Nông thôn mới (NTM) đã mang lại những thành quả to lớn không chỉ với người dân Hà Tĩnh. Gần 20 năm thực hiện, chính sự “đi đầu, bước trước” trong các chủ trương, chính sách; sáng tạo trong cách làm đã tạo cho Hà Tĩnh thế đứng chủ động, đúc rút được những bài học kinh nghiệm trong cuộc cách mạng nông nghiệp – nông thôn rộng lớn này.
Cùng với 19 tiêu chí chung như cả nước, Hà Tĩnh là địa phương đưa tiêu chí 20 - Khu dân cư mẫu, vườn mẫu vào bộ tiêu chí để công nhận xã đạt chuẩn NTM.
“Xây dựng khu dân cư kiểu mẫu thôn Nam Trà đã làm thay đổi toàn bộ diện mạo của KDC, thay đổi được tư duy, nhiều hộ giàu lên từ kinh tế vườn; đời sống văn hóa được nâng cao, môi trường sống trong lành, thôn xóm đoàn kết, bình yên... Nhân dân rất hài lòng, phấn khởi về xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, càng làm càng có hiệu quả", ông Đinh Phúc Tâm - Bí thư Chi bộ thôn Nam Trà, xã Hương Trà (Hương Khê) phấn khởi. “Nhờ xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu nên chúng tôi đã phát huy được giá trị văn hóa nội sinh, môi trường sạch đẹp, qua đó, phát triển du lịch với nhiều loại hình như biểu diễn dân ca ví, giặm, mô hình trải nghiệm homestay...”, bà Trần Thị Lành - Bí thư Chi bộ thôn Phong Giang, xã Tiên Điền (Nghi Xuân) khẳng định.
Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện tiêu chí 20, việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu nhanh chóng được người dân hưởng ứng với sức lan tỏa nhanh trên diện rộng. Nhờ tiêu chí 20, diện mạo nông thôn khởi sắc, môi trường sống được cải thiện, tạo ra xã đạt chuẩn NTM bền vững, cùng với đó các gia đình có nguồn thu nhập cao.
Vườn mẫu của chị Nguyễn Thị Hồng, thôn Vĩnh Thái, xã Cẩm Bình (Cẩm Xuyên) cho thu nhập 80 triệu/năm.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ khẳng định: Hà Tĩnh triển khai tiêu chí 20 – khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong xây dựng NTM, cho thấy vai trò chủ thể của người dân, sự chung tay vào cuộc rất cao của cả cộng đồng, cấp ủy, chính quyền, tổ chức đoàn thể.
“Chúng ta xây dựng và ban hành các tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu thực chất là mô hình, bước đi để xây dựng xã NTM kiểu mẫu; các vấn đề về văn hóa - kinh tế - an ninh trật tự trong nông thôn được kết hợp hài hòa, ngày càng nâng cao, bền vững” - Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Ðình Huệ yêu cầu các địa phương chủ động học tập kinh nghiệm của Hà Tĩnh trong xây dựng tiêu chí 20 để nhân rộng, phù hợp với điều kiện của từng đơn vị.
“Trong lãnh đạo, chỉ đạo nói chung, Hà Tĩnh luôn quán triệt quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh “việc gì có lợi cho dân thì hết sức làm, việc gì có hại cho dân thì hết sức tránh”. Điều quan trọng nhất là phải biết tổ chức cho nhân dân, cán bộ phải biết lo cho dân để phát huy sức mạnh nhân dân” - Bí thư Tỉnh ủy Lê Đình Sơn trao đổi.
Bí thư Tỉnh ủy phân tích: “Trong xây dựng NTM, điều quan trọng là tỉnh đã ban hành chủ trương sát đúng với thực tiễn nhằm phục vụ người dân, dân hưởng lợi; chọn những việc thiết thực với dân để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nhưng cách làm phải đi từ cộng đồng dân cư”. Bí thư Tỉnh ủy cũng khẳng định: Trong lãnh đạo, chỉ đạo, Hà Tĩnh đã hình thành bộ máy chuyên nghiệp là văn phòng NTM; thành lập ban chỉ đạo do bí thư cấp ủy đứng đầu để huy động cả hệ thống chính trị cùng làm NTM. Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, giám sát và có khen thưởng kịp thời, thậm chí có thi khu dân cư kiểu mẫu để các tiêu chí ngày càng lan tỏa, nhân dân hưởng ứng rộng hơn.
