Theo Bộ Y tế, từ tháng 10/2020 đến nay, thế giới đã liên tục ghi nhận những biến thể mới của virus SARS-CoV-2. Những biến thể này được Tổ chức Y tế thể giới (WHO) xếp thành các nhóm khác nhau như: biến thể được quan tâm (VOI-Variants Of Interest), biến thể đáng lo ngại (VOC-Variant Of Concern).
Ngày 24/11/2021, WHO ghi nhận biến thể Omicron tại Nam Phi. Đây là biến thể mới được xếp vào nhóm VOC, bước đầu đánh giá biến thể có khả năng lấy lan nhanh, né tránh hệ thống miễn dịch, khó khăn trong việc chẩn đoán, xác định ảnh hưởng tới công tác giám sát và phòng chống dịch. Đến ngày 17/12/2021 đã ghi nhận biến thể Omicron tại 77 quốc gia/vùng lãnh thổ.
Các địa phương rà soát tất cả các trường hợp nhập cảnh từ ngày 28/11/2021 dương tính với SARS-CoV-2 để giải trình tự gen
Bộ Y tế nhấn mạnh hiện Việt Nam chưa ghi nhận trưởng hợp mắc biến thể Omicron . Tuy nhiên, nguy cơ mầm bệnh xâm nhập vào nước ta là rất lớn. Để chủ động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc biến thể Omicron và triển khai các biện pháp phòng chống kịp thời, Bộ Y tế (Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia) đề nghị UBND các tỉnh, thành phố, các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur triển khai một số nội dung, cụ thể:
UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị, xã hội rà soát tất cả các trường hợp nhập cảnh từ ngày 28/11/2021 có kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 dương tính bằng phương pháp NAAT (Nucleic Acid Amplification Test), PCR trong vòng 14 ngày (kể từ ngày nhập cảnh), phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur để đánh giá dịch tễ, lấy mẫu xét nghiệm gửi về các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur để thực hiện xét nghiệm giải trình tự gen nhằm xác định biến thể Omicron.
Trường hợp ghi nhận người dương tính với biến thể Omicron thì tiếp tục rà soát, lấy mẫu xét nghiệm của những người tiếp xúc gần và có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 trước đó, gửi các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur xét nghiệm, giải trình tự gen xác định biến thể Omicron.
Tăng cường hệ thống giám sát ca bệnh có diễn biến, đặc điểm bất thường (số mắc, diễn biến nặng hoặc nhập viện, tử vong tăng bất thường theo thời gian, khu vực địa lý, đối tượng cụ thể.…), trên cơ sở đó chủ động, phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur lấy mẫu giám sát, nghiên cứu phát hiện biến thể/biến chủng mới, phát hiện sớm các ổ dịch, chùm ca bệnh.
Đồng thời các địa phương tổ chức tiêm ngay lượng vaccine đã được phân bổ để tăng tỷ lệ bao phủ vaccine COVID-19, trong đó chú ý tiêm cho những đối tượng chưa hoặc tiêm chưa đủ liều trên địa bàn. Ngoài ra, cần triển khai tiêm vaccine liều bổ sung, tăng cường cho các đối tượng nguy cơ theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Chủ động giám sát các biến thể/biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 tại Việt Nam
Đối với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, Bộ Y tế yêu cầu tổ chức tập huấn cho các cán bộ tham gia điều tra, xử lý ổ dịch, các cơ sở xét nghiệm COVID-19 thuộc Sở Y tế các tỉnh, thành phố về điểu tra, bảo quản, vận chuyển mẫu dương tính với SARS-CoV-2 về Viện.
Tiếp nhận các mẫu bệnh phẩm nghi ngờ, có nguy cơ mắc biến thể Omicron từ các tỉnh, thành phố để xét nghiệm giải trình tự gen xác định biến thế Omicron. Thực hiện, phối hợp với các địa phương để chủ động giám sát các biến thể/biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 tại Việt Nam.
Báo cáo ngay về Bộ Y tế (Cục Y tế dự phòng) và thông báo cho Sở Y tế các tỉnh, thành phố các trường hợp mắc biến thể Omicron hoặc biến thể mới để kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch (nếu ghi nhận).
Cập nhật kết quả giải trình tự gen lên Global Science Initiative and Primary Source (GISAID - Nền tảng chia sẻ dữ liệu gen virus cúm và virus Corona gây đại dịch COVID-19) để chia sẻ và tiếp nhận thông tin về các biến thể/biến chủng virus gây dịch.
| Trước đó, Bộ Y tế cũng đã có nhiều chỉ đạo hệ thống giám sát tăng cường giám sát dịch COVID-19 nhằm phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của các ổ dịch COVID-19; Yêu cầu các Viện Vệ sinh dịch tễ/ Pasteur chủ động thực hiện giải trình tự gen các trường hợp nghi ngờ nhiễm biến chủng mới, đặc biệt là những trường hợp có tiền sử dịch tễ về từ các quốc gia khu vực Nam Phi. |
