Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

(Baohatinh.vn) - Trong tiến trình lịch sử của dân tộc, Hà Tĩnh được biết đến là mảnh đất giàu truyền thống văn hóa, là nơi phát tích của nhiều nhân tài. Những truyền thống tốt đẹp trong tính cách của người Hà Tĩnh ngày nay đang phát huy mạnh mẽ trong xây dựng quê hương.

Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

Nhờ cần cù lao động, những miền quê nghèo nơi biên giới nay đã thay da đổi thịt...

Nghệ Tĩnh là vùng biên viễn, ngoài cư dân bản địa có mặt ở đây từ thuở hồng hoang của lịch sử, vùng đất này còn là nơi “di”, “hợp” của nhiều nguồn cư dân khác. Cùng với vị trí địa lý, thổ nhưỡng, nguồn gốc cư dân... đã tạo nên một cộng đồng có những nét tính cách, phong tục... đặc trưng, phong phú, mang dấu ấn “hóa thạch ngoại biên”, đủ sức đề kháng với những yếu tố văn hóa ngoại lai, đồng thời lại biết giao lưu, tiếp biến với cái mới, tiến bộ của các vùng miền khác để trường tồn.

Một trong những bản tính tạo nên cốt cách của người Hà Tĩnh là cần cù. Đây là vùng nắng nóng, mưa nhiều, khí hậu khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi... để sinh tồn, con người buộc phải cần cù, chịu khó, vượt lên hoàn cảnh. Từ nhu cầu tự thân, lâu dần trở thành truyền thống được truyền từ đời này qua đời khác.

Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

Sự cần cù, tiết kiệm, sáng tạo, linh hoạt đã khiến nhiều vùng đất bạc màu trở thành những vựa rau xanh tốt.

Người Xứ Nghệ quan niệm rằng: “Trời nào có phụ ai đâu. Hay làm thì giàu, có chí thì nên”. Họ khuyên nhủ nhau: “Người có chí thì nên, nhà có nền thì vững”, hay “Luyện mới thành tài, miệt mài ắt giỏi”... Con người vùng “Nắng đỏ đồng, mưa thâm cả bùn non” đã biết “lấy sức người vượt sức thiên nhiên” để có một cuộc sống no ấm, đủ đầy.

Sinh sống chủ yếu bằng nghề nông nhưng lại phải chịu nhiều thiên tai nên con người nơi đây luôn có ý thức rèn luyện sức khỏe, tinh thông nghề nghiệp. Họ động viên nhau: “Nỏ ốm, nỏ đau làm giàu mấy chốc” hay “Của rề rề không bằng nghề trong tay”... Nếu trong xóm làng có kẻ lười biếng đều bị cộng đồng lên án “Đàn bà không biết nuôi heo là đàn bà nhác. Đàn ông không biết buộc lạt là đàn ông hư”... nên không ai bảo ai, mọi người đều cố gắng hoàn thành tốt công việc của mình để không bị thiếu thốn, bàn tán, gièm pha.

Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

Sự chia ngọt, sẻ bùi, giúp đỡ nhau giữa quân và dân đã khiến công cuộc xây dựng nông thôn mới ở Hà Tĩnh giành được nhiều kết quả tốt.

Không chỉ cần cù, cư dân Hà Tĩnh còn được biết đến là những người sống chắt chiu, tiết kiệm, ăn bữa hôm dành bữa mai. Với người Hà Tĩnh, tiết kiệm biểu hiện thái độ biết quý trọng những thành quả lao động, phòng khi thất bát, bất trắc. Mặt khác, tiết kiệm xuất phát từ suy nghĩ sống phải có trách nhiệm với gia đình, với cộng đồng làng xã và dành dụm cho thế hệ mai sau. Người Hà Tĩnh thường khuyên nhủ nhau “Tích cốc phòng cơ, tích y phòng hàn”.

Trong hoàn cảnh nào, con người nơi đây cũng luôn động viên nhau: “Buôn tàu bán bè không bằng ăn dè tiết kiệm”; “Giàu không kiệm, đói liền tay. Khó mà hoang phí ăn mày trợn sơ”... Người Hà Tĩnh không chuộng thói phô trương, xa hoa mà luôn nhắc nhở nhau: “Ăn chắc mặc bền”, “Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”, “Của bền tại người”… Thế hệ trước luôn nhắc nhở thế hệ sau “Ở đây một hạt cơm rơi. Ngoài kia bao hạt mồ hôi thấm đồng”…

Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

Hà Tĩnh tự hào là địa phương điển hình về xây dựng NTM được nhiều địa phương khác học tập. Trong ảnh: Đoàn cán bộ, lãnh đạo Savannakhet - Lào tham quan nông thôn mới Hà Tĩnh.

