(Baohatinh.vn) - Nhà thờ Đinh Lập ở xã Xuân Hồng (Nghi Xuân – Hà Tĩnh) là nơi lưu giữ các giá trị lịch sử, văn hóa mang ý nghĩa giáo dục truyền thống cho các thế hệ.
Chiều 15/3, xã Xuân Hồng tổ chức lễ đón nhận quyết định và bằng công nhận di tích lịch sử - văn hóa Nhà thờ Đinh Lập.
Nhà thờ Đinh Lập ở thôn 5, xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân
Dòng họ Đinh ở thôn 5 xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân vốn có nguồn gốc ở xã Đan Hải (nay là xã Xuân Hải), huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Đây là một dòng họ có truyền thống học hành khoa cử, đỗ đạt vào hàng sớm của xã lúc bấy giờ.
Đinh Lập (1697 - ?), lúc nhỏ tuy nhà nghèo nhưng vẫn rất chí thú học hành. Năm 26 tuổi (1723), dưới triều Cảnh Hưng, ông thi Hương đỗ tam trường. Sau khi đỗ đạt, ông đã được bổ dụng nhiều chức vụ quan trọng, từ tri huyện, huyện úy rồi đến Viên ngoại lang bộ Hình.
Theo tư liệu về ông Đinh Lập, trong sách Nghi Xuân địa chí của Đông hồ Lê Văn Diễn ghi chép: Năm Bính Dần đời Cảnh Hưng, ông được bổ làm tri huyện Thiên Lộc, sau đổi ra huyện Thanh Bình. Năm Tân Mùi, chuyển về làm Huyện úy huyện Thọ Xương. Năm Tân Mão, thăng Viên ngoại lang bộ Hình. Ông vốn cương trực, không hề sợ ai dùng quyền lực để chèn ép, có ai sinh sự kiện tụng, ông đều lấy nghĩa lý răn bảo. Gia đình ông được dạy dỗ rất nghiêm và có nền nếp. Ông thọ ngoài 70 tuổi”.
Gia đình ông Đinh Lập có 3 người con trai là: Đinh Thời Miễn, Đinh Thời Húc và Đinh Thời Sắc đều học giỏi, đỗ đạt, nức tiếng cả vùng, giữ một số chức vụ trong bộ máy chính quyền địa phương thời bấy giờ.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh trao bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh cho dòng họ Đinh
Năm 1966, thực hiện chủ trương di dân làm kinh tế mới, dòng họ Đinh ở vùng biển Đan Hải đã chuyển lên vùng chân núi Hồng Lĩnh, nay thuộc xã Xuân Hồng để sinh sống, lập nghiệp và xây dựng nhà thờ Đinh Lập tại đây.
Trước đây, nhà thờ Đinh Lập là một ngôi nhà nhỏ đơn sơ nằm ngay dưới chân núi Hồng Lĩnh, về sau được con cháu tu sửa nhiều lần. Đến năm 2022, nhà thờ được xây dựng mới hoàn toàn. Hiện nhà thờ còn lưu giữ được 6 bản sắc phong cho Đinh Lập và ba người con của ông.
Với những giá trị lịch sử văn hoá, UBND tỉnh đã có Quyết định số 484/QĐ UBND ngày 16/2/2024 về việc xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh với Nhà thờ Đinh Lập, xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.
Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.
Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Những ý kiến hiến kế từ cơ sở không chỉ góp thêm kinh nghiệm mà còn mở ra hướng đi, để thi đua thực sự trở thành động lực đưa Hà Tĩnh tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn mới.
Gần 30 năm kinh doanh, chị Lê Thị Như Thủy – Giám đốc Công ty CPTM BT Kim Ngân (Hà Tĩnh) vẫn giữ cách làm nghề giản dị, coi chữ tín như vốn quý, gây dựng thương hiệu vững vàng.
Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Giáo sư, Viện sỹ Hồ Tôn Trinh (bút danh Hoàng Trinh) - người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh, đã có nhiều đóng góp quan trọng trong sự phát triển của văn học, văn hóa Việt Nam.
Với trái tim giàu lòng nhân ái, luôn nỗ lực hết mình trước mọi việc, Nguyễn Thị Hằng – cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh đã lan tỏa tinh thần sống đẹp, sống có ước mơ, có hành động và biết sẻ chia với cộng đồng.
Từ quê hương Đại thi hào Nguyễn Du đến “Mộc bản trường học Phúc Giang” và “Hoàng Hoa sứ trình đồ” - những ký ức được UNESCO vinh danh, Tiên Điền - Trường Lưu (Hà Tĩnh) đang lưu giữ những kho tàng vô giá.
Không gian trưng bày và triển lãm bên lề Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh khóa XX là bức tranh thu nhỏ, khẳng định thành tựu đổi mới, sức bật kinh tế – xã hội và khát vọng hội nhập của Hà Tĩnh.
Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Từ miền đất khoa bảng, thấm đẫm truyền thống cách mạng, xã Đức Thọ đang chuyển mình thành trung tâm kinh tế-văn hóa của Hà Tĩnh, xứng danh quê hương Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng.