Khó khăn từ đầu vụ sản xuất
Tại thôn Hồng Lĩnh (xã Can Lộc) được ví như “vựa” rau giống lớn nhất tỉnh, bà con nông dân thường chủ động sản xuất sớm để kịp cung ứng hàng chục triệu cây rau giống ra thị trường mỗi vụ. Thế nhưng, sau hai cơn bão vừa qua, nhiều diện tích rau giống đã bị hư hại buộc người dân phải gieo trồng lại.
Ông Nguyễn Văn Thanh - hộ sản xuất rau giống tại thôn Hồng Lĩnh chia sẻ: “Mưa bão kèm gió lớn đã khiến toàn bộ giàn che chắn bị phá hỏng, cây giống hư hỏng hoàn toàn. Bây giờ, tôi đang sản xuất trong vườn nhà, còn vùng tập trung phải chờ đất ráo mới bắt đầu trở lại”.
Sau thiên tai, nhiều hệ thống nhà màng phục vụ sản xuất rau, củ, hoa chất lượng cao trên địa bàn tỉnh bị hư hỏng nặng. Thiệt hại này không chỉ làm gián đoạn tiến độ gieo trồng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch sản xuất vụ đông năm nay bởi đây là nơi cung ứng ra thị trường những sản phẩm chất lượng cao, giá trị hàng hóa lớn.
Ông Đặng Văn Luân - Giám đốc HTX Bình Minh (phường Trần Phú) cho biết: “Xác định làm nông nghiệp công nghệ cao, chúng tôi đầu tư hàng tỷ đồng xây dựng hạ tầng hiện đại với hơn 1.400m2 nhà màng. Hai cơn bão vừa qua với sức tàn phá ghê gớm, HTX chịu hậu quả nặng nề nhất từ trước đến nay. Vụ đông này, HTX đang rất khó khăn để khôi phục hạ tầng và đảm bảo hoạt động trong thời gian tới. Chúng tôi cũng mong muốn có thêm các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện từ các cấp chính quyền để những nông dân gặp thiên tai tiếp tục vực dậy sản xuất”.
Thông tin từ Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi tỉnh, do ảnh hưởng của mưa bão, hiện nay, các địa phương cơ bản chưa thể triển khai đồng loạt sản xuất vụ đông, chỉ mới tập trung vào khâu làm đất, cải tạo vùng trồng, chuẩn bị vật tư,… tại các vùng ít chịu ảnh hưởng của ngập lụt.
Ông Phan Văn Huân - Trưởng phòng Trồng trọt, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Hà Tĩnh cho biết: “Vụ đông 2025, toàn tỉnh chịu ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới gây mưa lũ đầu vụ với tần suất cao hơn những năm trước; trong khi đó, rét đậm, rét hại cuối vụ cũng sẽ tác động bất lợi đến sản xuất. Bão số 5, số 6, số 10 cũng đã làm hư hỏng nhiều hạ tầng phục vụ sản xuất (nhà lưới, nhà màng...) và ảnh hưởng đến thu nhập, làm giảm khả năng đầu tư của người dân cho vụ đông. Ngoài ra, các loại sâu bệnh có nguy cơ phát sinh, gây hại. Vì vậy, trên cơ sở khung thời vụ, thời gian sinh trưởng của các giống, căn cứ vào điều kiện thực tiễn từng địa phương và diễn biến thời tiết, các xã, phường cần bố trí thời vụ gieo trồng hợp lý, bảo đảm sản xuất an toàn, “ăn chắc”, hiệu quả.”
Chủ động giải pháp để đảm bảo sản xuất vụ đông
Để ứng phó với những khó khăn ngay từ đầu vụ, các địa phương đã chủ động điều chỉnh thời vụ, triển khai các biện pháp hỗ trợ nông dân khôi phục sản xuất. Tại xã Toàn Lưu, chính quyền tổ chức cuộc họp với các thôn, HTX chủ lực để rà soát thiệt hại, lên phương án sản xuất vụ đông sát với thực tế.