Tác giả Bùi Dương Lịch (Nghệ An ký) đã khái quát: “Xứ Nghệ tuy đất xấu, dân nghèo” nhưng “Dân đều vui vẻ công việc, sẵn sàng vì nước, có lòng tôn quân, thân thượng và biết lễ nghĩa, liêm sỉ”; “Do đất xấu, dân nghèo nên chịu khổ, nhẫn nại, cần cù, kiệm ước, đã quen nề nếp. Kẻ sỹ không chuộng hoa phấn, yên cảnh bần hàn. Người các trấn thường cười là hủ lậu”.

Nhờ cần cù, tiết kiệm nên thế hệ trước đã dành dụm cho thế hệ sau có điều kiện học hành, đỗ đạt và đóng góp sức người, sức của to lớn trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, giành độc lập dân tộc.

Ngày nay, do ảnh hưởng của giao lưu, hội nhập, lối sống thực dụng, hưởng thụ... từ bên ngoài vào, một bộ phận lớp trẻ ngày nay quay lưng với những giá trị truyền thống của dân tộc, vùng miền; lười lao động, luôn đòi hỏi quyền lợi mà quên đi trách nhiệm, nghĩa vụ của bản thân đối với gia đình, cộng đồng, dân tộc; chỉ muốn làm chơi mà ăn thật, muốn “ngồi mát ăn bát vàng”.

Người Hà Tĩnh đi lên từ cần cù, tiết kiệm

Không chỉ cần cù, tiết kiệm, người Hà Tĩnh còn xây dựng quê hương bằng tình đoàn kết cộng đồng.

Thậm chí, một bộ phận không nhỏ thanh niên, học sinh, sinh viên lười học tập, thích đua đòi nên sa vào các tệ nạn xã hội, làm gia tăng đột biến tỉ lệ tội phạm thanh thiếu niên. Đã xuất hiện những suy nghĩ lệch lạc cho rằng, cần phải sống gấp, phải hưởng thụ để sau này khỏi phải hối tiếc... Suy nghĩ đó, lối sống đó đã xa rời những chuẩn mực đạo đức tốt đẹp của người Hà Tĩnh nói riêng, dân tộc nói chung, là trở lực trong quá trình phát triển của tỉnh nhà và đất nước.

Cần cù, tiết kiệm không chỉ là tài sản tinh thần vô giá của người Hà Tĩnh mà đã theo con người nơi đây ghi dấu tốt đẹp, tỏa sáng trên tất cả vùng miền của Tổ quốc, từ lịch sử đến hiện tại. Đây có lẽ là một trong những lý do lý giải vì sao trong số rất nhiều truyền thống quý báu của dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn 2 đức tính cần và kiệm là chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên.

Trường Chính trị Trần Phú

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.
Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Tại nhiều làng quê Hà Tĩnh, rằm tháng Bảy không chỉ là một ngày lễ trọng kế tục từ văn hóa truyền thống ngàn đời của ông cha, mà còn là dịp mỗi người trở về với nguồn cội, sum họp anh em, họ hàng.
80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm đã đi qua kể từ mùa thu Cách mạng Tháng 8 năm 1945, nhưng với mỗi thế hệ người dân Hà Tĩnh, Tết Độc lập luôn là mạch nguồn thiêng liêng, nuôi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng dựng xây non sông.
Rộn ràng mùa trám đen ở Hà Tĩnh

Rộn ràng mùa trám đen ở Hà Tĩnh

Xã Hương Sơn (Hà Tĩnh) là thủ phủ của cây trám đen. Hiện nay người dân ở đây đang bước vào mùa thu hoạch với niềm vui được mùa.
Chứng nhân của lịch sử

Chứng nhân của lịch sử

“Khi tôi lớn lên đất nước đã có rồi” và những mùa thu cách mạng, những câu chuyện chiến đấu bảo vệ non sông cứ dần hiện lên qua lời bà kể, đặc biệt là qua những di tích lịch sử.
Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Cuộc thi "Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh" đã tạo dựng một sân chơi lành mạnh, quảng bá sâu rộng các ca khúc về Hà Tĩnh, góp phần khởi dậy tình yêu quê hương, đất nước, lan tỏa hình ảnh tỉnh nhà tới bạn bè muôn phương.
Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Với 5 bảo vật quốc gia và hàng ngàn hiện vật, cổ vật, tư liệu giá trị về quê hương núi Hồng - sông La đang được lưu giữ là minh chứng cho những nỗ lực của Bảo tàng Hà Tĩnh trong sưu tầm, bảo quản ký ức quê hương.
[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.