi lo sợ của các bà mẹ có con nhỏ trong mùa hè.
Biểu hiện chính của bệnh viêm não Nhật Bản là sốt cao kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương như nhức đầu, buồn nôn và nôn. Trẻ mất ngủ quấy khóc, vật vã mê sảng hoặc li bì, co giật, tăng trương lực cơ, rối loạn thần kinh thực vật (da lúc đỏ lúc xám, vã mồ hôi, mạch nhanh).
Để phòng bệnh, người dân cần chú ý vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu. Nên ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc, đặc biệt lúc chập tối đề phòng muỗi đốt. Muỗi truyền viêm não thường đốt vào ban đêm. Khi có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương cần đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Biện pháp phòng bệnh tốt nhất là tiêm phòng, tuy nhiên trẻ phải được tiêm đủ liều. PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế nhấn mạnh, thông thường với các văc xin khác chỉ cần tiêm một mũi là đã có hiệu lực bảo vệ trẻ (dù thấp), nhưng vắc xin phòng viêm não Nhật Bản thì ngược lại.
Nếu chỉ tiêm một mũi vắc xin thì không có hiệu lực bảo vệ, tiêm đủ 2 mũi hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%. Tiêm đủ 3 mũi thì hiệu lực bảo vệ đạt 90-95% trong khoảng 3 năm. Vì thế, ngành y tế khuyến cáo cha mẹ tuân thủ lịch tiêm chủng như sau:
Đối với trẻ dưới 5 tuổi: Tiêm 3 liều cơ bản theo lịch tiêm của chương trình tiêm chủng mở rộng.
- Mũi 1: Lúc trẻ đủ 1 tuổi;
- Mũi 2: Sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần;
- Mũi 3: Sau mũi 2 là một năm.
Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Đối với trẻ trên 5 tuổi nếu chưa từng được tiêm văc xin thì cũng tiêm với 3 liều cơ bản. Khoảng các các mũi cũng tương tự như trên.