Ông Trần Bá Hoành - Phó Chủ tịch UBND xã Toàn Lưu cho biết: “Hiện toàn xã có hơn 80 mô hình nhà màng trồng rau, hoa vụ đông. Cùng với việc đề xuất chính sách hỗ trợ giống, vật tư nông nghiệp, xã cũng khuyến khích bà con tiếp tục khắc phục khó khăn, gieo trồng tạo nguồn thu nhập ổn định. Chính quyền đang kiến nghị chính sách hỗ trợ để người dân sớm ổn định sản xuất; tiếp tục đưa một số loại hoa mới vào trồng thử nghiệm, đa dạng hóa sản phẩm tại địa phương, đáp ứng nhu cầu thị trường”.
Thời điểm này, các hộ sản xuất tại phường Thành Sen đang khẩn trương khắc phục hệ thống hạ tầng chuẩn bị cho vụ đông. Ông Võ Tá Tường - thành viên HTX Rau củ quả Thạch Quý (phường Thành Sen) chia sẻ: “Gia đình tôi sản xuất hơn 300m² với các loại rau có giá trị kinh tế. Nếu thời tiết thuận lợi, khoảng 15 ngày nữa chúng tôi sẽ tập trung xuống giống cải ngọt Nhật Bản, bó xôi, cải thìa, mồng tơi và xà lách. Nhu cầu thị trường lớn, giá rau đang ở mức cao nên chúng tôi kỳ vọng kịp thời vụ để có thêm nguồn thu, gỡ gạc phần nào thiệt hại sau những cơn bão vừa qua".
Xem vụ đông là vụ sản xuất chính nhằm đảm bảo nguồn thức ăn cho chăn nuôi, phát triển kinh tế cho người nông dân, các xã Hà Linh, Hương Xuân, Hương Phố, Hương Sơn, Sơn Tiến,... cũng chú trọng tập trung triển khai chỉ đạo sản xuất từ đầu vụ. Đặc biệt, đối với sản xuất ngô lấy hạt, các xã đã bố trí thời vụ xuống giống linh hoạt nhằm né tránh mưa bão, phấn đấu kết thúc thu hoạch trước 15 - 20/1/2026 để đảm bảo thời vụ sản xuất lạc, ngô vụ xuân 2026; trà ngô đông muộn - xuân sớm bố trí ở vùng bãi thấp không gieo trỉa lạc vụ xuân.
Tại hội nghị triển khai Đề án sản xuất vụ đông năm 2025, ông Nguyễn Thanh Hải - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: “Xác định vụ đông là vụ sản xuất chính, có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm nguồn thức ăn cho chăn nuôi và nâng cao thu nhập cho người dân, các địa phương cần bố trí thời vụ hợp lý, phù hợp với điều kiện từng vùng, từng loại cây trồng; chú trọng chuyển đổi sang cây trồng có giá trị hàng hóa, đẩy mạnh luân canh, thâm canh, tăng vụ.
Cùng với đó, tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích; xây dựng các mô hình sản xuất mới theo hướng đưa các cây trồng mới có giá trị kinh tế, nâng cao hiệu quả trên đơn vị diện tích canh tác và khuyến khích liên kết với các doanh nghiệp nhằm đảm bảo đầu ra sản phẩm. Ngành nông nghiệp cũng sẽ tiếp tục tham mưu các chính sách hỗ trợ về giống, vật tư, hạ tầng,... do ảnh hưởng của thiên tai, tạo điều kiện để người dân khôi phục sản xuất”.
Với sự chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo của các cấp chính quyền và quyết tâm của người dân, Hà Tĩnh đang nỗ lực vượt qua thử thách sau thiên tai, bảo đảm an toàn và hiệu quả, góp phần ổn định nguồn cung nông sản, nâng cao thu nhập cho nông dân trong vụ đông 2025.