Bí thư Tỉnh ủy Lê Đình Sơn cùng lãnh đạo tỉnh và huyện Thạch Hà gặp gỡ chia sẻ, động viên nhân dân xã Bắc Sơn chung tay xây dựng nông thôn mới.
Để huy động được sức mạnh nhân dân, các cấp ở Hà Tĩnh đã sáng tạo trong phương pháp, cách làm. “Nhiều năm nay, Thạch Hà duy trì rất tốt “ngày về cơ sở xây dựng NTM”. Sáng thứ 7 mỗi tuần, các xã đều phải đăng ký khối lượng công việc, số người dân được huy động. BTV Huyện ủy giao trách nhiệm cho các ủy viên, lãnh đạo phòng, ngành phải về tận thôn xóm làm cùng dân, vừa làm, vừa kiểm tra, điều chỉnh những việc chưa đúng như: Xây dựng hàng rào thoáng, làm nhà sạch vườn đẹp... Vì thế, ngày về cơ sở xây dựng nông thôn mới ở Thạch Hà thực sự là ngày cán bộ về cùng làm với người dân, thực chất là Đảng đi trước, dân vào cuộc sau. Nhân dân Thạch Hà làm NTM quyết liệt là vì thế” – Bí thư Huyện ủy Trần Nhật Tân khẳng định. “Cả chục năm nay, từ phó phòng cấp huyện rồi đến cán bộ xã, gần như không thứ 7 nào tôi nghỉ làm NTM” – Chủ tịch UBND xã Thạch Sơn (Thạch Hà) Đặng Hữu Diệu trao đổi.
Các chủ hộ làm vườn ở thôn Sơn Bình, xã Thượng Lộc (Can Lộc) chia sẻ kinh nghiệm trồng cây ăn quả, làm vườn mẫu.
Theo Chánh Văn phòng NTM tỉnh Trần Huy Oánh: “Trước đây, trong xây dựng NTM, một số sở, ngành không sâu sát như những năm gần đây. Ngoài bám sát các tiêu chí thuộc ngành quản lý, sở, ngành còn đỡ đầu các xã nên động viên, huy động được nhân dân làm NTM. Riêng về nguồn lực, thông qua kết nối với trách nhiệm đỡ đầu, đến nay, 114 tổ chức, đơn vị đỡ đầu cho 194 xã với tổng kinh phí hàng nghìn tỷ đồng”.
Để nhận diện và gỡ khó trong xây dựng NTM, nhiều địa phương chú trọng đối thoại với nhân dân. Từ 2016 đến nay, Thạch Hà đã tổ chức hàng trăm cuộc đối thoại giữa BTV Huyện ủy với nhân dân các xã, thậm chí các thôn. “Tổ chức đối thoại trực tiếp giữa BTV Huyện ủy với các xã phấn đấu đạt chuẩn trong năm tiếp theo nhằm giải quyết dứt điểm những tồn đọng, vướng mắc; trả lời, xử lý những kiến nghị, phản ánh của nhân dân ngay tại cơ sở, tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin của người dân đối với cấp ủy, chính quyền, cán bộ” – Bí thư Huyện ủy Thạch Hà Trần Nhật Tân lý giải.
Nhờ phương pháp sáng tạo, linh hoạt, hệ thống chính trị cùng nhân dân Hà Tĩnh đã đoàn kết, hợp sức làm nên bức tranh nông thôn trù phú và an lành, tạo đà vững chắc hướng tới sự phát triển cao hơn trong nhiệm kỳ 2020 – 2025 và những năm tiếp theo.
Ông Nguyễn Minh Tiến, Chánh Văn phòng NTM Trung ương đánh giá về tiêu chí 20 bên lề Hội nghị toàn quốc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu tại Hà Tĩnh (tháng 4/2018).
>> Bài 1: Khí chất Xô viết trong xây dựng nông thôn mới
>> Bài 2: Đảng bộ Hà Tĩnh: "Giấc mơ tam nông" và quyết sách "đi đầu, bước trước"
>> Bài 3: Ngọn đuốc sáng thổi bùng sức dân
>> Bài 4: Ra ngõ gặp... điển hình
